Coccyzus ferrugineus — Sərçəkimilər fəsiləsinə aid quş növü.
| Coccyzus ferrugineus | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Coccyzus ferrugineus |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
| ||||||
Coccyzus ferrugineus bir zamanlar C. minorun yarımnövü kimi qəbul edilirdi və indi bu iki növ qardaş növlər hesab edilir. C. euleri və C. americanus da bu iki növlə yaxın qohumdur. Coccyzus ferrugineus monotipikdir. Coccyzus ferrugineusun cins adı olan "coccyzus", qədim yunan dilində adi ququ quşunun çağırışını ifadə edən "kokkuzo" sözündən gəlir. Xüsusi epiteti olan "ferrugineus" latın dilində "paslı" deməkdir və üst hissələrinin rənginə istinad edir.[3][4]
Coccyzus ferrugineus 32-33 sm uzunluğundadır, bunun təxminən yarısı quyruqdur və çəkisi təxminən 70 qramdır. Dimdiyi qalın və bir qədər əyridir. Üst çənəsi qara, alt çənəsi isə sarıdan sarı-narıncı rəngdədir və qara ucu var. Erkək və dişi fərdlər eyni lələk örtüyünə malikdir. Yetkin fərdlərin alnı və başının üstü boz rəngdədir, üst hissələri boz-qəhvəyi rəngdədir. Qanadları qırmızımtıldır. Quyruğunun üst tərəfi boz-qəhvəyi, alt tərəfi isə qara rəngdədir və geniş ağ ucları var. Üzü dar qara "maskaya" malikdir, göz ətrafında dar sarıdan narıncı-sarı rəngdə çılpaq dəri halqası var. Boğazı və döşü açıq sarımtıl-ağ, qarnı və quyruqaltı lələkləri zəngin sarımtıl rəngdədir. Cavan fərdlər yetkinlərə bənzəyir, lakin baş və bel rəngləri arasında daha az ziddiyyət var, üz maskası daha az fərqlənir, boğazı, döşü və qarnı ağ rəngdədir və quyruğunda daha az ağ rəng var.[5]
Coccyzus ferrugineus yalnız Kokos adasında tapılır, bu ada Kosta-Rikanın Sakit okean sahilindən təxminən 550 km məsafədə yerləşir. Adanın demək olar ki, bütün bitki icmalarını istifadə edir: su basan körfəz meşələri, çay boyu meşələr, tropik yağış meşələri və tropik bulud meşələri. Dəniz səviyyəsindən adanın ən yüksək nöqtəsinə qədər (təxminən 450 metr) rast gəlinir.[6]
Coccyzus ferrugineus adada il boyu qalıcı quşdur, lakin çoxalma mövsümündə meşə kənarlarında, çoxalma mövsümündən kənarda isə meşənin daxilində olmağa meyllidir.
Coccyzus ferrugineus adətən yalnız qısa uçuşlar edir. Tez-tez budaqlar boyunca tullanaraq və qısa qanad çırpışları ilə ağaclar arasında hərəkət edir.
Yetkin Coccyzus ferrugineus əsasən tırtıllarla, xüsusilə nəhəng Cocytius antaeus və Orion cecropian kəpənəyi (Historis odius) tırtılları ilə qidalanır. Balalar cırcırama və tarakanlarla qidalandırılır. Qidalanma texnikası yaşayış mühitinə görə dəyişir, o cümlədən yer səviyyəsində qısa uçuşlarla ovlama, alt mərtəbə bitkilərindən yemək toplama buna daxildir. Tırtıllar və digər buğumayaqlılardan əlavə, bəzən endemik kərtənkələ olan Anolis towsendi ilə də qidalanır.[5]
Coccyzus ferrugineus yanvarın ortasından aprelə qədər olan quru mövsümdə çoxalır. Cütlüyün hər iki üzvü zəif budaq yuvasını heç bir örtük olmadan qurur və adətən kiçik bir ağacın kiçik budağına yerləşdirir. Belə iki yuva təxminən 2,5 metr yüksəklikdə yerləşirdi və hər ikisi yarpaqlarla qismən qorunurdu. Hər iki cins kürtləmə və valideyn qayğısını bölüşür. Yuva ölçüsü dəqiq məlum deyil, lakin bir və ya iki yumurta olduğu güman edilir. Kürtləmə müddəti məlum deyil, lakin cinsinin digər növlərinin 9-12 günlük kürtləmə müddətinə bənzədiyi düşünülür. Uçma müddəti də məlum deyil.[5]
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Coccyzus ferrugineusu "zəif" (Vulnerable) kimi qiymətləndirib. Çox kiçik yayılma sahəsinə malikdir. Təxminən 250-1000 yetkin fərddən ibarət populyasiyasının sabit olduğu güman edilir. Vəhşi pişiklər, donuzlar, keçilər və marallar potensial təhlükələrdir – birincisi yırtıcı kimi, digərləri isə növün yaşayış mühitinə zərər verən kimi. Turizmdən yaranan narahatlıq da artır və iqlim dəyişikliyi də digər potensial təhlükədir.[6]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1998.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Gill, F.; Donsker, D.; Rasmussen, P., redaktorlar "Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse". IOC World Bird List. v 12.2. avqust 2022. İstifadə tarixi: 8 avqust 2022.
- ↑ HBW and BirdLife International (2021) Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6. Available at: http://datazone.birdlife.org/userfiles/file/Species/Taxonomy/HBW-BirdLife_Checklist_v6_Dec21.zip retrieved August 7, 2022
- ↑ 1 2 3 Tenorio Brenes, J. (2020). Cocos Cuckoo (Coccyzus ferrugineus), version 2.0. In Birds of the World (T. S. Schulenberg, S. M. Billerman, and B. K. Keeney, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.coccuc1.02 retrieved September 25, 2022
- ↑ 1 2 BirdLife International. "Cocos Cuckoo Coccyzus ferrugineus". IUCN Red List of Threatened Species. 2020. 2020: e.T22684340A178653886. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T22684340A178653886.en. İstifadə tarixi: 25 sentyabr 2022.