Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinTransxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (Trans-Caspian International Transport Route) və ya Orta Dəhliz[1][2] (Middle Corridor) — Çin, Qazaxıstan, Xəzər dənizi akvatoriyası, Azərbaycan, Gürcüstan və daha sonra Türkiyə və Avropa ölkələrinə[3] keçən beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi. Marşrut həmçinin Böyük İpək Yolunun müasir reallıqlarda dirçəlişi olan “Kəmər və Yol” beynəlxalq layihəsini inkişaf etdirir.[4]
Marşrut: Çin (Lianyunqanq limanından Sian vasitəsilə Urumçiyə) - Qazaxıstan (Qorqos və Dostıq quru limanlarından Aktau və Kurık limanlarına) - Azərbaycan (Ələt limanı) - Gürcüstan (Tbilisi). Tiflisdən sonra marşrut Gürcüstanın Poti limanına və Qara dəniz vasitəsilə Avropanın dərinliklərinə, yaxud Tbilisidən BTQ ilə Türkiyəyə (Qars, İzmit, Mersin, Çerkezköy) davam edərək Avropa ölkələrinə [3][5] çata bilər.
Marşrut boyu konteyner daşımaları həyata keçirilir. Dəmir yolu və dəniz nəqliyyatından (Xəzər dənizi ilə) istifadə olunur.
Ötürmə qabiliyyəti ildə 10 milyon ton yük, o cümlədən 200 min konteynerə qədərdir.[6]
Qatarlar həftədə üç dəfə yola düşür. Quru hissədə orta səyahət müddəti 12-15 gündür.[7] Altınkol stansiyasından Abşerona (Bakı) - 9 gün, Poti və ya Batumiyə - 12 gün, Konstansaya - 22 gün.[8]
Orta dəhliz 2017-ci ildə fəaliyyətə başlayıb.
2021-ci ildən neft-kimya məhsulları, qara və əlvan metallar, kömür, ferroərintilər və kənd təsərrüfatı məhsullarını nəql edir. Yüklərin konteyner daşınması həyata keçirilir.[5]
| il | min TEU konteyner | milyon ton |
|---|---|---|
| 2017 [9] | 9.0 | 1.3 |
| 2018 [9] | 15.2 | 1.0 |
| 2019 [9] | 26.0 | 0.8 |
| 2020 [9] | 21.0 | 0.8 |
| 2021 [9] | 25.2 | 0.6 |
| 2022 [9][10] | 33.6 | 1.5 |
| 2023 [9][11] | 20.2 | 2.7 |
| 2024 [12] | 56.5 | 3.3 |
2022-ci ildən, Rusiyanın Ukraynaya hücumu və daha sonra Qırmızı dənizdə husilərin hücumları nəticəsində ticarət yollarının pozulmasından sonra marşrutun performansı yüksəlib.[2]
2023-cü ilin oktyabrında Tbilisidə keçirilən İpək Yolu forumunda Gürcüstan, Qazaxıstan və Azərbaycan Çindən Avropaya və Türkiyəyə tranzit daşımaların səmərəliliyini artırmaq üçün nəzərdə tutulmuş Middle Corridor Multimodal Ltd adlı vahid birgə dəmir yolu şirkətinin yaradılması haqqında saziş imzalayıblar. Birgə şirkət müştərilər üçün bir pəncərədən xidmət göstərməyə imkan verir və yüklərin çatdırılma müddətlərinə zəmanət verir.[13][14]
- ↑ "ЕС определил ключевые направления инвестирования инфраструктуры Среднего коридора". Day.Az (rus). 1 fevral 2024. 8 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 fevral 2024.
- ↑ 1 2 "Как быстрее и безопаснее попасть из Европы в Китай". Эхо Кавказа (rus). 2 fevral 2024. 14 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mart 2024.
- ↑ 1 2 "Маршрут". middlecorridor.com. 16 avqust 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 avqust 2023.
- ↑ "/Вдоль "Пояса и пути"/ Транскаспийский международный транспортный маршрут создает условия для строительства "Пояса и пути" /передается повторно с поправкой в заголовке/_Russian.news.cn". russian.news.cn. 14 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mart 2024.
- ↑ 1 2 "Транскаспийский коридор: результаты развития и новые перспективы". Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан (rus). 18 fevral 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2022.
- ↑ "Объем перевозок по Транскаспийскому маршруту может вырасти в 6 раз". Day.Az (rus). 11 may 2022. 12 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 may 2022.
- ↑ "Транскаспийский международный транспортный маршрут: KTZ Express наращивает объемы транзита". Azertag (rus). 2 fevral 2024. 2 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2024.
- ↑ "Заседания Рабочей группы по развитию Транскаспийского международного транспортного маршрута проведены в Шымкенте". middlecorridor.com. 9 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2024.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 "Транскаспийский Международный Транспортный Маршрут (ТМТМ)". middlecorridor.com. 9 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2024.
- ↑ "Генсек ТМТМ ожидает сохранения динамики грузоперевозок по Среднему Коридору". Day.Az (rus). 17 iyun 2023. 1 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 iyul 2023.
- ↑ "Первый блок-поезд этого года из Китая в наикратчайшие сроки прибыл в нашу страну - ФОТО". 1news.az (rus). 14 mart 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mart 2024.
- ↑ "В Баку состоялась встреча членов Международной ассоциации «Транскаспийский международный транспортный маршрут»". middlecorridor.com. İstifadə tarixi: 24 mart 2025.
- ↑ "Совместное предприятие создали железнодорожники Казахстана, Азербайджана и Грузии - Железнодорожник Казахстана". rail-news.kz (rus). 9 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2024.
- ↑ "Казахстан, Грузия и Азербайджан создали общую железнодорожную компанию". Forbes.kz (rus). 27 oktyabr 2023. 9 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 iyun 2024.