Əbu Bəkr Məhəmməd ibn Davud ibn Əli əl-İsfahani əz-Zahiri (ərəb. محمد بن داود الظاهري; 868, İraq – 909[1]) — Zahiri məzhəbinin ikinci imamı, şair.[2]
| Məhəmməd ibn Davud əz-Zahiri | |
|---|---|
| ərəb. محمد بن داود الظاهري | |
| Doğum tarixi | 868 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 909[1] (40–41 yaşında) |
| Atası | Davud əz-Zahiri |
| Elm sahələri | fiqh, ədəbiyyat |
Bağdadda doğulub. Həyatı haqqında məlumat olduqca azdır. Onun həyatı haqqındakı məlumatların yeganə mənbəyi Xətib əl-Bağdadinin "Tarixu Bağdad" əsəridir.
O, yeddi yaşında Quranı əzbərlədi və ədəbiyyata böyük maraq göstərdi. Şair və ədiblərin məclislərində iştirak etdi, onların ədəbi söhbət və debatlarına böyük maraqla tamaşa etdi. Tanınmış dil və ədəbiyyat alimlərindən biri olan Saləbin təsirinə düşdü, Niftəveyh, şair İbnür-Rumi və Bühturi ilə dost oldu.
Başda atası olmaqla, Abbas əd-Duri,[3] Əbu Qilabə ər-Rəqaşi, Əhməd ibn Əbu Heysəmə, Məhəmməd ibn İsa əl-Mədaini kimi alimlərdən hədis dinlədi.[4] Atasının vəfatından sonra Zahiri məzhəbinin ikinci imamı oldu. İyirmi yaşında Ərəb ədəbiyyatında ona böyük şöhrət qazandırmış "Kitabüz-Zəhra" adlı əsərini qələmə aldı.[3] Dini elmlərlə müqayisədə ədəbiyyat sahəsində daha qabaqcıl olan İbn Davud, həyatı boyunca atasının banisi olduğu Zahiriliyi müdafiə etdi və bu yolda dövrünün alimləri ilə debatlar etdi. Onun xüsusən Şafii alimi Əbül-Abbas İbn Süreyc ilə etdiyi debatlar çox məşhurdur.[4] Mənbələrdə, İbn Davudun dərslərində 400 tələbənin iştirak etdiyi qeyd edilmişdir. Bu da onun Zahiriliyin və görüşlərinin mənimsənib yayılmasında böyük əməyinin olduğunu sübut edir.[2]
- ↑ 1 2 OpenITI corpus. OpenITI.
- ↑ 1 2 Köse, Saffet. "İBN DÂVÛD ez-ZÂHİRÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1999. 24.09.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24.09.2025.
- ↑ 1 2 Xətib. Tarixu Bağdad (ərəb).
- ↑ 1 2 Zəhəbi. Aləmün-nubəla (ərəb). XIII. 109.