Cyclura lewisi — İquanakimilər fəsiləsinin Cyclura cinsinə aid nadir kərtənkələ növü. Karib dənizindəki Kayman adalarına endemikdir.
| Cyclura lewisi | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Cyclura lewisi |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Cyclura lewisi iri və diqqətçəkici bir sürünəndir. Yetkin fərdlərin boyu 1,5 metr uzunluğa çata bilər (quyruq daxil olmaqla). Çəkisi 5-14 kq arasında dəyişir. Yetkin fərdlərin rəngi parlaq mavi, cavan fərdlərin rəngi isə boz olur. Mavi rəng onların günəş işığı altında qızdırma xüsusiyyətini artırır. Geniş başa və güclü, uzun quyruğa malikdir. Quyruq həm müdafiə, həm də tarazlıq saxlamaq üçün istifadə olunur. Güclü ayaqları dırmaşma və yerimə qabiliyyətini artırır.
Təbii yaşayış sahəsi yalnız Kayman adalarıdır. Əsasən daşlıq və quru sahələrdə yaşayır. Torpaq əraziləri, tropik quru meşələr və manqrov bataqlıqlarında məskunlaşır. Günəşli sahələrdə qızınmaq üçün daşlıq əraziləri üstün tutur. Cyclura lewisi gündüz aktiv olan (diurnal) bir sürünəndir. Gün ərzində enerji toplamaq üçün günəş altında vaxt keçirir. Bu növ əsasən yerdə yaşasa da, bəzən ağaclara dırmaşa bilər.
Əsasən ot yeyən (herbivor) növdür, lakin bəzi hallarda kiçik həşəratlar və yumurtalarla da qidalanır. Cyclura lewisinin reproduksiya dövrü əsasən yaz aylarına təsadüf edir. Cütləşmə may-iyun aylarında baş verir. Dişi fərdlər iyul-avqust aylarında 1-21 yumurta qoyur. Yumurtalar torpaq çuxurlarında yerləşdirilir. İnkubasiya müddəti təxminən 65-90 gün davam edir. Həyat müddəti təbii şəraitdə 25-40 il, mühafizə altında isə 50 ilə qədər yaşaya bilirlər.
Cyclura lewisi yerli ekosistem üçün çox vacibdir və dünyanın ən nadir sürünənlərindən biri hesab olunur. Əsasən təbii yaşayış mühitin məhvi və insan fəaliyyəti səbəbindən əhalisi kəskin şəkildə azalmışdır. 1990-cı illərdə nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üzləşmiş olsa da, konservasiya səyləri nəticəsində populyasiyası qismən bərpa edilmişdir. Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Qırmızı Siyahısına əsasən Cyclura lewisi "kritik təhlükədə" (CR) olaraq təsnif edilir.
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- ↑ The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.