Butun axtardiqlarinizi tapmaq ucun buraya: DAXIL OLUN
  Mp4 Mp3 Axtar Yukle
  Video Axtar Yukle
  Shekil Axtar Yukle
  Informasiya Melumat Axtar
  Hazir Inshalar Toplusu
  AZERI CHAT + Tanishliq
  Saglamliq Tibbi Melumat
  Whatsapp Plus Yukle(Yeni)

  • Ana səhifə
  • Təsadüfi
  • Yaxınlıqdakılar
  • Daxil ol
  • Nizamlamalar
İndi ianə et Əgər Vikipediya sizin üçün faydalıdırsa, bu gün ianə edin.

Azərbaycan dilləri

  • Məqalə
  • Müzakirə

Azərbaycan dilləri dörd dil ailəsinəndə təzahür edir:Hind-Avropa, Altay, Kartveli, Nax-Dağıstan. Azərbaycanda ən yayılmış dil Azərbaycan dilidir. 2009-cu il məlumatına görə ümumi əhalinin 98,6 % bu dildə sərbəst danışa bilir[1]. Xarici dillərdən isə Rus dili və İngilis dili ən geniş yayılmışlardı. Üstəlik burada az saylı talış, avar, ləzgi, saxur, tat, kürd, gürcü, udin xalqlarının nümayəndələri müvafiq dillərdə danışırlar. Dağ yəhudiləri tat dilindən istifadə etsələrdə son zamanlar miqrasiya və modernizasiya ilə əlaqəli olaraq unudulur.

Azərbaycanın etnosiyasi xəritəsi (2024, 2023-cü ildə Qondarma Dağlıq Qarabağ Respublikasının süqutundan və ermənilərin bölgəni tərk etməsindən sonra).
Azərbaycanın etnosiyasi xəritəsi (1994-2020, Birinci Qarabağ müharibəsidən sonrakı və İkinci Qarabağ müharibəsidən əvvəlki dövrə aiddir).

Mündəricat

  • 1
    • 1.1 Rəsmi dil
    • 1.2 Rus dili
    • 1.3 Erməni dili
    • 1.4 Dağıstan dilləri
    • 1.5 İran dilləri
  • 2 Azərbaycanda UNESCO tərəfindən təhlükə altında hesab edilən dillər
  • 3 İstinadlar

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına görə rəsmi dil Azərbaycan dilidir. Konstitutsiyasıyaya görə dövlət rəsmi dilə yanaşı digər dillərin inkişafını təmin edir[2].

Rəsmi dil

Azərbaycan Respublikasında rəsmi dil Azərbaycan dilidir. Ölkədə tədris, siyasət, elmi, mədəni və digər sahələrdə əlaqə bu dillə təmin edilir. Dil haqqında qanuna görə Azərbaycan dili dövlət tərəfindən qorunur və inkişaf etdirilir[3].

Rus dili

Rus dili Azərbaycanda yayqın dildir. Bununla belə əsasən rus milli azlığı tərəfindən məişətdə istifadə edilir. Son on illiklər ərzində isə ingilis dili bu dili xarici dil olaraq böyük həcmdə sıxışdırmışdır.

Erməni dili

Hazırda Azərbaycan ərazisi daxilində erməni dili işğaldan azad olunmuş Qarabağ ərazilərində yaşayan ermənilər tərəfindən istifadə edilir. Üstəlik Ermənistandan deportasiya olunmuş azərbaycanlılarında bir qismi bu dili sərbəst şəkildə bilsədə günlük məişətdə istifadə edilmir[4].

Dağıstan dilləri

  • Avar dili
  • Axvax dili
  • Buduq dili
  • Qrız dili
  • Cek dili
  • Ləzgi dili
  • Rutul dili
  • Udin dili
  • Xınalıq dili
  • Saxur dili

İran dilləri

  • Dağ yəhudiləri dili
  • Kürd dili
  • Tat dili
  • Talış dili

Azərbaycanda UNESCO tərəfindən təhlükə altında hesab edilən dillər

  • zəif dərəcədə təklükədə - ləzgi, talış dilləri
  • açıq şəkildə təhlükədə - cuhuri, rutul, saxur dilləri
  • ciddi şəkildə təhlükədə - buduq, xınalıq, qrız, tat, udin dilləri
  • kritik şəkildə təhlükədə - yoxdur
  • yoxa çıxmış - kilit[5]

İstinadlar

  1. ↑ The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan Arxivləşdirilib 2015-12-06 at the Wayback Machine: Population by ethnic groups Arxivləşdirilib 2016-11-13 at the Wayback Machine
  2. ↑ "Конституция Азербайджанской Республики". Система Гарант. 2 mart 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 may 2017.
  3. ↑ "Закон Азербайджанской республики «О государственном языке в Азербайджанской Республике»". Medialaw.ru. 26 fevral 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 may 2017.
  4. ↑ "Azərbaycan və Rudiya. Cəmiyyət və dövlət". 25 mart 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 may 2017.
  5. ↑ unesco.org. "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger. INTERACTIVE ATLAS". 18 dekabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 iyun 2017.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Azərbaycan_dilləri&oldid=8366203"
Informasiya Melumat Axtar