İkinci Hindistan-Pakistan müharibəsi - 1965-ci ilin avqust-sentyabr aylarında Hindistanla Pakistan arasında baş vermiş silahlı münaqişə.
| II. Hindistan-Pakistan Müharibəsi | |||
|---|---|---|---|
| Hindistan-Pakistan Müharibələri | |||
 Kəşmirin xəritəsi | |||
| Tarix | Avqust-sentyabr 1965 | ||
| Yeri | Hindistan-Pakistan sərhəddi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
|
|||
| İtkilər | |||
|
|
|||
|
|
|||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
1965-ci ilin avqust-sentyabr aylarında Hindistanla Pakistan arasında münaqişənin başlanmasına əsas səbəb Pakistan tərəfindən mübahisəli Kəşmir ştatının Hindistan hissəsində üsyan qaldırmağa cəhd göstərilməsi olmuşdur. Tezliklə bu münaqişə iki dövlət arasında sərhəd müharibəsinə çevrilmişdir. Hərbi əməliyyatlar nəticəsində Pakistan tərəfindən 3,000 - 5,000 nəfər [5][6][7][8][9], Hindistan tərəfindən 4,000 - 6,000[10] nəfər [11] həlak olmuş, 8623 nəfər [12] yaralanmışdır. BMT-nin işə qarışması nəticəsində hərbi əməliyyatların qalibi müəyyənləşdirilmədən başa çatdırıldı.
- 1965-ci ilin yazında Hindistanla Pakistan arasında Böyük Kaç Pannı adlanan səhraya görə sərhəd münaqişəsi baş verdi. 1962-ci ilin mart-aprel aylarında hər iki ölkənin sərhədçiləri arasında silahlı toqquşmalar kəskinləşdi. Hindistan və Pakistan sərhəd bölgəsinə əlavə qoşun hissələri yeritdilər. Münaqişə Böyük Britaniyanın müdaxiləsi nəticəsində tam gücü ilə alovlanmağa imkan tapmadı.
- İngiltərənin vasitəçiliyi ilə tərəflər 30 iyunda atəşin kəsilməsi haqqında müqavilə imzaladılar.
- 4 iyul 1969-cu ildə İslamabadda imzalanan müqaviləyə əsasən Kaş Pannı ətrafında yaranmış mübahisə tamamilə nizama salındı.
- 1965-ci il müharibəsi nəticəsiz qaldı. Heç bir tərəf həlledici hərbi qələbə qazanmadı və Kəşmirin statusu ilə bağlı əsas mübahisə həll olunmadı.
- Pakistan daha çox əraziyə iddia etsə də, müqavilənin şərtlərinə görə ona səhranın 900 km²-lik ərazisi verildi.
- Müharibə Pakistanın daha zəif hərbi imkanlarını üzə çıxardı və gələcəkdə Pakistanın nüvə silahı proqramına marağını artırdığı düşünülür.
- Kəşmir problemi regional və beynəlxalq arenada gərginlik mənbəyi olaraq qalmaqda davam etdi və bu, sonrakı illərdə də yeni qarşıdurmalara (məsələn, 1971-ci il müharibəsi) yol açdı.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 27 fevral 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2025.
- ↑ Tucker-Jones, Anthony (2021). Tank Battles of the Cold War, 1948-1991. Havertown: Pen & Sword Books Limited. ISBN 978-1-5267-7801-7.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 27 fevral 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2025.
- ↑ Tucker-Jones, Anthony (2021). Tank Battles of the Cold War, 1948-1991. Havertown: Pen & Sword Books Limited. ISBN 978-1-5267-7801-7.
- ↑ "OUTCOME OF INDIA-PAKISTAN WARFARE | CIA FOIA (foia.cia.gov)". www.cia.gov. 27 fevral 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2025.
- ↑ Indo-Pakistan Wars Arxivləşdirilib 2009-05-08 at the Wayback MachineThe Tribune June 2, 2005 "Arxivlənmiş surət". 8 may 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyul 2022.
- ↑ Opinion: The Way it was 4: extracts from Brig (Retd) ZA Khan's book Arxivləşdirilib 2010-11-13 at the Wayback Machine May 1998, Defence Journal
- ↑ Ayub misled nation in ’65 war: Nur Khan Arxiv surəti 21 may 2013 tarixindən Wayback Machine saytında8 September, 2005 Khaleej Times
- ↑ "Library of Congress Country Studies". 19 iyul 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2015.
- ↑ "OUTCOME OF INDIA-PAKISTAN WARFARE | CIA FOIA (foia.cia.gov)". www.cia.gov. 27 fevral 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2025.
- ↑ "Indo-Pakistan Wars". 1 noyabr 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2015.
- ↑ "Official Government of India Statement giving numbers of KIA - Parliament of India Website". 28 sentyabr 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2015.