"Lun" raket daşıyıcı gəmi-ekranoplan — SSRİ tərəfindən yaradılmış raket daşıyıcı-ekranoplan (Azərbaycan mediasında — "Xəzər canavarı", Rus dilində — "экраноплан проекта "Лунь"", NATO kod adı — "Utka"[1]).
| Lun | |
|---|---|
 | |
| Mənşə ölkə | |
| Təşkilat |
|
| İstismara verilmə tarixi | 1987 |
| Uzunluğu |
|
| Hündürlüyü | 19,2 m |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ekranoplan proyektinin yaradılmasına 1970-ci illərin sonunda başlanılıb. İlk prototip 1983-cü ildə hazırlanıb. 1986cı il 16 iyul tarixində ekranoplan ilk dəfə suya buraxılıb.
Ekranoplan Xəzər Dənizi Flotiliyasına daxil idi.Əvvəlcə 8 ədəd ekranoplanın hazırlanması nəzərdə tutulurdu amma maddiyat çatışmazlığı bu planı həyata keçirməyə imkan vermədi.
Sovet İttifaqının dağılması ekranoplan layihəsinin büdcəsinə pis təsir göstərdi. 2-ci ekranoplanın inşasını başa çatdırmaq üçün onun Axtarış-xilasetmə vasitəsi kimi planlanmasına cəhd göstərildi. İşlər 1990-cı illərdə maddi çatışmazlıq üzündən, ekranoplan 75% hazır ikən donduruldu.
Hal-hazırda ekranoplan Dərbənd şəhərində "Partiot Park"da yerləşdirilib. Parkın 2023-cü ildə ziyarətçilərə açılacağı gözlənilir.[2]
- ↑ "Lun Ekranoplan". 2 fevral 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 iyun 2022.
- ↑ "Тайны "Каспийского монстра": советские ученые научили летать боевые корабли". 2 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 iyun 2022.