Mitçell Cey Feygenbaum (ing. Mitchell Jay Feigenbaum /ˈfaɪɡənˌbaʊm/; 19 dekabr 1944[1], Filadelfiya, Pensilvaniya – 30 iyun 2019[2][3], Nyu-York, Nyu-York ştatı[3]) — xaos nəzəriyyəsindəki qabaqcıl tədqiqatları Feygenbaum sabitlərinin kəşfinə səbəb olan amerikalı riyazi fizika alimi.
| Mitçell Feygenbaum | |
|---|---|
| ing. Mitchell Feigenbaum | |
| | |
| Doğum tarixi | 19 dekabr 1944[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 30 iyun 2019[2][3] (74 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması[4] |
| Elm sahələri | riyazi fizika, xaos nəzəriyyəsi |
| İş yerləri |
|
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
|
Kornell Universitetində (1970–1972) və Virciniya Politexnik İnstitutu və Dövlət Universitetində (1972–1974) qısa vəzifələrdə çalışdıqdan sonra, mayelərdə turbulentliyi öyrənmək üçün Nyu-Meksikodakı Los Alamos Milli Laboratoriyasında daha uzunmüddətli vəzifə təklif edildi. O, 1982-ci ildən 1986-cı ilə qədər Kornelldə çalışmış və sonra 1987-ci ildə Rokfeller Universitetinə Toyota professoru kimi qoşulmuşdur. Turbulent mayelərin tam nəzəriyyəsi hələ də qeyri-müəyyən olsa da, Feygenbaumun tədqiqatları xaos nəzəriyyəsinin yolunu açmış və alimlərin və riyaziyyatçıların xaotik xəritələri tapdıqları bir çox dinamik sistemlərə yenilikçi bir fikir vermişdir.[8]
1983-cü ildə o, MakArtur Təqaüdünə layiq görülmüş və 1986-cı ildə Rokfeller Universitetinin həmkarı Albert Libçaber ilə birlikdə "xətti olmayan sistemlərin universal xarakterini nümayiş etdirən və xaosun sistematik öyrənilməsini mümkün edən qabaqcıl nəzəri tədqiqatlarına görə" Fizika üzrə Volf Mükafatına layiq görülmüşdür. O, Skripps Tədqiqat İnstitutunun Elmi İdarə Heyətinin üzvü idi. 1987-ci ildən ölümünə qədər Rokfeller Universitetində Toyota professoru kimi qalmışdır.
- ↑ 1 2 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- ↑ 1 2 Mitchell Feigenbaum, physicist who pioneered chaos theory, has died.
- ↑ 1 2 3 4 https://www.nytimes.com/2019/07/18/science/mitchell-feigenbaum-dead.html.
- ↑ Chang K. Mitchell Feigenbaum, Physicist, Dies at 74; He Made Sense of Chaos (ing.). / J. Kahn Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2019. ed. size: 443000 ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ 1 2 http://www-history.mcs.st-and.ac.uk/Biographies/Feigenbaum.html.
- ↑ https://www.rockefeller.edu/news/26289-mitchell-feigenbaum-physicist-pioneered-chaos-theory-died/. 2019.
- ↑ http://www.nasonline.org/member-directory/members/55843.html.
- ↑ "Mitchell Jay Feigenbaum". University of St Andrews.
- Miller, Antony .D. (2023). "Origins of Chaos Theory in Science and Society: Exploring this Concept in a Troubled Society." Feigenbaum pp. 27-35. Hardcover & Paperback – August 3 & 7, 2023. Otgontenger University, Mongolia. ISBN 979-8-3977-8000-1 (Hardcopy), ISBN 979-8-8563-3203-1 (Paperback)
- Feigenbaum, Mitchell J. "The Theory of Relativity - Galileo's Child". 6 iyun 2008. arXiv:0806.1234 [physics.class-ph].
- Cvitanović, P. "A very brief history of universality in period doubling"
- Cvitanović, P. "A not so short history of Universal Function"