Pul qatırı, bəzən "smurfer" adlanır,[1] oğurluq və ya fırıldaqçılıq kimi qeyri-qanuni yolla əldə edilmiş pulları köçürən şəxsdir. Pul qatırları pulları şəxsən özləri, kuryer xidməti vasitəsilə və ya başqalarının adından elektron şəkildə köçürür. Adətən, "qatıra" (pul köçürməsi ilə məşğul olan "qara kuryerə") köçürülən pulun kiçik bir hissəsi xidmət haqqı kimi ödənilir. Pul qatırları, adətən köçürdükləri pulun cinayət məhsulu olduğunu özləri də bilmədən qanuni məşğulluq adı altında onlayn rejimdə işə cəlb olunurlar. Oxşar üsullar qeyri-qanuni malların köçürülməsi üçün istifadə olunur.
Pul qatırları tez-tez internetdə "ödənişlərin emalı agentləri", "pul köçürmə agentləri", "yerli icraçılar" və s. oxşar vəzifələr adı altında iş elanları vasitəsilə cəlb olunurlar. Cinayətkarlar üçün əsl fayda qatırın (pul daşıyıcısının) gördüyü işdə deyil, onların riskli, aşkar pul köçürmələrindən uzaq durmalarındadır. Bəzi pul qatırları qarşı cinsdən olan cəlbedici şəxslər tərəfindən işə cəlb edilirlər.
Namizədlərdən özləri üçün nisbətən kiçik bir ödəniş çıxdıqdan sonra, vəsaiti qəbul edib uzaqdan işləyərək üçüncü tərəfə köçürmələri xahiş olunur. Qanuni şirkətlər bu cür işlər üçün depozit (escrow) xidmətlərindən istifadə edirlər.[2] Onlayn cəlb olunan pull daşıyıcıları adətən fişinq hücumları, zərərli proqram təminatı və ya eBay kimi hərrac saytları ətrafında həyata keçirilən fırıldaqçılıq[3] kimi onlayn dələduzluqlardan əldə olunan gəlirləri köçürmək üçün istifadə olunur.
Pul və ya mallar oğurlandıqdan sonra cinayətkar pulu və ya malları köçürmək üçün "qatırdan" istifadə edir, eyni zamanda cinayətin qurbanından və səlahiyyətlilərdən özünün əsl şəxsiyyətini və yerini gizlədir.[4] Western Union kimi ani ödəniş mexanizmlərindən istifadə edərək, "qatır" oğruya geri qaytarıla bilən və izlənilə bilən əməliyyatı geri qaytarıla bilməyən və izlənilməyən bir əməliyyata çevirməyə imkan verir.[5]
Əgər günahsız bir üçüncü tərəfin bank məlumatları ələ keçirilərsə, o, öz xəbəri olmadan "qatır" kimi istifadə oluna bilər ki, buna bəzən "ququ quşu smurfinqi" də deyilir.[1]
Oğurlanmış və ya qanunsuz yolla əldə edilmiş mallarla ticarət edən cinayətkarlar, bağlamaları qəbul edən və onları poçt şöbələrinə yönləndirən vasitəçiləri işə götürmək üçün oxşar taktikalardan istifadə edirlər ki, cinayətkarı izləmək mümkün olmasın.[6]
2016-cı ildə Brayan Krebs bildirib ki, Bitcoin bankomatları pul yuyulması üçün getdikcə daha populyarlaşır.[7]
Pul qatırları cinayət ortağı sayılırlar və cinayət təqibinə, habelə uzunmüddətli həbs cəzasına məruz qalmaq riski ilə üzləşirlər.[8]
- ↑ 1 2 Cooper, Luke. "This Is The Unusual Money Laundering Method Of 'Cuckoo Smurfing'". Huffington Post. 3 avqust 2007. 17 aprel 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2019.
- ↑ "Fake Job Offers". ThatsNonsense.com. 21 may 2024. 3 iyul 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 iyul 2025.
- ↑ Tehrani, Rich. "FBI: Beware New Email Scam". 23 iyun 2016.
- ↑ "banksafeonline.org - Bank Safe Online". 12 mart 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 mart 2010.
- ↑ "Is everything we know about password-stealing wrong?" (PDF). 14 mart 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 mart 2015.
- ↑ "ThatsNonsense.com - Reshipping Scams". İstifadə tarixi: 5 mart 2010.
- ↑ Brian Krebs, "'Money Mule' Gangs Turn to Bitcoin ATMs", Krebs on Security (blog), 29 sentyabr 2016, 16 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 24 iyul 2025
- ↑ "Lloyds TSB - Money Mule". 7 mart 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 mart 2010.
- Leukfeldt, Rutger; Jansen, Jurjen. "Criminal Cyber Networks and Money Mules" (PDF). International Journal of Cyber Criminology. 9 (2). 2015. İstifadə tarixi: 24 fevral 2017.