Odri L. Altştadt (16 noyabr 1953[1]) — Azərbaycan tarixi və sovetologiya üzrə ixtisaslaşmış amerikalı tarixçi. Massaçusets Amherst Universitetində tarix üzrə professordur[2] və Azərbaycanın siyasəti, mədəniyyəti, tarixinə dair üç kitab və çoxsaylı məqalələr müəllifidir.
| Odri Altştadt | |
|---|---|
| ing. Audrey Altstadt | |
| Doğum tarixi | 16 noyabr 1953[1] (72 yaş) |
| Elm sahəsi | tarix |
| Təhsili | |
Altştadt professor Aleksandr Benniqsenin rəhbərliyi altında Çikaqo Universitetində beynəlxalq münasibətlər üzrə birinci kurs tələbəsi kimi akademik fəaliyyətə başlamışdır. 1975-ci ildə İllinoys Urbana-Şampeyn Universitetində rus dili və ərazişünaslıq ixtisası üzrə bakalavr dərəcəsi almışdır.[3] Benniqsenin rəhbərliyi altında o, qeyri-rus xalqlarını, o cümlədən Azərbaycanı öyrəndi.[3] Benniqsenin məsləhəti ilə o, 1977-ci ildə Azərbaycan dilini öyrənməyə başladı.[3] 1980-ci ildə Altştadt doktorluq tədqiqatları üçün bir illik akademik mübadilə üçün Azərbaycanın paytaxtı Bakıya səfər etdi. Orada o, Bakı Dövlət Universiteti və Dövlət Tarix Arxivində oldu.[3]
Altştadt özünün ilk kitabında "Azərbaycan türkləri: Rusiya hakimiyyəti altında güc və kimlik" kitabında həm rusdilli, həm də azərbaycandilli qəzet, jurnal və elmi nəşrlərdən istifadə edib ki, onların əksəriyyəti Qərb tədqiqatlarında heç vaxt istifadə olunmayıb. Altştadtın əsərləri ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa, Türkiyə və Azərbaycanda nəşr olunub.[2] Altştadt Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini yüksək qiymətləndirmiş və qeyd etmişdi ki, Azərbaycan 1992-1993-cü illərdə ümidverici kurs üzrə getsə də, sonradan demokratik geriləməyə qarşı çətin mübarizəni uduzdu.[4]
Professorluqdan əlavə, Altştadt Çikaqo Universitetində fəlsəfə doktoru dərəcəsinə və Xəzər Universitetinin fəxri doktoru dərəcəsinə malikdir.[2] Altştadt həmçinin ABŞ Xarici Xidməti, Azadlıq Radiosu, ABŞ Sülh İnstitutu, ATƏM və Freedom House ilə məsləhətləşmələr aparıb.[5] O, tədqiqatçılar Tadeusz Swietochowski, Svante Cornell və Thomas Goltz ilə dostluq münasibətlərində olub.[3]
- Azərbaycan türkləri: Rusiya hakimiyyəti altında güc və kimlik . Hoover İnstitutunun Mətbuatı, 1992
- Sovet Azərbaycanında mədəniyyət siyasəti, 1920-40, Routledge, 2016, ISBN 1317245431
- Postsovet Azərbaycanında məyus demokratiya, Woodrow Wilson Center Press / Columbia University Press, 2017
Şimal Dövlət Universitetinin tarixçisi Stiven Usitalo Altştadtın “Sovet Azərbaycanında 1920-1940-cı illərdə mədəniyyət siyasəti” adlı resenziyasında bu kitabı Sovet Azərbaycanı haqqında zəruri, lakin “qüsurlu kitab” da hesab edir.[6] Usitalonun fikrincə, kitabda “seçilmiş, göz qabağında olan, azərbaycanyönümlü qərəzlər” var.[6]
Berri Kollecindən olan tarixçi Kelsi Rays Altstadtın Postsovet Azərbaycanında Məyus Demokratiyaya dair icmalında qeyd edir ki, “Onun [Altştadtın] Azərbaycan tarixinə baxışında fars, rus və sovet hakimiyyəti birmənalı şəkildə zülmkar və despotik idi. Əsrlər boyu ardıcıl xarici hökmdarlar altında müstəqillik uğrunda mübarizə aparan müəyyən edilmiş Azərbaycan xalqının mövcudluğu”.[7]
2016-cı ildə Altştadt Azərbaycan iqtisadiyyatı və siyasi liderliyindən danışarkən İlham Əliyevi Azərbaycan siyasətinin “məhək daşı” adlandırıb və əlavə edib: “Onun atası kimi böyük, dahi ümummilli lider olması o qədər də böyük əhəmiyyət kəsb etmir, lakin o, balansı saxlayır”.[8]
- ↑ 1 2 Audrey L. Altstadt // VIAF ID.
- ↑ 1 2 3 "Audrey L. Altstadt". University of Massachusetts Amherst. mart 2017. İstifadə tarixi: 11 iyun 2023. Sitat səhvi: Xətalı
<ref>etiketi; "umass" adı bir neçə dəfə müxtəlif məzmunla verilib - ↑ 1 2 3 4 5 Jeffrey Werbock. "Can One Separate the Heart from the Soul?". Visions of Azerbaijan. iyul–avqust 2013. İstifadə tarixi: 11 iyun 2023. Sitat səhvi: Xətalı
<ref>etiketi; "visions" adı bir neçə dəfə müxtəlif məzmunla verilib - ↑ Alakbar Raufoglu. "Audrey Altstadt: Unlike ADR, post-Soviet Azerbaijan failed to establish democracy". Turan Information Agency. 22 oktyabr 2015. İstifadə tarixi: 11 iyun 2023.
- ↑ "Audrey L. Altstadt". Wilson Center. İstifadə tarixi: 11 iyun 2023.
- ↑ 1 2 Usitalo, Steven. "The Politics of Culture in Soviet Azerbaijan, 1920–1940, by Audrey L. Altstadt". Canadian-American Slavic Studies. 57 (1–2). 2023: 245–247. doi:10.30965/22102396-05701003.
- ↑ Rice, Kelsey. "Audrey Altstadt. Frustrated Democracy in Post-Soviet Azerbaijan (New York: Columbia University Press, 2017). Pp. 304. $60.00 cloth. ISBN 9780231704564". Review of Middle East Studies. 53 (1). 2019: 160–163. doi:10.1017/rms.2019.28.
- ↑ Farchy, Jack. "Azerbaijan leader enters uncharted territory as oil boom ends". Financial Times. 25 yanvar 2016. İstifadə tarixi: 12 iyun 2023.