Utrext Dom qülləsi

Utrext Dom qülləsinin hündürlüyü 112,32 metr təşkil edir.^[2] Bu qüllə Utrextin simvolu hesab olunur. Qüllə Müqəddəs Martin Kafedralının bir hissəsi idi və 1321-1382-ci illər arasında Con of Heno tərəfindən hazırlanmış layihə əsasında inşa edilmişdir. Kafedral heç vaxt tamamlanmayıb, çünki vəsait çatışmazlığı səbəbindən tikinti dayandırılmışdır.^[3]

Qüllənin tikintisi keşiş Geert Qrotun belə nəhəng bir layihənin təkəbbürlüyünə qarşı etiraz etməsinə səbəb oldu. O, qüllənin çox hündür, çox bahalı və demək olar ki, estetik olmadığını iddia edirdi. Qüllə iki kvadrat blokdan ibarətdir və üzərində daha yüngül bir fənər yerləşir. Ən diqqətçəkən xüsusiyyətlərdən biri, görünən dayaqların olmamasıdır. 1382-ci ildə tikintisi başa çatdıqda qüllənin hündürlüyü 109 metr idi. Lakin 1910-cu ildə aparılan bərpa işləri zamanı onun hündürlüyü 112,5 metrə qədər artırıldı.^[4]

Dom qülləsi 14 zəngdən ibarət istisna bir zəng qrupuna malikdir və ümumi çəkisi 32 tondur. 1505-ci ildə Niderlandın ən məşhur zəng ustası Geert van Vou 13 zəngdən ibarət uyğun bir zəng qrupu hazırladı. 1664-cü ildə yeni tikintinin maliyyələşdirilməsi üçün satılan yeddi kiçik zəng, 1982-ci ildə Eijsbouts tərəfindən hazırlanmış yeni zənglərlə əvəz edildi. Ən böyük zəng olan Salvatorun çəkisi 8,200 kq və diametri 227 sm-dir.^[5]

Kafedralın nefi heç vaxt tamamlanmadı və 1 avqust 1674-cü il gecəsində baş verən tornado bu hissəni məhv etdi, lakin qüllə zədələnmədi. Kilsənin qalan hissəsi və qüllə heç vaxt yenidən birləşdirilmədi və Domplein meydanı indi bu iki strukturu ayırır.^[6]

Qüllənin öz ziyarətçi mərkəzi var. Bu mərkəz müxtəlif suvenirlər təqdim edir və qüllə ətrafında fəaliyyətlər təşkil edir, o cümlədən 465 pilləkan qalxaraq Dom qülləsinin zirvəsinə çıxmaq imkanı verən müntəzəm ekskursiyalar təşkil edir.^[7][8][9]

Radio DOM Utrextin Dom qülləsində yerləşən avtomatik radio stansiyası idi.^[10] 3 iyun 1999-cu ildən 3 oktyabr 1999-cu ilə qədər Utrext şəhərinin səslərinə əsaslanan audio "səs mənzərəsi" yayımladı. Radio DOM Dom qülləsinin 80 metr hündürlüyündə quraşdırılmış altı kompüterlə idarə olunan nəzarət mikrofonundan giriş alırdı.^[11][12]

Yaxın zamana qədər Utrext şəhərində planlaşdırma müraciətlərini qiymətləndirərkən yazılmamış qayda belə idi ki, heç bir bina Dom qülləsindən daha hündür ola bilməz. Bu məhdudiyyət Utrextin qərbindəki yeni inkişaf edən məhəllə (Leidsche Rijn) üçün ləğv edildi və 262 metr hündürlüyündə bir göydələn tikilməsi təklif edildi. Lakin 2010-cu ildə iqtisadi böhran səbəbilə bu planlar ləğv edildi.^[13][14][15]

• Utrechts Klokkenluiders Gilde
• Utrechtse Klokkenspel Vereniging
• Webcam Live Domtoren Utrecht
• How the tower was built (Dutch, but with useful illustrations)