İstifadəçi:Elnar bulud/Geridə qalmışlığın üstünlüyü

Geriliyin üstünlüyü ^[1] və ya geri qalmışlığın üstünlüyü ^[2], həmçinin gec gələnlərin üstünlüyü kimi də tanınır. ^[3] Bu anlayış ilk dəfə 1952-ci ildə rus-amerikalı iqtisadçı Aleksandr Gerşenkron ^[4] tərəfindən tərtib edilmişdir. ^[5] Bununla belə, bu terminin müəllifinin 1915-ci ildə nəşr olunan “İmperator Almaniyası və Sənaye İnqilabı” adlı essesində “geriliyin üstünlüyü” konsepsiyasını işləyib hazırlayanın amerikalı iqtisadçısı və sosioloqu Torşteyn Veblen olduğunu iddia edənlər də var ^[6]

Geridə qalmağın üstünlüyü o deməkdir ki, hələ inkişaf etməkdə olan bir ölkə, inkişaf etmiş ölkə ilə arasında olan texnologiya/sənaye fərqindən yararlana bilər və bu ölkənin iqtisadiyyatı üçün yeni olan, lakin inkişaf etmiş ölkədə yetkinləşmiş texnologiyanı müxtəlif sahələrə, o cümlədən sənaye sahələrinə tətbiq etməklə üstünlük əldə edə bilər. Bu halda, inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün innovativ xərclər ixtira və ya innovasiyaya ehtiyacı olan inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisədə xeyli aşağı olacaq. ^[7] Lakin inkişaf etməkdə olan ölkələr daha yüksək inkişaf mərhələsinə çatdıqda və istehsal amillərinin maya dəyəri tədricən artdıqda, yüksəlişin öhdəsindən gəlmək üçün təkmilləşdirmələr lazımdır. Əks halda bu ölkələr orta gəlir tələsinə düşəcək. ^[8]

Təxminən 2000-ci ildən başlayaraq, iqtisadçılar Yang Xiaokai və Lin Yifu " geridə qalmış çatışmazlıq " və "geri üstünlük" mövzusunda məşhur akademik mübahisə aparmışdılar ^[9] və onların müzakirəsi, əsasən, sonradan inkişaf edən ölkələrin iqtisadi inkişafının institusional, yoxsa texnoloji təqlid yolu ilə getməli olduğu haqqında idi. ^[10]

[[Kateqoriya:İqtisadi nəzəriyyələr]] [[Kateqoriya:İnkişaf nəzəriyyələri]]

1. ↑ Fang Cai. The China Population and Labor Yearbook, Volume 2: The Sustainability of Economic Growth from the Perspective of Human Resources. Brill Publishers. 25 fevral 2010. 151–. ISBN 978-90-474-2699-8.
2. ↑ Prema-chandra Athukorala. The Rise of Asia: Trade and Investment in Global Perspective. Routledge. 12 iyul 2010. 202–. ISBN 978-1-136-95903-5.
3. ↑ József Böröcz. The European Union and Global Social Change: A Critical Geopolitical-Economic Analysis. Routledge. 10 sentyabr 2009. 100–. ISBN 978-1-135-25580-0.
4. ↑ Mari Lending. Plaster Monuments: Architecture and the Power of Reproduction. Princeton University Press. 5 dekabr 2017. 46–. ISBN 978-0-691-17714-4.
5. ↑ Marcel Timmer. The Dynamics of Asian Manufacturing: A Comparative Perspective in the Late Twentieth Century. Edward Elgar. 2000. 12–. ISBN 978-1-84064-231-5.
6. ↑ "'The Fly Swatter' - The New York Times". The New York Times. 14 iyul 2002.
7. ↑ Justin Yifu Lin and Volker Treichel. "Making industrial policy work for development - ILO" (PDF). International Labour Organization. 5 may 2014.
8. ↑ "Exorcising the spectre of slow growth". The Borneo Post. 26 aprel 2015.
9. ↑ Guo Yanru. Changes in State Organization in Economic History: The Ming and Qing Dynasties as Examples. China Financial and Economic Press. 1 iyun 2008. 26–. ISBN 978-7-5095-0728-5.
10. ↑ Lin Lefen. Development Economics. Sonbook Publishing Industry Company Limited. 21 yanvar 2018. 657–. ISBN 978-986-492-705-0.