…1981-ci ildə Tur HeyerdalQobustan qoruğunu ziyarət etmiş, burada qədim insanlar tərəfindən çəkilmiş qayıq rəsmlərini (şəkildə) Norveçin Mis Dövrü qayıq rəsmlərinə bənzətmişdir. 1995-ci ildə Heyerdal tərəfindən skandinaviyalıların qədim keçmişdə Azərbaycandan miqrasiya etməsi ilə bağlı nəzəriyyə irəli sürülmüşdür. Bu fikir akademik çevrələrdə qəbul edilməsə belə, Azərbaycan və Norveç xalqlarının eyni kökə malik olması iki ölkədə də insanların təxəyyülündə yer tutmuş, incəsənət xadimlərinə, xüsusilə musiqiçilərə ilham qaynağı olmuşdur.
…Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətinə görə, azərbaycanlılarla yaxın qonşuluq və daimi münasibətə görə tabasaranlılar onların Azərbaycan dialektini mənimsəyiblər və tədricən öz doğma dillərini unudublar. Tabasaranlılarda azərbaycan dilinin güclənməsi müxtəlif səbəblərə, o cümlədən ailə-məişət (ekzoqam nikahlar) əlaqələrinə görədir. Beləliklə, Tabasaran əhalisinin bir hissəsi (kəndlər: Ərsi, Zil, Gəmeydi, Muqartı, Dərvaq və s.) azərbaycanlılara assimilyasiya olunmuşdur.
…Şakir Şirvaninin "Şirvan hadisələri" əsəri özünü Səfəvi şahzadəsi kimi qələmə verən II Sam mirzənin üsyanı ilə bağlıdır. Əsərdə II Sam mirzə, onun müttəfiqi Məhəmməd Qazı və dağlılar mənfi şəkildə göstərilsə də, Nadir şahın üsyanı yatırmağa gələn oğlu Nəsrullahın təkcə üsyançılara yox, Yeni Şamaxının (Ağsu) sakinlərinə qarşı göstərdiyi vəhşilik də qeyd edilir. Şair yerli sakinlərin şücaət və fədakarlığına hörmətini qeyd edir.
