Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edin
Azərbaycanda kosmetika — Azərbaycanda üzə və bədənə gözəllik və təravət vermək üçün tətbiq edilən tədbir və vasitələrin məcmusunun inkişafı və vəziyyəti. Tarixən istifadə edilmiş kosmetik boyalara ənlik, kirşan, vəsmə, sürmə, xına, rüşül daxildir. Ətir olaraq gülab, ənbər və müşk tətbiq edilmişdir. Kosmetik vasitələr həm "məşşatə" və ya "bəzəkçi" adlandırılan ustalar tərəfindən, həm də ev şəraitində qadınların özü tərəfindən vurulurdu. Azərbaycanda "əttar" adlandırılan ətir satıcıları həm tibbi, həm kosmetik cəhətdən istifadə edilən mallar istehsal edirdilər.
Azərbaycan kosmetik vasitələri və bunlarla bağlı peşələr mədəni irs kimi ölkə səviyyəsində qeydiyyata alınmışdır. Orta əsr Azərbaycan şairləri və həkimləri, həmçinin xarici dövlətlərdən gələn ziyarətçilər öz əsərlərində kosmetik vasitələri qeyd etmişdilər. Kosmetik vasitələrin istifadə edildiyi mərasimlər xınayaxdı, Gülab bayramı və Çömçəxatun yağış ayinidir.
Azərbaycanda kosmetik vasitələr tarixən qadın bəzəklərinin xüsusi bir qrupunu təşkil edib. Bu qrupa yanağa, qaşa və gözə çəkilən boyalar, və ya əl və ayaq barmaqlarına sürtülən xına daxil idi. Keçmişdə "məşşatə", "bəzəkçi", "bəzəməçi", "bəzəkvuran", "düzgünçü", "zinətçi", "yazıcı", "pirayəbəxş", "üzalan" və s. adlandırılan bəzək ustaları toy günü gəlin gedən qızları, və ya varlı evlərin kübar qadınlarını bəzəyərdilər. Azərbaycanda istifadə edilmiş kosmetik boyalara ənlik, kirşan, vəsmə, sürmə, xına, rüşül daxil idi. Saçlar darandıqdan sonra rayihələndirmək üçün gülab, ənbər və digər maye ətirlər saça vurulurdu. Kosmetik vasitələrin bir qismi, o cümlədən rüşül, daban daşı və xına satın alınaraq qadınların özü tərəfindən də istifadə edilirdi. Kosmetik vasitələrin satın alındığı yerlərə əttar dükanlar, əczaxanalar, çərçi və camaşırxanalar daxil idi. Orucluq dövründə qadınlar sürmə və müşk vurmurdular.