Bu məqalə Azərbaycan dilinə uyğun yazılmayıb və ya düzgün tərcümə edilməyib. |
Mahathir Məhəmməd (malay محاضير بن محمد;[5] Malay dilində tələffüz: mahaðɪ(r) bɪn mohamad; 10 iyul 1925[1][2], Alor-Setar[d]) — Malayziya siyasətçisi, yazıçı, həkim və dövlət xadimi.
| Mahathir Məhəmməd | |
|---|---|
| malay Mahathir bin Mohama | |
.jpg) | |
| 20 fevral 2003 – 31 oktyabr 2003 | |
| Əvvəlki | Tabo Mbeki |
| Sonrakı | Abdulla Əhməd Bədəvi[d] |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Mahathir bin Mohamad |
| Doğum tarixi | 10 iyul 1925[1][2] (100 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Partiya |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, həkim, yazıçı, avtobioqraf[d], hökumət başçısı[d] |
| Həyat yoldaşı |
|
| Uşaqları |
|
| Dini | sünnilik[3] |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Malayziya |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elmi dərəcəsi | |
|
|
|
| Təltifləri |
                                      |
 |
|
| thechedet.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mahathir 10 iyul 1925-ci ildə Malayziyanın Paya qəzasında anadan olmuşdur. O, tibb işləri ilə həkimlik fəaliyyətinə başlamışdır, lakin daha sonra siyasətə maraq duyaraq Malayziya Ümummilli Müsəlman Təşkilatına (UMNO) qoşulmuşdur.
Mahathir, 16 iyul 1981 ildən 31 oktyabr 2003-cü il tarixləri arasında Malezya Baş naziri olaraq çalışmışdır. Bu dövr ərzində, o dönəmin ən uzun vaxt hakimiyyətdə qalan baş naziri oldu.[6]
Baş nazirliyi dövründə Mahathir Malayziyanın yüksək texnologiya sektoruna yönəlmiş iqtisadi model olan "Malaysia Incorporated"-i inkişaf etdirdi. Bu model xarici investisiyaları təşviq etmək, yerli sənayeni inkişaf etdirmək və ixraca əsaslanan iqtisadi artım strategiyasını həyata keçirmək məqsədi daşıyırdı.
Mahathir həmçinin Malayziyada böyük infrastruktur layihələrinə sərmayə qoyub, ölkənin fiziki və nəqliyyat infrastrukturunu gücləndirib. Məsələn, Kuala Lumpur Beynəlxalq Hava Limanının tikintisi və Petronas qüllələri kimi görməli yerlərin yaradılması bu dövrdə baş verdi.[7]
Mahathir 10 may 2018-ci ildə yenidən Malayziyanın Baş naziri təyin edilib.[8] O, 92 yaşında dünyanın ən yaşlı dövlət başçılarından biri olub.[9] Yenidən baş nazir olduğu dövrdə Mahathirin prioritetlərinə korrupsiya ilə mübarizə, iqtisadi islahatlar və hökumətin şəffaflığının artırılması daxil oldu.[10]
Mahathirin ikinci dəfə baş nazir olduğu dövrdə hökumətin korrupsiyaya qarşı mübarizəyə sadiqliyi əhəmiyyətli idi. Müxtəlif addımlar atılmaqla korrupsiyanın qarşısının alınması və araşdırılması üçün səylər göstərilmişdir.[11][12] Eyni zamanda, iqtisadi islahatlar və davamlı inkişaf məqsədləri də prioritetlər sırasında idi. Mahathir Malayziya iqtisadiyyatını gücləndirmək, investisiyaları təşviq etmək və rifahı artırmaq üçün müxtəlif siyasətlər həyata keçirdi.[13][14][15]
lakin 2020-ci ildə Malayziyada baş verən siyasi hadisələr nəticəsində Mahathir 24 fevral 2020-ci ildə baş nazir vəzifəsindən istefa verdi.[16][17]
Mahathir Malayziya siyasətinə və dünya siyasətinə özünəməxsus və əlverişli bir perspektiv bəxş edən tanınmış və təsirli bir siyasi liderdir.
- ↑ 1 2 En Malaisie, du neuf avec un vieux (fr.). // Libération / D. Alfon 2018. ISSN 0335-1793; 1766-0556; 2262-4767
- ↑ 1 2 Mahathir, now 94, says his only wish is to see Malaysia's recovery (ing.). // The Straits Times / W. Fernandez Singapore Press Holdings, 2019. ISSN 0585-3923
- ↑ Ensiklopedi Islam. 3 Ichtiar Baru van Hoeve, 1994.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118930060 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ "Mahathir Mohamad: Malaysia needs more competitive investment policies". Malaysia National News Agency (Bernama) - Arabic (arabic). 20 iyun 2022. 30 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 oktyabr 2022.
- ↑ "Tun Dr Mahathir Mohamad". Perdana Leadership Foundation (ingilis). 2 oktyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Visionary, who nurtured an Asian 'tiger'". web.archive.org. 6 mart 2008. 6 mart 2008 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Chief, Shannon Teoh Malaysia Bureau; Lumpur, Trinna Leong Malaysia Correspondent In Kuala. "Mahathir sworn in as Malaysia's 7th Prime Minister". The Straits Times (ingilis). 11 may 2018. ISSN 0585-3923. 12 may 2018 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Daniele, Euan McKirdy,Marc Lourdes,Ushar. "Malaysia's Mahathir Mohamad is now the world's oldest leader". CNN (ingilis). 10 may 2018. 10 may 2018 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "1MDB poses fresh threat to Najib". Free Malaysia Today. 10 may 2018. 25 may 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2023.
- ↑ Jr, MAZWIN NIK ANIS and JOSEPH KAOS. "Dr M launches plan to make country corruption-free in 5 years". The Star (ingilis). 29 yanvar 2019. 12 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Correspondent, Nadirah H. RodziMalaysia. "Malaysia launches ambitious anti-corruption plan". The Straits Times (ingilis). 29 yanvar 2019. ISSN 0585-3923. 7 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Teoh, Shannon; Leong, Trinna. "Malaysian PM Mahathir unveils economic plan for all races". The Straits Times (ingilis). 9 may 2019. ISSN 0585-3923. 29 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Finance Ministry: Strong GDP growth continues to highlight Malaysia's resilience". The Star (ingilis). 17 avqust 2019. 29 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Loo, Cindi. "Shared Prosperity Vision 2030 to propel nation forward: Mahathir". www.thesundaily.my (ingilis). 5 oktyabr 2019. 27 avqust 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ LIM, IDA. "Dr M resigns as PM". Malay Mail (ingilis). 24 fevral 2020. 15 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Lee, Yen Nee. "Malaysia's Prime Minister Mahathir Mohamad submits resignation to the king". CNBC (ingilis). 24 fevral 2020. 29 iyun 2023 tarixində arxivləşdirilib.