Anna Litisiya Barbo (ing. Anna Laetitia Barbauld; 20 iyun 1743[1][2][…] – 9 mart 1825[1][2][…], Stok Nyuinqton, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı) — İngiltərə şairi, esseisti, redaktoru və uşaq ədəbiyyatı yazıçısı və yazıçı Con Eykinin bacısı.
| Anna Litisiya Barbo | |
|---|---|
| | |
| Doğum tarixi | 20 iyun 1743[1][2][…] |
| Vəfat tarixi | 9 mart 1825[1][2][…] (81 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | şair, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, ədəbi tənqidçi, esseist, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
Anna Litisiya Barbo 20 iyun 1743-cü ildə Lester bölgəsinin Kibuort qəsəbəsində anadan olmuşdur. Atası Con Eykin məşhur pedaqoq idi və Anna Litisiya öz təhsilini atasının nəzarəti altında almışdır. O, latın və yunan dillərini öyrənmiş, ədəbiyyat və fəlsəfəyə dərin maraq göstərmişdir.[3]
1768-ci ildə o, ilk şeirlər toplusunu – "Poems" (1773) – nəşr etdirdi. Bu kitab böyük müvəffəqiyyət qazandı və onu dövrünün tanınmış şairlərindən birinə çevirdi. Daha sonra "Miscellaneous Pieces in Prose" (1773) adlı esselər toplusunu qardaşı Con Eykin ilə birlikdə nəşr etdirdi.[4]
O, 1774-cü ildə Riçmont Barbauld ilə evləndi və onlar birlikdə Palqrev Akademi adlı liberal düşüncəli məktəb açdılar. Burada Barbauld maarifçi təhsil metodlarını tətbiq edirdi və uşaqlar üçün ilk elmi və ədəbi dərslikləri hazırladı.
Anna Litisiya Barbo uşaq ədəbiyyatının inkişafında mühüm rol oynamışdır. Onun "Lessons for Children" (1778–1779) və "Hymns in Prose for Children" (1781) kitabları erkən yaş təhsilində istifadə olunmuş və uzun illər populyarlığını qorumuşdur. O, uşaqlar üçün sadə, lakin mənalı mətnlər hazırlayaraq onların analitik düşüncə qabiliyyətlərini inkişaf etdirməyə çalışmışdır.[5]
Barbo dövrünün siyasi məsələlərinə də laqeyd qalmırdı. O, köləliyə qarşı çıxmış, Fransa İnqilabını müdafiə etmiş və Britaniya hökumətinin avtoritar siyasətini tənqid etmişdir. "An Address to the Opposers of the Repeal of the Corporation and Test Acts" (1790) adlı əsərində o, dini azadlıqları müdafiə edirdi. 1802-ci ildə "The British Novelists" adlı 50 cildlik nəhəng bir antologiyanı etmişdir ki, bu da İngilis romanının klassikləşməsində mühüm rol oynamışdır.[6]
1812-ci ildə Anna Litisiya Barbo "Eighteen Hundred and Eleven" adlı şeirini yazdı. Bu şeirdə o, Britaniya imperiyasının gələcək tənəzzülü barədə pessimist fikirlər irəli sürmüş və bu, bəzi mühafizəkar dairələr tərəfindən tənqid olunmuşdur. Bununla belə, əsər sonradan böyük ədəbi əhəmiyyət kəsb etdi.
Anna Litisiya Barbo 9 mart 1825-ci ildə vəfat etdi.
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Anna Laetitia Barbauld // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ Di Giacomo, P. ""There were banquets and parties every day": the importance of British female circles for the Serbian Enlightenment - A study of Dositej Obradović, Serbia's First Minister of Education (1739/42-1811)" (PDF). Књиженство (Knjiženstvo). Università degli Studi “G. d’Annunzio”. 6. 2016: 13. İstifadə tarixi: 12 iyun 2023.
Dositej Obradović
- ↑ Miegon, A. "Biographical Sketches of Principal Bluestocking Women". Huntington Library Quarterly. University of Pennsylvania Press. 65 (1/2). 2002: 25–37. JSTOR 3817729. İstifadə tarixi: 6 iyun 2023.
Barbauld, Anna Laetitia (1743-1825) was born Anna Laetitia Aikin...a "provincial Bluestocking"...she was among the second generation of the group...
- ↑ Farrant, A. "Amelia Opie and the Martineaus". Martineau Society. İstifadə tarixi: 12 iyun 2023.
One of Amelia’s particular friends in the literary world, the essayist and poet Anna Letitia Barbauld, was also known to the Martineaus. In her autobiography, Harriet recalled her as a ‘comely elderly lady’ visiting the household when she was a child.
- ↑ McCarthy, W. Anna Letitia Barbauld: Voice of the Enlightenment. Johns Hopkins University Press. 2008. səh. 396. ISBN 9780801890161. İstifadə tarixi: 12 iyun 2023.
NB Charles studied under Philip Meadows Martineau, not David Martineau - Sarah's surgeon husband who died in 1768.
- Ellis, Grace. A Memoir of Mrs. Anna Laetitia Barbauld with Many of Her Letters. 2 vols. Boston: James R. Osgood and Co., 1874. Retrieved on 17 April 2007
- Le Breton, Anna Letitia. Memoir of Mrs. Barbauld, including Letters and Notices of Her Family and Friends. By her Great Niece Anna Letitia Le Breton. London: George Bell and Sons, 1874
- McCarthy, William. Anna Anna Letitia Barbauld: Voice of the Enlightenment. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2008 ISBN 978-0-8018-9016-1
- Murch, J. Mrs. Barbauld and her Contemporaries. London: Longman, 1877
- Thackeray, Anne Ritchie. A Book of Sibyls. London: Smith, 1883
- Rodgers, Betsy. Georgian Chronicle: Mrs. Barbauld and Her Family. London: Methuen, 1958
- Anna Laetitia Barbauld at the Eighteenth-Century Poetry Archive (ECPA)
- Letitia Barbauld tərəfindən əsərlər Qutenberq layihəsində
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Anna Litisiya Barbo İnternet arxivində
- Anna Letitia Barbauld by Elizabeth Kraft, in Then & Now: Romantic-Era Poets in the Encyclopedia Britannica (2023)
- Anna Litisiya Barbo tərəfindən əsərlər LibriVox-da (açıq audi-kitablar)
- Anna Letitia Barbauld at A Celebration of Women Writers
- Several of Barbauld's writings are available from the en:Women Writers Project by subscription.
- Prose Works of Anna Barbauld
- Selected works of Anna Barbauld including a full-color facsimile of The Works of Anna Lætitia Barbauld (1825)