Topqarağac məscidi — 1899-1902-ci illərdə tikilmiş tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Şəki şəhərində yerləşir.
| Topqarağac məscidi | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Şəki |
| Yerləşir | M.Ə.Rəsulzadə küçəsi, 70 |
| Tikilmə tarixi | 1899-1902 |
| Vəziyyəti | stabil |
| İstinad nöm. | 4973 |
| Kateqoriya | Məscid |
| Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| 41°11′14″ şm. e. 47°10′14″ ş. u. | |
 |
|
  Topqarağac məscidi |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə minarə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Topqarağac məscidi 1899-1902-ci illərdə Şəki şəhərinin Topqarağac məhəlləsində tikilib. İç sahəsi 24x12 metr, eyvanının sahəsi isə 24x4.5 metrdir. Məscid biçmiş kərpic və çaylaq daşından tikilib.[1]
Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar.[2] Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi.[3] Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1928-ci ildə 1369, 1933-cü ildə isə 17 idi.[3][4] Bu dövrdə Topqarağac məscidi də ibadətə bağlanıb. Məscidin binasından anbar və tikiş sexi kimi istifadə olunub.[1][5]
Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra məscidin həm özü həm də nəzdində mədrəsə fəaliyyət göstərməyə başlayıb.[1][5]Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[6] 2018-ci ildə məscid ibadətə bağlanıb.[7]
- ↑ 1 2 3 Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (az.). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. səh. 296. ISBN 964-8121-59-1. 23 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 5 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 dekabr 2022.
- ↑ 1 2 Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 5 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 dekabr 2022.
- ↑ Ələsgərova, Nəsrin. "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (rus). 15 yanvar 2005. 13 sentyabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 sentyabr 2024.
- ↑ 1 2 Mabudoğlu, Bəşirqızı, Adışirinov, 2009. səh. 353
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2 avqust 2001. 7 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 14 dekabr 2022.
- ↑ "Şəkidə dini zəmində insident: cərimə edilənlər və həbs olunanlar var..." İpəkçi qəzeti. 18 yanvar 2018. İstifadə tarixi: 24 iyun 2025.
- Mabudoğlu, Zəkəriyyə; Bəşirqızı, Ulduz; Adışirinov, Kamil. Şəkidə məhəllə adları, soylar və ləqəblər (az.). Bakı: Nafta press nəşriyyatı. 2009. səh. 605.