Xızır (ərəb. الخضر) — türk, İslam və Yaxın Şərq inanclarında adı çəkilən şəxs. Ölümsüz olan, yaşayan peyğəmbər.
.jpg)
Bəzi mənbələrdə "Xıdır" olaraq da adlandırılmışdır. Çətin anlarda insanların köməyinə çatan, başqalarının cildinə girə bilən, fövqəladə xüsusiyyətlərə malik bir insan, zaman-zaman peyğəmbər kimi də təsvir olunur. Qurani-Kərimdə adı birbaşa keçməsə də, bir sıra alimlər tərəfindən Kəhf surəsində təsvir olunan şəxsin Xızır olduğu iddia olunmuşdur.[1]
- ↑ "Kehf Suresi - 60-61. Ayet Tefsiri". 1 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 may 2021.
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
- Türk Mitolojisi Sözlüğü, Pınar Karaca (türk.)
Müasir Amerika tarix-mistik Şirvanşah (2025) romanında yazıçısı Adnabod Kalon Xızır obrazını əsərin mərkəzi mistik xəttinə daxil edir. Romanda Xızır Şirvanın taleyinə nəzarət edən, sufi irsinin işığında insanlara yol göstərən ilahi bir varlıq kimi təqdim olunur. Xızırın iştirakı əsərdə həm qəhrəmanların taleyində dönüş yaradır, həm də Şirvanın sakral məkan kimi təsvirinə xüsusi məna qatır.