Ramayana (sanskr. रामायण)[1] — qədim Hindistanın iki əsas eposundan biridir. Digər epos isə "Mahabharata"dır[2].
| Ramayana | |
|---|---|
| sanskr. रामायण | |
 | |
| Janr | epos |
| Orijinal dili | sanskrit |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Sanskrit dilində yazılmış bu qədim hind epik eposun müəllifi əfsanəvi şair Valmiki hesab olunur[3]. Ehtimal ki, epos təqribən e.ə. IV əsrdə Şərqi Hindistanda yaranmışdır. Orta əsrlərdə vişnuizmin (hinduizmin bir növü) müqəddəs kitablarından idi. Ramanın şücaətindən bəhs edən poemanın, gəlmə arilər və Cənubi Hindistanın yerli əhalisi arasında toqquşma ilə bağlı tarixi hadisələr əsasında yarandığı ehtimal olunur. Mahabharatadan sonra ən böyük hind epik poeması olan "Ramayana"da ictimai və mədəni inkişafın daha yüksək səviyyəsi öz əksini tapmışdır[4][5][6]. "Ramayana"hind (Kalidasa, Bhatti), habelə Cənub-Şərqi Asiya ölkələri ədəbiyyatının inkişafına güclü təsir göstərmişdir[7].
"Ramayana" eposu 24 000 şeir (480 002 söz), 500 mahnı və yeddi kitabdan ibarətdir. "Ramayana"nın şeirləri otuz iki hecadan ibarətdir ki, bu da anuştubh adlanır. "Ramayana"nın 7 kitabı aşağıdakılardır:
- Bala-kanda — Ramanın uşaqlığı haqqında kitab;
- Ayodhya-kanda — Ayodhya kral sarayı haqqında kitab;
- Aranya-kanda — Ramanın meşə səhrasında həyatı haqqında kitab;
- Kişkindha-kanda — Kişkindha meymun kralı ilə Ramanın ittifaqı haqqında kitab;
- Sundara-kanda — Lanka adası — "Rama-Sita" həyat yoldaşı oğlunun qaçırdığı Rava iblisinin "padşahlığı" haqqında "gözəl bir kitab";
- Yuddha-kanda — Ramanın meymun ordusunun iblis Rava ilə döyüşü haqqında kitab;
- Uttara-kanda — "Son kitab".
- Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 80.
- Махабхарата. Рамаяана, М., 1974
- Гринцер П. А. Древнеиндийский эпос. М., 1974.
- ↑ "Ramayana" Arxivləşdirilib 2015-11-04 at the Wayback Machine. Random House Webster's Unabridged Dictionary.
- ↑ "The Valmiki spell". The Hindu. İstifadə tarixi: 27 iyun 2017.
- ↑ "Ramayana By William Buck". 1 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 noyabr 2017.
- ↑ Mukherjee, P. The History of Medieval Vaishnavism in Orissa. Asian Educational Services. 1981. səh. 74. ISBN 9788120602298. 18 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 yanvar 2017.
- ↑ Living Thoughts of the Ramayana. Jaico Publishing House. 2002. ISBN 9788179920022. 21 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 yanvar 2017.
- ↑ Krishnamoorthy, K.; Mukhopadhyay, S.; Sahitya Akademi. A Critical Inventory of Rāmāyaṇa Studies in the World: Foreign languages. Sahitya Akademi in collaboration with Union Academique Internationale, Bruxelles. 1991. ISBN 9788172015077. 27 iyul 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 yanvar 2017.
- ↑ Uma Singh, Senu Singh. "Ramayan as a complete life of real human" (PDF). Indian Journal of Arts. 1 (1). 16 yanvar 2013: 2. 22 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 noyabr 2016.