Əhməd-Yurt (çeç. Ахмат-Юрт, Хоси-Юрт) — Çeçenistan Respublikasının Kurçaloyevski rayonu ərazisində yerləşən kənd. Axmat-Yurt kənd inzibati vahidliyinin mərkəzi.
| Əhməd-Yurt | |
|---|---|
| Хоси-Юрт | |
 | |
| 43°13′20″ şm. e. 46°15′18″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1850 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 862 m[2] |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +7 87155 |
| Poçt indeksi | 366318 |
.svg)  Əhməd-Yurt | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kənd Miçik çayının hər iki sahilində, rayon mərkəzindən 15 km şimal-şərqdə və Qroznı şəhərindən isə 52 km cənub-şərqdə yerləşir.
Ən yaxın yaşayış məntəqələri: şimalda — Oisxara kəndi və Yuxarı Noyber kəndi, şərqdə Alleroy kəndi, cənubda Qansolçu kəndi, şimal-qərbdə İlasxan-Yurt kəndi, cənub-qərbdə Ciqurtı kəndi, qərbdə Baçı-Yurt kəndi[4].
Kəndin qurucusu 18-ci əsrdə Oysxara kəndini quran Sontaroyevtlərin nəslindən olan Xosa Umaxanovdur.
İmam Şamilin rəhbərliyi altında 1840-cı ildə Çeçenlərin ümumi üsyanı zamanı, Oysxara da daxil olmaqla, Kaçkalıq silsiləsinin şimal yamacında yerləşən kəndlərdə yaşayan çeçenlər, Miçik naibliyinin naibi Şuayba-mulla Sontaroyevskinin əmrinə tabe idilər.
1944–1958-ci illərdə Çeçenlərin və İnquşların deportasiyasından və Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğvindən sonra kənd Krasnoarmeyskoe[5] adlanır və Dağıstanın Levaşi rayonundan olan insanlar tərəfindən məskunlaşdırılır. Vəziyyətə görə Xosa Umaxanov 1877-ci ilin yanvarında qurulan Çeçen Süvari Alayı sıralarına daxil olur. 12 aprel 1877-ci ildə Rus-Türk müharibəsi başlayır və Çeçen Süvari Alayı Şərq Cəbhəsinə köçürülür. Ehtiyata buraxıldıqdan sonra, bir versiyaya görə, Xosa Umaxanov Neuber kəndinin rəhbəri vəzifəsinə təyin edilir.
Xosa Umaxanovun nəsilləri aşağıdakı soyadların nümayəndələridir — Adalayevlər, Baçalovlar, Paşayevlər, Tamaqovlar, Xosayevlər.
2005-ci ilin may ayında yaraqlılar Sentaroya silahlı hücum etməyə cəhd edirlər[6].
29 avqust 2010-cu ildə kəndə ikinci hücum təşkil edilir.
21 may 2019-cu ildə kəndin yerli sakinlərindən ibarət bir yığıncaqda Çeçenistan Respublikasının keşmiş Prezidenti Əhməd Kadırovun şərəfinə qəsəbəni Əhməd-Yurt adlandırmaq qərarına gəlinir[7]. 12 iyul 2019-cu ildə bu qərar Çeçenistan Respublikası Parlamenti tərəfindən dəstəklənir[8]. 27 avqust 2019-cu ildə isə qərar Rusiya Federasiyası Hökumətinin Sərəncamı ilə təsdiq edilir[9].
- Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[10]:
| Xalq | Say, nəf. |
Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
|---|---|---|
| çeçenlər | 7 092 | 99,68 % |
| digərləri | 23 | 0,32 % |
| ümumi | 7 115 | 100,00 % |
Kənddə bir hafiz məktəbi açılmış[11] və Əbdül-Həmid Kadırov adına məscid tikilmişdir[12].
Kənddə Çeçenistan Respublikasının ilk Prezidenti Əhməd Kadırov adına 1 nömrəli orta məktəb fəaliyyət göstərir[13].
- ↑ 1 2 http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- ↑ https://web.archive.org/web/20110831100045/http://skfo.ru/reference/city/Tsentoroy/.
- ↑ "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
- ↑ "Карта Чечни" (rar). не ранее 1995. 2012-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-02.
- ↑ "Краткая историческая справка об административно-территориальном делении Чечено-Ингушетии". 8 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 mart 2019.
- ↑ Нападение на Центарой: подробности .::. Бабр.ру .::. Новости
- ↑ "Жители села Центарой согласились назвать его в честь Ахмата Кадырова". РБК. 21 may 2019. 17 iyul 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 may 2019.
- ↑ "Парламент Чечни согласовал переименование села в честь Ахмата Кадырова - ПОЛИТ.РУ". polit.ru. 3 sentyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2019.
- ↑ "Распоряжение правительства РФ от 27.08.2019 г. № 1870-р" (PDF). 3 sentyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2021.
- ↑ "Том 4 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 1 "Национальный состав населения Чечни по городским округам, муниципальным районам, городским населённым пунктам, сельским населённым пунктам с численностью населения 3000 человек и более"". 29 sentyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 yanvar 2014.
- ↑ "В селе Центарой открылась школа хафизов". 7 sentyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyul 2011.
- ↑ "В селе Хоси-юрт открыта новая мечеть имени Абдул-Хамида Кадырова". 6 mart 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2021.
- ↑ "Парламент Чеченской Республики — В с. Центорой состоялось чтение мовлида в честь Пророка Мухаммада (а.с.с.)". 2 dekabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2021.
- ↑ МДОУЧ 'Детский сад 1 с. Центорой' , 2006002689
- ↑ МДОУЧ 'Детский сад 2 с. Центорой' , 2006002657