Tomorr Milli Parkı (alb. Parku Kombëtar i Malit te Tomorrit) ― 1956-cı ildə yaradılmış, Albaniyanın cənubunda, Tomorr massivinin mərkəzi və daha yüksək hissələrində yerləşən milli park. 2012-ci ilə qədər 261,06 km² ərazini əhatə edən park 2019-cu ildən etibarən ərazidəki daş karxanalarını da əhatə etməsi üzrə genişləndirilmişdir. Milli park 26 106 hektar ərazini əhatə edir.[2] Tomorr Milli Parkı 1956-cı ildə yaradılıb və dağ biomüxtəlifliyinin və ekosisteminin bütövlüyünün milli səviyyədə qorunması üçün ən vacib qorunan ərazilərdən biri hesab olunur. Park Plantlife tərəfindən beynəlxalq əhəmiyyətli IPA (ing. Important Plant Area — mühüm bitki sahəsi) kimi tanınmışdır.[3]
| Tomorr Milli Parkı | |
|---|---|
 | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park).svg){kind=logo} |
|
| Sahəsi |
|
| Yaradılma tarixi | 1956 |
| Yerləşməsi | |
| 40°42′ şm. e. 20°08′ ş. u. | |
| Ölkə | |
  Tomorr Milli Parkı |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tomorr dağı əhəngdaşə və karstdan təşkil olunmuş antiklinaldır. Dağ cənubi Albaniyanın ən yüksək təbii nöqtələrindən biridir.
Ərazinin fərqli geologiyası və topoqrafiyası nadir flora və fauna müxtəlifliyinə səbəb olmuşdur. Tomorr Milli Parkının meşələri müxtəlif növ enliyarpaqlı və iynəyarpaqlı ağaclardan və olduqca müxtəlif çiçək növlərindən ibarətdir. Parkın meşələri Avropa fıstığı, Bosniya şamı, linaria alpina, türk fındığı, sarı acıçiçək, payız vaxtsızçiçəyi, avropa öksəotu, giləvər kimi bitki növlərilə zəngindir.[4][5] Parkda canavar, tülkü, qaban, cüyür, vəhşi keçi, dovşan kimi böyük məməlilər, o cümlədən berqut, bayquş və bildirçinçalan da daxil olmaqla çoxsaylı heyvan növü tapılır. Kiçik məməlilərə meşə süleysini və ağac siçanı daxildir.[6]
Milli parkdakı görməli yerlərə Osum kanyonu, Osum çayı və həm xristianların, həm də bəktaşilərin müqəddəs məkanı olan Tomorr massivi daxildir.
-
Osum çayı və arxa fonda Tomorr dağı -
Osum kanyonu -
Arxa fonda Tomorr dağının göründüyü Berat şəhəri -
Tomorr massivi
.jpg)
- ↑ 1 2 3 Nationally designated areas (CDDA) (ing.).
- ↑ "Vlerësimi Strategjik Mjedisor për Planin e Integruar Ndersektorial te Bregdetit" (PDF). planifikimi.gov.al (alban). səh. 44. 28 oktyabr 2017 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- ↑ IUCN, Ümumdünya Təbiəti Mühafizə Fondu, Plantlife. "Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region" (PDF). portals.iucn.org (ingilis). səh. 75. 1 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 mart 2021.
- ↑ "Biodiversity of the Albanian national parks and its problems" (PDF). ressources.ciheam.org. səh. 29. 4 mart 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2021.
- ↑ "Rare plants and their conservation status in Tomorri National Park" (PDF). zs.thulb.uni-jena.de. 15 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2021.
- ↑ Tirana Universiteti. "Small terrestrial mammals of Albania: distribution and diversity (Mammalia, Eulipotyphla, Rodentia)" (PDF). zookeys.pensoft.net (ingilis). Tirana. 23 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 mart 2021.
- Bollobani, Elvira; Uruçi, Rudina. "Geotourism potentials of the National Park "Mali i Tomorrit"". International Journal of Geoheritage and Parks. Elsevier B.V. on behalf of Beijing Normal University. 7 (1). 2019: 15–23. doi:10.1016/j.ijgeop.2019.03.001.