Abaşiri həbsxanası (yaponca: 網走刑務所, Hepbörn: Abashiri Keimusho?) — Hokkaydo prefekturasının Abaşiri şəhərində yerləşən, 1890-cı ildə açılan həbsxana. Yaponiyanın ən şimal həbsxanası Abaşiri çayının yaxınlığında və Tento dağının şərqində yerləşir. On ildən az cəza alan məhkumlar orada saxlanılırdı.[1] Həbsxananın qədim hissələri 1983-cü ildə Tento dağının ətəyinə köçürüldü və burada ölkənin yeganə həbsxana muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.
| Abaşiri həbsxanası | |
|---|---|
 | |
 | |
| 44°00′59″ şm. e. 144°13′51″ ş. u. | |
| Yeri | Abaşiri, Hokkaydo, Yaponiya |
| Cari status | funksional |
| Açılma tarixi | 1890 |
| İdarə edən | Ədliyyə Nazirliyi (Yaponiya) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1890-cı ilin aprelində Meici hökuməti təcrid olunmuş Abaşiri kəndinə 1000-dən çox siyasi məhbus göndərdi və onları daha cənuba bağlayan bağlayan yollar çəkməyə məcbur etdi.[2] Abaşiri həbsxanası daha sonra özünün yetərli əkinçilik sahəsi olan həbsxana olmağı ilə tanındı və Yaponiyadakı digər başqa həbsxanalara nümunə göstərildi.[2][3]
Həbsxananın çox hissəsi 1909-cu ildə baş verən yanğın zamanı yanmış, lakin 1912-ci ildə yenidən qurulmuşdur. 1922-ci ildə indiki adını aldı. 1984-cü ildə həbsxana müasir dəmir-beton kompleksinə köçdü.[2]
1965-ci ildə çəkilən Abaşiri həbsxanası filmi həbsxananın məşhur turistik məkana çevrilməsinə böyük təsir göstərmiş oldu. Həbsxana həmçinin məhkumlar tərəfindən hazırlanan oyma taxta – nipopo (ニポポ?) gəlincikləri ilə məşhurdur.[4]
1983-cü ildə həbsxananın köhnə hissələri Tento dağının ətəyindəki bazasına köçürülür və Abaşiri Həbsxana Muzeyi (博物館網走監獄?) kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. Bu, ölkədəki yeganə həbsxana muzeyidir.[2] Muzeydə məhbusların iş, yaşam tərzini, onlara tətbiq edilən cəza və işgəncələri, həbsxananın gözətçi və işçilərinin həyatını əyani şəkildə görmək mümkündür. 2016-cı ildə muzeydə qorunan binalardan səkkizi Mədəniyyət İşləri Agentliyi tərəfindən Əhəmiyyətli Mədəni Mülkiyyət,[3][4] üçü isə Maddi Mədəni Mülkiyyət olaraq təyin edilmişdir.
- Yoşie Şiratori, Abaşiri həbsxanasından qaça bilmiş yeganə şəxs[5]
- Kyuiçi Tokuda, 1934–1940-cı illərdə Abaşiridə həbsdə olan siyasətçi[6][7]
- Kentzi Miyomoto, siyasətçi[7]
- Branko Vukeliç, Yuqoslaviya casusu[8]
- Şusuke Nomura, aktivist
- Corc Abe, yazıçı və keçmiş yakuza
- Kozo Mino, keçmiş yakuza
- Hajime İto, Abaşiri Banqaiçi romanının müəllifi, roman əsasında iki film çəkildi, ikincisi Abaşiri həbsxanası filmi idi.
Yoşie Şiratori 4 dəfə həbsxanadan qaçması ilə məşhurdur. O, 1944-cü ildə 3-cü dəfə Abaşiri həbsxənasından qaçmışdır. O, qandallarını və hücrə qapısındakı yoxlama çuxurunu miso şorbası ilə paslandıraraq zəiflətmiş və damdan qaça bilmişdir. Onun qaçışını əyani göstərən maket həbsxana muzeyində sərgilənir.[9]
1965-ci ildə çəkilən Abaşiri Həbsxanası filmi, həbsxananın yer aldığı məşhur yakuza film serialını ərsəyə gətirdi.
2012-ci il video oyunu Yakuza 5-dəki qəhrəmanlardan biri Taiqa Saejima Abaşiri həbsxanasından qaçır.
Qara siyahı televiziya serialının 2014-cü il bölümü olan "Mako Tanida" da bölümün titullu yakuza müdiri Abaşiri həbsxanasından qaçır.
2014-cü il Manqa seriyası Golden Kamuy, Abaşiri həbsxanasını süjetdə əsas məntəqələrdən biri kimi təqdim edir.
- ↑ "Inmates in Hokkaido raise beef cattle to learn about value of life". The Japan Times. 23 iyun 2015. 28 iyun 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2018.
- ↑ 1 2 3 4 "Abashiri astounds with its ice and convict connections". The Japan Times. 24 mart 2013. 27 mart 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2018.
- ↑ 1 2 "道内の文化財を訪ねて 旧網走監獄 静かに光差す舎房 ／北海道" (Japanese). Mainichi Shimbun. 12 iyun 2016. 8 mart 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2018.
- ↑ 1 2 "国の重要文化財指定へ！事務局長に聞く「博物館網走監獄」の楽しみ方" (Japanese). Hokkaido Relations, Inc. 29 dekabr 2015. 1 yanvar 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 mart 2018.
- ↑ Schreiber, Mark. "News outlets quick to fall in love with prison break coverage". The Japan Times. 5 may 2018. 9 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2020.
- ↑ Mitchell, Richard H. Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan. University of Hawaii Press. 1992. səh. 93. ISBN 978-0-8248-1410-6. 14 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2020.
- ↑ 1 2 Ishikawa, Machiko. "Writing the Sense of Loss in the Inner Self: A Narrative of Nakagami Kenji and Nagayama Norioin Late 1960s Tokyo" (PDF). Australian National University. səh. 5. 20 mart 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2020.
- ↑ Simonović, B. "Pol i Hiroši, braća po ocu Ličaninu" (Bosnian). Vesti. 26 aprel 2016. 5 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2020.
- ↑ Sevinc Nur. "Yaponiyada yeganə həbsxana muzeyi" (az.). 25 may 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2021.