Daraut kurqanı

Daraut kurqanı, Daraut ( qır. Daroot Korgon ) — Qırğızıstanın Oş vilayətinin Çon-Alay rayonunun mərkəzi, Alay vadisinin qərb hissəsində yerləşən yaşayış məntəqəsi, qəsəbə (kənd)^[1]. Kənd Tengiz-Bəy dərəsinin çıxışında Alay silsiləsinə daha yaxın yerdə yerləşir, budan Alay silsiləsindəki Tengiz bəy aşırımından şimala, Üç-Kurqana, oradan isə Kokanda gedən yol gedir.

Daraut kurqanı
Дароот Коргон
39°33′ şm. e. 72°11′ ş. u.
Ölkə	Qırğızıstan
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	2.469 ± 0 m
Saat qurşağı	UTC+06:00
Əhalisi
Əhalisi	4.726 nəf. (2009)
Xəritəni göstər/gizlə Daraut kurqanı

1871-ci ildə Tengiz-bay aşırımı ilə bu yerlərə daxil olan ilk avropalı məşhur rus səyyahı və alimi A.P. Fedçenko olmuşdur. Kokand xanından icazə alan ekspedisiya üzvləri Alay dağına qalxdılar. Aşırımdan keçərək karvan Daraut kurqana endi. Burada alimi Daraut kurqandakı qalanın komendantı qəbul etdi və o, ekspedisiyanın marşrut üzrə daha da irəliləməsinə qadağa qoydu^[2][3]. İnsanların Daraut kurqanda uzun müddətdən bəri yaşadığına dair çoxlu dəlillər var. Təxminən 300 il əvvəl, Kokand xanlığı dövründə (digər mənbələrə görə, 19-cu əsrdə) köçəri basqınlarından qorunmaq üçün burada qala tikilsə də, zaman keçdikcə dağılmışdır^[4][3].

Daraut-Kurqanın qərb hissəsində arxeoloqlar eramızdan əvvəl I minilliyin ortalarına aid bütöv bir yaşayış məntəqəsini də qazdılar^[3].

Kənd Alay vadisinin qərb hissəsindən keçən yolların kəsişməsində yerləşir. Böyük İpək Yolunun bir hissəsi Daraut kurqandan keçirdi. Şimalda yol Alay silsiləsi və Tengiz-bay aşırımı ilə Üç-Kurqana, sonra şimalda Kokanda gedir. Cənuba doğru yol Altın-Məzara gedir.

Tacikistan və Qırğızıstanı Çinlə birləşdirən E60 Avropa marşrutunun bir hissəsi olan Qərbdən Alay vadisi ilə Laxşdan Daraut kurqandan keçərək şərqə, Sarı-Taşa yol çəkilmişdir.