Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Ağıllı turizm - informasiya-kommunikasoya texnologiyalarından (məsələnç mobil tətbiqlər, süni intellketç artırılmış reallıq və s.) istifadə edərək turistlərin səyahət rıcrübəsini daha fərdiləşdirilmiş, davamlı, əlçatımlı və interaktiv edən müasir turizm modeli[1]. Burada müxtəlif tətbiqlərdən, sensor, data analiz və müxtəlif rəqəmsal platformalardan geniş istifadə olunur. Ağıllı turizm konsepsiyası çərçivəsində müxtəlif kommunikasiya və informasiya alətlərindən istifadə olunaraq yerli və xarici turistlərə şəxslərin ehtiyac və maraqlarına uyğunlaşdırılmış, daha uyğun, təhlükəsiz, effektiv turizm məhsulları və xidmətləri təqdim olunur[2]. Ağıllı turizm yeni tenologiyaları tətbiqi, müxtəlif ölkələrin turizm modelləriinə adaptasiya, yeni turizm xidmətlərinin yaradılması və turistlərə əlçatanlıq baxımından difgər turizm növlərindən fərqlənir.
Ağıllı turizm çərçivəsində ağıllı şəhərlərin getdikcə artır. Dayanıqlı inkişaf konsepsiyasına sadiqlıq, küçə və ictimai yerlərdə azad internetə çıxış imkanı, dayanıqlı turizmin təşviqi, ənənəvi nəqliyyat ilə yanaşı digər nəqliyyat növlərinin mövcudluğu və əhatəliyi, mədəni və interaktiv fəaliyyətlər ağıllı şəhər və ağıllı turizmin ortaq cəhətləridir[3].
- Texnologiya - müxtəlif mobil tətbiqlər və vebsaytların təklif etdikləri çoxsaylı imkanlar, hər hansı məhsul və xidmətin öncdədən sifarişi, hotellərin bronlaşdırılması, iaşə və əyləncə obyektlərində reservasiyanın təşkili turizmin effektivliyini artırır. Müxtəlif telefon tətbiqləri səyahət edilən yerin yemək, əyləncə və başqa fəaliyyət məkanları haqqında məlumat verir, eyni zamanda turistin maraqlarına uyğun tur marşrutu təyin edir və ya lazımi məsləhətlər verir[4]. Tərcümə tətbiqləri, çatbot və digər səs assistanları, virtual tur imkanları, eləcə də başqa texnoloji alətlər ağıllı turizmin çox mühüm tərkib hissələri kii çıxış edirlər.
- Dayanıqlılıq - ağıllı turizmdə də ekoturizmdə olduğu kimi dayanıqlılıq əsas məqsədlərdən biridir. Bu səbəbdən destinasoya seçimi turistlərin maraqları ilə paralel yerli icmanın maraqları və ətraf mühit nəzərə alınaraq seçilir. Karbon ayaq izini azaltmağa kğmək edir.
- Əlçatanlılq - inklüziv turizm forması olaraq qarşımıza çıxan ağıılı turizm əsas məqsədlərindən biri turizm məhsulunun əqli və fiizki məhdudiyyətli fərqdlər də daxil olamqla hər bir kəsə çatmasını təmin etməkdir.
- Mədəni miras
- Qazanc gətirir
- Real informatina təminatı - nəqliyyatın sxılığı, uyğun dayanma-durma nöqtələrinin sıxlığı və mpvcudluğu, müxtəlif tədbirlərin zaman və yerlrəir və s. Real müştərilərin turizm məhsulu haqqındakı fikirləri rəqabətçcilliyi və turistlər arasında məmnuniyyət səviyyəsini artırır.
- Sadəlik və asanlıq
- Təhlükəsizlik
Ağıllı turizmin texnologiyanın inkişafı ilə birlikdə əhatə dairəsi getdikcə böyüyür və bu böyümə data təhlükəsizliklik məsələləri daha da aktual edir.
- Helsinki
- Lion
- Kopenhagen
- Dubay
- Sinqapur
Avropanın ağıllı turizm paytaxtları Avropa Komissiyası tərəfindən müəyyənləşdirilir və izlər üzrə seçilmiş şəhərlər aşağıdakı kimidir:
- ↑ https://www.worldpackers.com - Exploring the impacts of smart tourism: the future of travel. İstifadə tarixi: 03.11.2025.
- ↑ https://visaindex.com/blog - What is Smart Tourism? İstifadə tarixi:04.11.2025.
- ↑ https://www.plainconcepts.com - Smart Tourism. İstifadə tarixi: 09.11.2025.
- ↑ https://www.publicissapient.com - How Smart Tourism Experiences are Served by Technology. İstifadə tarixi: 07.11.2025.
- ↑ https://musavat.com - 2024-cü ilin "ağıllı" turizm paytaxtı. İstifadə tarixi: 09.11.2025.
- ↑ https://smart-tourism-capital.ec.europa.eu - Winners of the 2024 European Capital and Green Pioneer of Smart Tourism Competitions. İstifadə tarixi: 9 noyabr 2025