Erik Con Ernest Hobsbaum (ing. Eric John Ernest Hobsbawm; 9 iyun 1917[1][2][…], İsgəndəriyyə[4][5] – 1 oktyabr 2012[1][3][…], London, İngiltərə, Birləşmiş Krallıq[4]) — "uzun 19-cu əsr" (İnqilab əsri: Avropa 1789–1848, Kapital çağı: Avropa: 1848-1875, İmperiyalar əsri: Avropa 1875-1914) mövzusunda əsərləri ilə məşhurlaşan ingilis marksist tarixçisi.
| Erik Hobsbaum | |
|---|---|
| ing. Eric John Ernest Hobsbawm | |
 | |
| Doğum tarixi | 9 iyun 1917[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1 oktyabr 2012[1][3][…] (95 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı[6] |
| Dəfn yeri | |
| Elm sahəsi | beynəlxalq münasibətlər |
| Elmi dərəcəsi |
|
| İş yeri | |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix üzrə fəlsəfə doktoru (1951), London Universitetinin Birkbek Kollecinin professoru, Britaniya Akademiyasının üzvü (1976). Balzan mükafatı laureatı (2003).
Erikin atası Polşadan Britaniyaya gələn yəhudi mühacirlərin oğlu, anası isə assimilyasiya olunmuş Vyana yəhudiləri ailəsindən idi. Valideynləri 1915-ci ildə İsveçrədə evləndilər və sonra atasının əvvəllər işlədiyi Misirə qayıtdılar. 1918-ci ildə ailə Erikin məktəbə getdiyi Vyanaya köçdü və 1920-ci ildə onun bacısı Nensi dünyaya gəldi .
Ailənin rifahı getdikcə ağırlaşdı; 1929-cu ildə atası qəflətən vəfat edir, 1931-ci ildə anası dünyasını dəyişir, Erik və bacısı (Nansi analarının ölümündən əvvəl onlarla birlikdə Berlinə köçmüşdü) nəhayət, Erikin anasının bacısı ilə evli olan əmisi Sidney tərəfindən qəbul edildi. Erik onlarla birlikdə Berlinə köçdü və burada gimnaziyada təhsilini davam etdirdi (1931-1933). 1933-cü ildə Almaniyada nasistlər hakimiyyətə gəldikdən sonra Böyük Britaniyaya mühacirət edərək Londonda məskunlaşdılar. 1936-cı ildən Hobsbaum Kembric Universitetinin Kinq Kollecində tarix və iqtisadiyyat fakültələrində təhsil aldı.
Hələ Almaniyada olarkən Hobsbaum marksizmlə maraqlanmağa başladı. Britaniyada o, Böyük Britaniya Kommunist Partiyasına qoşulmuş və Böyük Britaniya Kommunist Partiyasının Tarix Qrupunun üzvü olmuşdur.
Tələbəlik illərində Hobsbaum "Qranta" qəzetində mədəniyyət köşə yazarı idi və o, Fransa, Əlcəzair və Tunisdə film çəkmək üçün səyahət edərək kinematoqrafçı kimi də çalışdı.
1947-ci ildə Hobsbaum London Universitetinin Birkbek Kollecində tarix üzrə müəllim oldu, 1969-cu ildən İqtisadiyyat Tarixi Departamentində çalışdı və 1984-cü ildən universitetdə İqtisadiyyat və Sosial Tarix üzrə Fəxri Professor oldu. O, həmçinin xaricdə bir sıra universitetlərdə mühazirələr oxudu. Linda Colley qeyd etdi ki, o, heç vaxt Oksbricdə vəzifə əldə edə bilməyib.[8]
2006-cı ildən Kral Ədəbiyyat Cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. Deutscher Memorial Prize (1995), “Şərəf” ordeninin cəngavər komandiri (1998) və Vyananın fəxri vətəndaşı (2008) adına layiq görülüb.
Hobsbaum Aralıq dənizi və Latın Amerikasına səyahət etdmişdir. 1957-ci ildə Aralıq dənizinə səfəri zamanı Hobsbaum arxiv sənədlərini araşdırdı və kəndlilərlə müsahibələr apardı, daha sonra əsasən italyan və ispan materiallarına əsaslanan məşhur "Adi üsyançılar: On doqquzuncu və iyirminci əsrlərdə sosial hərəkatların arxaik formalarında araşdırmalar" (1959) kitabını yazdı. Bu əsərində o, din, xüsusən də məzhəbçilik və kütləvi inqilabi əhval-ruhiyyə arasındakı əlaqəni nümayiş etdirmiş, inqilabi situasiyaların nümunələrini təsvir etmiş və onların daxilində fərdin rolunu təhlil etmişdir.
1960-cı illərdə Hobsbaum fəhlə hərəkatının tarixçisi kimi şöhrət qazandı. O, fəhlə hərəkatının tarixini fəhlə təşkilatlarının fəaliyyətinin təsviri kimi deyil, fəhlə sinfi mədəniyyətinin tarixi kimi təqdim edirdi. Daha sonra o, din və sosializm arasındakı əlaqə, ritualın fəhlə və inqilabi hərəkatdakı rolu, əmək aristokratiyasının formalaşması, fəhlə sinfi mədəniyyəti və onun xalq mədəniyyəti ilə əlaqəsi üzərində dayanaraq bu tədqiqatını davam etdirdi.
Hobsbaum marksistlərlə debatlarda fəal iştirak edir, onların kapitalizmin təkamülü, fəhlə sinfinin homogenliyi və tək proletariatın ardıcıl inqilabi təbiəti haqqında ortodoks baxışlarını tənqid edirdi. O, bir qrup avropalı tarixçinin Sovet İttifaqının Macarıstanı işğalına qarşı etiraz məktubunu imzalamış və Praqa baharının iştirakçılarına güclü rəğbət bəsləmiş, kommunistlərin ABŞ-yə giriş qadağası kimi vaxtilə üzləşdiyi bir çox məhdudiyyətlərə baxmayaraq, Kommunist Partiyasının üzvü olaraq qalmışdır.
1968-ci ildə İngiltərənin iqtisadi tarixini nəşr etdi: İstehsalat və İmperiya: müasir ingilis cəmiyyətinin yaradılması, 1750-dən indiyə.1970-ci illərin əvvəllərindən etibarən Hobsbaum müasir dövrdə Avropanın və bütün dünyanın tarixi, eləcə də tarixi tədqiqat metodologiyası məsələləri ilə bağlı konseptual cəhətdən yeni işlərlə məşğul olmuşdur. Hobsbaum etiraf edirdi ki, onun əsas ixtisası XIX əsrdir və onun XX əsr tarixinə dair biliyi “tarixi erudisiya standartları ilə müqayisədə dayaz və pərakəndə vəziyyətdədir”.[9]
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Eric John Ernest Hobsbawm // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 Eric Hobsbawm dies, aged 95. The Guardian.
- ↑ 1 2 3 4 5 www.accademiadellescienze.it (it.).
- ↑ 1 2 Catalog of the German National Library (alm.).
- ↑ https://www.bbc.com/news/uk-19786929.
- ↑ https://www.japan-acad.go.jp/en/members/bukko/bukko_kyakuin.html.
- ↑ Sanjay Subrahmanyam. "Making history on the move". 29 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Нестеров В. "Армагеддон в естественных границах". 15 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib.