Əlibəyli (Tovuz)
Əlibəyli — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Əlibəyli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[3]
| Əlibəyli | |
|---|---|
| 40°56′16″ şm. e. 45°29′32″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | AZ6026[2] |
  Əlibəyli | |
Kənd Qışlaq və Təpəbaşı adlanan iki hissədən ibarətdir. Yerli əhalinin verdiyi məlumata görə, yaşayış məntəqəsi Əlibəy adlı şəxsə aid qışlaq yerində salındığı üçün belə adlandırılmışdır.[4]
Əlibəyli kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri qeydə alınmışdır:
| İnventar № | Abidənin adı | Tarixi | Yerləşdiyi ünvan | Növü | Əhəmiyyət dərəcəsi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1795 | Koroğlu qalası[5] | XVI əsr | Əlibəyli kəndi | Arxeoloji | Ölkə |
| 6051 | Qəbiristanlıq[6] | Orta əsrlər | Əlibəyli kəndi | Arxeoloji | Yerli |
Kənd Tovuzçayın sahilində, dağətəyi ərazidə, Ermənistan ilə sərhəddə yerləşir.
| İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
|---|---|---|---|
| 1999[7] | 2379 | 1188 | 1191 |
| 2009[8] | ↗2549 | ↗1322 | ↗1227 |
Rus çarlığı arxivlərindən məlum olur ki, kəndin əhalisi XIX əsrin əvvəllərində Tblisi quberniyasına bağlı Dəmirçihəsənli nahiyəsindəki Qacarlı kəndindən köçürülmüşdür.[9][10]
Kənd əhalisi Qarabağ müharibəsində böyük qəhrəmanlıqlar göstərmişdir. Müharibə şəraitində yaşamalarına baxmayaraq heç kim kəndi tərk etməmiş, qadın və uşaqlar Tovuz rayonundakı "rus məktəbi" adlandırılan məktəbə köçmüş, kişilər isə kənddə qalaraq öz yurd-yuvalarını müdafiə etmişlər.
Bakı şəhərində yaşayan əlibəylilərin təşəbbusi ilə 1989-cu illərdə Əlibəyli xeyriyyə cəmiyyəti yaradılmış, kəndə həm maddi, həm də mənəvi dəstək göstərilmişdir.
Əhali əsasən heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğuldur.
Kənddə Əlibəyli kənd kitabxana filialı,[11] Əlibəyli kənd klubu,[12] Əlibəyli poçt şöbəsi (AZ6026)[13] fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə "Vətənpərvərliyin Təbliğinə Dəstək" İctimai Birliyi tərəfindən "Qəhrəman kənd - Əlibəyli" adlı sənədli filmi çəkilib. Film Ermənistan ilə sərhəddə yerləşən, 1990-cı illərdə düşmən qüvvələrinin silahlı basqınlarına mərdliklə sinə gərən Tovuz rayonunun Əlibəyli kəndi haqqındadır. Filmin mərkəzində Əlibəyli kəndində yaşayan insanların göstərdikləri qəhrəmanlıq və fədakarlıq dayanır. Ekran əsərində o dövrün canlı şahidləri, əfsanəvi birinci batalyonun döyüşçüləri döyüş yollarından, ürəklərindəki Vətən sevgisindən, torpağa, elə-obaya olan məhəbbətlərindən danışırlar. Filmin layihə rəhbəri hərbi-vətənpərvərlik mahnılarının sevilən ifaçısı, “Vətənpərvərliyin Təbliğinə Dəstək” İctimai Birliyinin sədri Şəmistan Əlizamanlı, ssenari müəllifi Ehtiram İlham, rejissoru İlham Tumasdır.[14]
Kənddə Habil Vəliyev adına Əlibəyli kənd tam orta məktəbi fəaliyyət göstərir.[15][16]
Bundan başqa kənddə Əlibəyli kənd körpələr evi-uşaq bağçası fəaliyyətdədir.[17]
Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır.
Kənddə Əlibəyli həkim məntəqəsi yerləşir.[18]
- ↑ http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=149514&pno=106.
- ↑ https://www.e-gov.az/az/services/readwidenew/3544.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 97" (PDF). 28 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 may 2022.
- ↑ Əlibəyli (Tovuz) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 180. ISBN 978-9952-34-155-3.
- ↑ "Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 57" (PDF). 7 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 6 may 2022.
- ↑ "Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 155" (PDF). 7 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 6 may 2022.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. 156" (PDF). 8 may 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 may 2022.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. 209". 11 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2022.
- ↑ "Arxivlənmiş surət" (PDF). 16 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 28 avqust 2021.
- ↑ И.М.Мамедова. "Статистические описания щамщадильской и казахской дистанции" как источник для изучения истории населения Закавказья (первая треть ХІХ ст.)
- ↑ ""Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı. Bakı şəhəri, 17 iyun 2014-cü il, № 196, səh. 57" (PDF). 10 noyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 22 aprel 2022.
- ↑ ""Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı. Bakı şəhəri, 17 iyun 2014-cü il, № 196, səh. 103" (PDF). 10 noyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 22 aprel 2022.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Tovuz Rayon İcra Hakimiyyəti. Poçt və Rabitə (tovuz-ih.gov.az)". 18 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 aprel 2022.
- ↑ ""Qəhrəman kənd - Əlibəyli"". anl.az. Mədəniyyət. 2 avqust 2013. 13 sentyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 may 2016.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi. Tovuz Rayon Təhsil Şöbəsi. Ümumtəhsil məktəbləri. (tovuz.edu.gov.az)". 27 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 aprel 2022.
- ↑ "Tovuz rayonundakı orta məktəblər, internat məktəbi, peşə liseyi və dövlət sosial iqtisad kolleci haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)". 19 dekabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 aprel 2022.
- ↑ "Tovuz rayon məktəbəqədər uşaq müəssisələri haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)". 19 dekabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 aprel 2022.
- ↑ "Tovuz rayon səhiyyə müəssisələri haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)". 18 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 aprel 2022.