Artyom Çex (13 iyun 1985, Çerkasi) — ukraynalı yazıçı və jurnalist. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin əsgəri kimi o, Donbasdakı müharibədə və Rusiya-Ukrayna müharibəsi iştirakçısı.[1][2][3]
| Artyom Çex | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 13 iyun 1985 (40 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Həyat yoldaşı | İrina Tsilık |
| Uşağı | 1 |
| Təhsili | Ukrayna Mədəniyyət və İncəsənət İdarəetmə Kadrları Dövlət Akademiyası |
| İxtisası | sosiologiya |
| Fəaliyyəti | yazıçı, əsgər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Artyom Çex 1997-ci ildə musiqi məktəbini (fortepiano, gitara, boru) bitirib. 2002-ci ildə Çerkası şəhərində orta məktəbi bitirib. 2002-ci ildən Kiyevdə yaşayıb, 2002–2007-ci illərdə Ukrayna Mədəniyyət və İncəsənət İdarəetmə Kadrları Dövlət Akademiyasında təhsil alıb.[4]
2008-ci ilin dekabr ayından etibarən Çerniqov vilayətinə gedib. Uzun müddət orada yaşayıb.
2012-ci ildə Kiyevə qayıdıb.
2015-ci ilin aprelindən 2016-cı ilin iyulunadək Ukrayna Silahlı Qüvvələrində xidmət göstərib.
Artyom Çexin həyat yoldaşı yazıçı və rejissor İrina Tsilıkdır. Onların Andrey adında bir oğlanları var.[5]
Təhsil aldığı müddətdə rus dilində yazırdı, amma rus dilində heç nə dərc etməyib, müsabiqələrə yazılarını təqdim etməyib.
Universitetin qiyabi şöbəsinə keçən Artyom, ukraynaca yazmağa başlayıb, ilk romanı 2007-ci ildə "Folio" nəşriyyatının "Gənclər şəhəri romanı" müsabiqəsinin qalibi olub.[6]
2007-ci ildən o, 16-dan çox kitab yazmışdır, onlardan bəziləri alman, ingilis, polyak, çex və rus dillərinə tərcümə edilmişdir.[7][8]
- Bunu Yandex-də tapa bilməyəcəksiniz, "Folio", 2007
- Kinya, "Fakt", 2007
- Anatomik Atlas. Qurbağa olmaq çətindir, "Folio", 2008
- Plastik, "Folio", 2008
- Sənəd 1, "Folio", 2009
- Solda mavi qapılar, "Folio", 2010
- Qızılgül siropları, "Folio", 2012
- Awesome Ukrayna (İrina Tsilık ilə həmmüəlliflik), Osnovi, 2012
- Ukraynada motor idmanının tarixi, Osnovi, 2012
- 94 gün. Avromaydan TSN-in gözü ilə, Osnovi, 2014
- Müharibə TSN-in gözü ilə, Osnovi, 2015
- Sıfır nöqtəsi, "Vivat", 2017
- Rayon "D", "Meridian Czernowitz", 2019
- Sən kimsən?, Meridian Czernowitz, 2021
- 2007-ci ildə "Folio" nəşriyyatının "Gənclər şəhəri romanı" ikinci müsabiqəsinin qalibi olub.[9]
- 2018-ci il yanvarın 26-da Ukrayna qəhrəmanı Mixail Jiznevskinin Hruşevski küçəsindəki abidəsi yaxınlığında "Mütləq sıfır" əsərinə görə "İşığın döyüşçüsü" ədəbi mükafatına layiq görülüb.[10]
- 2 aprel 2018-ci ildə "Mütləq sıfır" əsərinə görə M. V. Qoqol mükafatı laureatı olub.[11]
- 2019-cu ilin noyabrında o, Cozef Konrad mükafatına layiq görülüb.[12]
- "Rayon D" romanı 2019 BBC İlin Kitabı Mükafatı üçün qısa siyahıya düşüb.[13]
- 2021-ci ildə "Sən kimsən?" əsəri BBC-nin "İlin kitabı" seçilib.[14]
- ↑ Померанцев, Игорь. "Моя отечественная война". Радио Свобода (rus). 25 may 2018. 25 may 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mart 2023.
- ↑ "The Dissonance of War: Reviewing Absolute Zero by Artem Chekh". lossi36.com (ingilis). 20 yanvar 2021. 20 fevral 2021 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Ukrainian writer Artem Chekh concussed in Bakhmut". Ukrainska Pravda (English). 25 may 2023. 25 may 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 may 2023.
- ↑ "profile ЖЖ Артёма Чеха". 24 sentyabr 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 oktyabr 2008.
- ↑ "Артем Чех - автор Видавництва Віват". vivat-publishing.com. 9 oktyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 oktyabr 2018.
- ↑ "Анатомічний атлас. Важко бути жабою". 4 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 oktyabr 2008.
- ↑ ""I've accepted my death:" Nyt publishes an essay by Ukrainian author Artem Chekh". imi.org.ua (ingilis). 1 sentyabr 2022. 30 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Ukrainian writers at war". ui.org.ua (ingilis). 30 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 mart 2023.
- ↑ ""Таких, як я, в армії не люблять", – Артем Чех". antikor.com.ua (ukrayna). 15 yanvar 2016. 30 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 mart 2023.
- ↑ ""Чужой" и "Точка ноль" получили Международную литературную премию "Воин Света"". asn.in.ua (rus). 26 yanvar 2018. 13 mart 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 mart 2023.
- ↑ "Артем Чех став лауреатом Премії імені Гоголя". litgazeta.com.ua (ukrayna). 3 aprel 2018. 5 aprel 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 mart 2023.
- ↑ "Артем Чех стал лауреатом премии имени Джозефа Конрада". tsn.ua (rus). 18 noyabr 2019. 18 noyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "ВВС Украина объявила шорт-лист премий Книга года". port-mone.tv (rus). 27 noyabr 2019. 30 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Winners of 2021 BBC News Ukraine Book Awards revealed: Artem Chekh, Petro Yatsenko and Andriy Sodomora". www.bbc.com (rus). 18 dekabr 2021. 30 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib.