Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edin
Bizdən yeylər — türk mifologiyasında, o cümlədən Azərbaycan mifologiyasında insanlara ziyan verən varlıqlar. Qədim türklərin inanclarına görə, "yeg"lər və ya "bizdən yeylər" ziyan gətirən varlıqlar idi. Bizdən yeylər gözə görünmür və iyələrdən (xeyirxah ruhlardan) fərqli olaraq heç nəyin sahibi deyillər, yəni onlar qoruyucu ruh sayılmır. Bizdən yeylər həmişə insanın malını oğurlayır, qazanı, yağı və düyünü aparıb plov pişirirərək yeyirlər. Beləliklə, bizdən yeylər həmişə insana ziyan vurur. Onlar insan paltarını geyinib oynayarlar.
Azərbaycan mifoloji mətnlərində cinlərə "bizdən yeylər" deyildiyi qeyd edilir. Bunun səbəbi bilinməsə də, ehtimal edilir ki cinin adını çəkməmək (yasaq) üçün belə adlandırma istifadə edilib. İslam dinin qəbulu ilə yayılan cin, əcinnə inancları türk mifologiyasındakı Hal anası, bizdən yeylər və başqaları ilə bağlı inanclara qarışaraq formalaşmışdır.
Azərbaycan türk inanclarındakı "bizdən yeylər" ifadəsində yeylər sözünün kökü yək və ya yegdir. Bizdən yeylər təbiət, xaos və qaranlıqla bağlıdır. Onlar hər qarış torpaqda, ayaq altında mövcuddurlar. "Bizdən yaxşılar"ın ağac altında, qaranlıq yerlərdə, su kənarında, təbiət ərazisində yaşamaqları onların şər qüvvələrin əlində olduğunu göstərir. Onlar Adəm övladına həmişə ziyan vurur.