Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinFriz atı — Şimali Hollandiyanın Frizland bölgəsinə aid at cinsi. Bu cins bir neçə dəfə demək olar ki, nəsli kəsiləcək vəziyyətə gəlib. Friz atları yüngül yük atı kimi təsnif edilir və müasir dövrdə minik və araba çəkmək üçün istifadə olunur. Friz atları əsasən tamamilə qara rəngli dərisi, uzun və dalğalı yalı və quyruğu, ayaqlarında tüklü "ləçəkləri", yüksək baş daşıma vəziyyəti və yüksək addımları ilə tanınır.
| Friz atı | |
|---|---|
 | |
| Rəngi | qara |
| Yetişdirildiyi yer | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Friz atlarının vətəni şimali Hollandiyanın Frizland əyalətidir. Burada min illər boyu at populyasiyalarının mövcud olduğuna dair sübutlar var. IV əsrə aid Friz atlarının döyüşlərdə istifada edilməsindən bəhs edən mənbələr var. Friz süvariləri haqqında yazmış ingilis yazıçısı Entoni Dent əsərində bu növ atları tərifləyir. Dent və başqaları yazırdı ki, Friz atı həm Britaniya Şayr atının, həm də Fell poninin əcdadıdır. Lakin onun söylədikləri fərziyyə olaraq qalır.
Müasir Friz atlarının əcdadları orta əsrlərdə cəngavərlər tərəfindən döyüşlərdə istifadə olunurdu.[1] XII və XIII əsrlərdə xaçlı səfərləri zamanı bəzi şərq atları Friz atları ilə çarpazlaşdırıldı.[2] XVI və XVII əsrlərdə Niderlandın İspaniyanın tərkibində olduğu dövrdə, döyüş silahları dəyişərək yüngülləşdiyi üçün ağır döyüş atlarına tələbat azaldı. Əndəlüs atları Friz atları ilə çarpazlaşdırıldı və nəticədə şəhərlərdə araba atı kimi istifadə üçün daha uyğun yüngül atlar əldə edildi.
Friz at cinsinin ümumi quruluşu güclü və sümük strukturu yaxşı inkişaf etib. Bəzən o, "Barokko tipi" bədən quruluşlu at adlandırılır.[3] Friz atlarının uzun və qövs boyunları, yaxşı zərif formalı qısa qulaqları və İspan tipli başları var. Onların maili çiyinləri, yığcam və əzələli bədənləri, maili arxa hissələri və aşağı oturan quyruqları var. Ayaqları qısa və güclüdür, aşağı hissələrində uzun tüklər var. Friz atlarının həmçinin uzun və qalın yalı və quyruğu var, tez-tez dalğalı olur. Bu cins canlı və yüksək addımlı yerişi ilə tanınır.[4]
- ↑ Павлович, Лиза. "Фризская порода: в ногу со временем". www.goldmustang.ru. 2017. 3 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 yanvar 2022.
- ↑ "Фризская порода лошадей". Agronomu. Журнал Агронома № 1. 23 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 noyabr 2018.
- ↑ "Чёрная жемчужина Фрисландии — Фризская порода". Klyv.ru — журнал про домашних животных. 20 oktyabr 2016. 23 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 noyabr 2018.
- ↑ "Восстановленные породы: Чёрная жемчужина Фрисландии. | Pferde der Erde e.V". Pferde der Erde (alman). 4 yanvar 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 yanvar 2022.
- Коннозаводство и конный спорт. М.: Колос. Под ред. Ю. Н. Барминцева. 1972.
- Кожевников Е. В., Гуревич Д. Я. Отечественное коневодство: история, современность, проблемы. М.: Агропромиздат. 1990. ISBN 5-10-001135-1.
- Спектор А .А. Лошади. Иллюстрированный гид. М.: АСТ. 2018. ISBN 978-5-17-109755-4.
- Франк, Наталья. Невероятные лошади. Все о самых грациозных и сильных существах на планете. Подарочные издания. Энциклопедии животных. М.: Эксмо. 2021. ISBN 978-5-04-109364-8.
- Koninklijke Vereniging "Het Friesch Paarden-Stamboek" (KFPS) Royal Friesian studbook association
- Friesian Horse Association of North America (FHANA) KFPS representative in USA
- Other KFPS-official foreign breeding associations (about 30)
- The Friesian Horse Society, a North American registry for Friesians, crosses, and Arabo-Friesians