Epsilon böyük köpək (lat. ε Canis Majoris) — ikili bir ulduzdur və ε (epsilon), Canis Majorin bürcündəki ən parlaq obyekt və ən parlaq ulduzlardan biri olmasına baxmayaraq, gecə göyü 1,50 ilə müəyyən bir böyüklükdədir. 4.7 milyon il bundan qabaq, göydə ən parlaq ulduz idi. Hipparcos missiyası zamanı əldə edilən parallaks ölçmələrinə əsasən Günəşdən təxminən 430 yüngül illərdir.[9]
| Epsilon Böyük Köpək | |||
|---|---|---|---|
| Qoşa ulduz | |||
| | |||
| Müşahidə məlumatları (Dövr J2000.0) |
|||
| Birbaşa çıxma | 6s 58d 37,55s[1] | ||
| Meyl | −28° 58′ 19,51″[1] | ||
| Məsafə | 430 ± 30 işıq ili | ||
| Görünən ulduz ölçüsü (V) | 1,5[2] | ||
| Bürc | Böyük Köpək | ||
| Astrometriya | |||
| Radial sürəti (Rv) | 27,3 ± 0,4 km/san[3][4][…] | ||
| Fərdi hərəkət | |||
| • Birbaşa çıxma | 3,24 ± 0,11 mas/il[1] | ||
| • Meyl | 1,33 ± 0,16 mas/il[1] | ||
| Parallaks (π) | 8,05 ± 0,14 mas[1] | ||
| Mütləq ulduz ölçüsü (V) | −4,8 | ||
| Spektral xüsusiyyətləri | |||
| Ulduz təsnifatı | B1.5II[5] | ||
| Rəng indeksi | |||
| • B−V | −0,21 | ||
| • U−B | −0,93 | ||
| Fiziki xüsusiyyətləri | |||
| Kütləsi | 12,6 ± 1 M☉[6] | ||
| Radiusu | 13,9 R☉ | ||
| Temperaturu | 22.205 K[7] | ||
| İşıqlandırma gücü | 38.700 L☉ | ||
| Metallığı | 0,01[7] | ||
| Fırlanma | 26 km/san[8] | ||
| Orbit elementləri | |||
|
|||
| Verilənlər bazasında məlumat | |||
| SIMBAD | * eps CMa | ||

Epsilon böyük köpək ikili ulduzdur.[10][11] Əsas, ε Canis Majoris A, +1.5-lik bir görünüşlü qüvvəyə malikdir və spektral təsnifata aiddir. Onun səthi 22,200K səth temperaturuna görə mavi və ya mavi ağ rəngdir. Günəşin 38,700 dəfə bərabər ümumi radiasiya yayır. Bu ulduz gecə göyündəki ən parlaq ultrabənövşəyi mənbəyidir.[12] Günəşin yaxınlığında yerdəyişmə qazı içərisində hidrogen atomlarının ionlaşdıra bilən fotonların ən güclü qaynağıdır və Yerli Uldızlararası Buludun ionlaşma vəziyyətini təyin etmək üçün çox vacibdir.[13]
Canlı Majoris B, 7.5 bal gücündə (mütləq böyüklüyə +1.9), ulduz Canis Majoris B, əsas ulduzun 161 ° mövqeyi ilə 7.5 "uzaqdır. Nisbətən böyük açılar məsafəsinə baxmayaraq, komponentlər yalnız həll edilə bilər böyük teleskoplarda, çünki ilkin yoldaşından təxminən 250 dəfə daha parlaqdır.
Bir neçə milyon il bundan əvvəl, Canis Majoris, günəşə daha yaxın idi və bu, gecə göyində çox parlaq bir ulduz olmasına səbəb oldu. 4.7 milyon il bundan əvvəl Adar günəşdən 34 işıq ili idi və göydə −3,99 böyüklükdə olan ən parlaq ulduz idi. Heç bir ulduz bu parlaqlığa nail olmayıb və heç bir ulduz bu parlaqlığa ən az beş milyon il çatmaz.
- ↑ 1 2 3 4 5 Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2007. Vol. 474, Iss. 2. P. 653–664. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361:20078357 arXiv:0708.1752
- ↑ Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (ing.). // (untranslated) VizieR, 2002. Vol. 2237.
- ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (ing.). // Ast. Lett. / R. Sunyaev Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. Vol. 32, Iss. 11. P. 759–771. ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108 doi:10.1134/S1063773706110065 arXiv:1606.08053
- ↑ Evans D. S. The revision of the general catalogue of radial velocities (ing.). // Proceedings of the International Astronomical Union / J. M. R. Espinosa Cambridge University Press, 1979. Vol. 30. P. 57–62. ISSN 1743-9221; 1743-9213
- ↑ Fossati L., Castro N., Morel T., Briquet M., Carroll T. A., Hubrig S., Nieva M. F., Oskinova L. M., Przybilla N., Schneider F. R. N. et al. B fields in OB stars (BOB): on the detection of weak magnetic fields in the two early B-type starsβ CMa andϵ CMa (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2015. Vol. 574. P. 20–20. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361/201424986 arXiv:1411.6490
- ↑ Tetzlaff N., Neuhäuser R., Hohle M. M. A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun (ing.). // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. Flower OUP, 2010. Vol. 410, Iss. 1. P. 190–200. 11 p. ISSN 0035-8711; 1365-2966 doi:10.1111/J.1365-2966.2010.17434.X arXiv:1007.4883
- ↑ 1 2 Koleva M., Vazdekis A. Stellar population models in the UV. I. Characterisation of the New Generation Stellar Library (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2012. Vol. 538. P. A143. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361/201118065 arXiv:1111.5449
- ↑ Burssens S., Simón-Díaz S., Bowman D. M., Holgado G., Michielsen M., de Burgos A., Castro N., Barbá R. H., Aerts C. Variability of OB stars from TESS southern Sectors 1-13 and high-resolution IACOB and OWN spectroscopy (ing.). // Astron. Astrophys. / T. Forveille EDP Sciences, 2020. Vol. 639. P. 61. ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 doi:10.1051/0004-6361/202037700 arXiv:2005.09658
- ↑ van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics, 474 (2): 653–664,
- ↑ Perryman, M. A. C.; Lindegren, L.; Kovalevsky, J.; Hoeg, E.; Bastian, U.; Bernacca, P. L.; Crézé, M.; Donati, F.; Grenon, M.; Grewing, M.; Van Leeuwen, F.; Van Der Marel, H.; Mignard, F.; Murray, C. A.; Le Poole, R. S.; Schrijver, H.; Turon, C.; Arenou, F.; Froeschlé, M.; Petersen, C. S.; et al. (1997). "The HIPPARCOS Catalogue". Astronomy and Astrophysics. 323: L49–L52.
- ↑ Perryman, Michael (2010), "The Making of History's Greatest Star Map", The Making of History's Greatest Star Map:, Astronomers’ Universe, Heidelberg:
- ↑ Wilkinson, E.; Green, J. C.; McLean, R.; Welsh, B. (1996). "Extreme Ultraviolet Spectrum of ɛ Canis Majoris Between 600–920 Å". Bull. Am. Astron. Soc. 28(2): 915
- ↑ Tomkin, Jocelyn (April 1998). "[[ölü keçid] ASTRO/S&T/SkyandTelescope 1998 - astronomy/04/199804059063.pdf|Once and Future Celestial Kings]" (PDF). Sky and Telescope. 95 (4): 59–63.