Əbu Davud Süleyman ibn əl-Əşəs ibn İshaq əl-Əzdi əs-Sicistani (ərəb. أبو داود السجستاني, 817[1], Sistan[d] – 888[2], Bəsrə, İraq, Abbasilər xilafəti) — mühəddis, "Sünəni-Əbu Davud" hədislər toplusunun müəllifi.
| Əbu Davud | |
|---|---|
| ərəb. أبو داود | |
 | |
| Doğum tarixi | 817[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 888[2] (70–71 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | hədis elmi[d], fiqh |
| Tanınmış yetirmələri | Tirmizi, Nəsai |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Onun tam adı əl-İmam əs-Səbt Seyid əl-Hüffaz Süleyman ibn əl-Əşəs ibn İshaq əl-Əzdi əs-Sicistanidir. Əbu Davud 817-ci ildə İranın cənub-şərqində və Əfqanıstanın cənub-qərbində yerləşən Sistan şəhərində anadan olmuşdur. O, Ərəbistan yarımadasının ən böyük tayfalarından biri olan Əzd qəbiləsindən olan ərəb idi. İslamın yayılmağa başlaması ilə azdların bir hissəsi Ərəb xilafətinin müxtəlif yerlərində məskunlaşmağa başlamışdılar[3]. Əbu Davudun əcdadı İmran Siffeyn döyüşündə xəlifə Əlinin tərəfində vuruşaraq həlak olmuşdur[4].
Bəsrədə yaşayırdı. Əbu Davud hədis toplamaq üçün Xorasan, İraq, Misir, Suriya, Hicaz və xilafətin başqa yerlərində olmuşdur. İlk səyahətinə çıxanda iyirmi yaşından az idi. O, 300-dən çox mühəddisdən hədis öyrənmişdir ki, onların arasında Əbu Sələmə, Əhməd ibn Hənbəl, İbn Əbu Şeybə, Yəhya ibn Məin[3] və bir çox başqaları[4] kimi məşhur mühəddislər də vardır.
Əbu Davud hüquqi mövzularda hədislərə xüsusi diqqət yetirmişdir. O, hüquqi məsələlərdə hər hansı "zəif" hədisdən istifadə etməyi qiyasla hökmə əməl etməkdən daha üstün hesab etmişdir.
889-cu ildə Bəsrədə vəfat etmişdir[5].
Əbu Davud 21-ə yaxın kitabın müəllifidir, onlardan ən məşhurları:
- Kitab əl-Mərasil. Əsər 600 mürsəl hədisi özündə ehtiva edir.
- Risalət Əbu Davud ilə Əhli-Məkkə. Məkkə əhlinə onun sünənini təsvir edən məktub[6].
- Sünəni-Əbu Davud. Bu əsər Səhihi-Buxari və Səhihi-Müslüm məcmuələrindən sonra sünni alimləri tərəfindən tanınan altı hədis toplusu arasında üçüncü yeri tutur. "Sünən"dən gələn hədislər şəriətin bir çox məsələlərinə güclü dəlillər verir. Çox vaxt "Sünən"də "Səhihi-Buxari" və "Səhihi-Müslim"in məcmuələrində olmayan hədislərə rast gəlmək olar. Əbu Davud hədisləri çox diqqətlə seçdiyi və tədqiq etdiyi 500.000 hədisdən 4800-ə yaxınını öz toplusuna daxil etdiyi üçün bir çox alimlər Əbu Davudun işini yüksək qiymətləndirmişlər. Bir çox hədislər səhihlik dərəcəsinə çatır[3].
Sünnənin bir neçə siyahısı vardır ki, mətnlərində kiçik uyğunsuzluqlar vardır[4].
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119462575 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ 1 2 OpenITI corpus. OpenITI.
- ↑ 1 2 3 Muslim Press, 2011
- ↑ 1 2 3 Али-заде, 2007
- ↑ أبو داود // سير أعلام النبلاء
- ↑ Translation of the Risālah by Abū Dāwūd Arxiv surəti 19 avqust 2009 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2009-08-19 at the Wayback Machine
- Ализаде А. А. Абу Давуд // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — С. 27. — ISBN 978-5-98443-025-8. (CC BY-SA 3.0)
- Abū Dāʾūd al-Sid̲j̲istānī / Robson, J. // Encyclopaedia of Islam. 2nd ed : [en.] : in 12 vol. / ed. by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs et al. — Leiden : E. J. Brill, 1960–2005.