Hideyoşi kadastrı (太閤検地, たいこうけんち, tayko kenti?, hərf. "Tayko torpaq kadastrı") — 1582–1598-ci illərdə Yaponiyada Toyotomi Hideyoşi administrasiyası tərəfindən aparılmış ümumölkə torpaq uçotu və qiymətləndirmə islahatı.
Ümumyaponiya torpaq kadastrının tərtibi ölkənin iqtisadi birliyinə nail olmaq istiqamətində mühüm mərhələ hesab olunurdu. İlk kadastr siyahıyaalınmaları 1582-ci ildə, Toyomi Hideyoşinin Mərkəzi Yaponiyadakı mülklərində aparılmışdır. Kadastr bütün Yaponiyada vahid ölçü sisteminə əsasən həyata keçirilirdi. Torpaq sahəsinin əsas ölçü vahidi "bu" (歩) idi. "Bu" hər tərəfi 6 şaku (尺) və 3 tsun (寸) olan kvadrat sahə demək idi, təxminən 3,3 m²-ə bərabər idi. 300 bu 1 tan (反) təşkil edir və təqribən 991,7 m²-ə uyğun gəlirdi. Torpaq sahələrinin məhsuldarlığı dörd pilləli sistemlə qiymətləndirilirdi: yaxşı (上), orta (中), pis (下) və çox pis (下々). Bu qiymət səviyyəsi həmin torpaqdan yığıla bilən düyü məhsulunun miqdarı ilə müəyyən olunurdu. Məhsul "koku" (石) vahidi ilə ölçülürdü. 1 koku = 180,39 litr idi. Bütün becərilən torpaqlar kadastra həmin torpağı işləyən şəxsin adına yazılırdı. Belə şəxslər avtomatik olaraq kəndli statusu qazanır və onlara sahələrinə uyğun düyü vergisi ödəmək öhdəliyi qoyulurdu. İstifadə olunmayan torpaqlar dövlət fonduna keçirilirdi.[1]
Bu islahat nəticəsində samuray, aristokrat və monastır torpaq mülkiyyəti ləğv edildi. Əvvəlki torpaq sahibləri Hideyoşinin xidmətçilərinə çevrildi və torpaq gəlirindən müəyyən pay şəklində maaş alırdılar. Onlar artıq torpağın sahibi sayılmadığından, dövlət, yəni Hideyoşi istənilən vaxt bu gəlir hüququnu ləğv edə bilərdi. Beləliklə, torpaqdan uzaqlaşdırılmış samuray zadəganlığı və dini təbəqə dövlət qulluqçularına çevrilmişdi. Yeni kadastr şoen adlı orta əsr xüsusi mülkiyyət sisteminə son qoymuş, torpaq üzərində dövlət nəzarətinə əsaslanan yeni mülkiyyət modelinin əsasını qoymuşdur. Bu sistem XIX əsrin ortalarına qədər Yaponiyada mövcud olmuşdur.[1]