Xiphorhynchus pardalotus — Sərçəkimilər fəsiləsinə aid quş növü.
| Xiphorhynchus pardalotus | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Xiphorhynchus pardalotus |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
| ||||||||||
Xiphorhynchus pardalotusun iki yarımnövü var: nominativ yarımnöv "X. p. pardalotus" (Vieillot, 1818) və "X. p. caurensis" (Todd, 1948).
Xiphorhynchus pardalotus orta ölçülü bir növdür, uzun, incə və bir qədər əyri dimdiyə malikdir. Növün uzunluğu 20–23,5 sm-dir; erkəklərin çəkisi 32–49 qram, dişilərin çəkisi isə 27–46 qramdır. Cinslər eyni lələk rənginə malikdir. Nominativ yarımnövün yetkin fərdlərinin üzü əsasən incə qəhvəyi və qəhvəyi zolaqlarla örtülüdür, göz xətti və göz ətrafı qəhvəyi rəngdədir. Baş tacı və ensəsi qara-qəhvəyi rəngdədir, baş tacında qəhvəyi ləkələr var və bu ləkələr ensədə zolaqlara çevrilir. Beli və qanad örtükləri qırmızımtıl-qəhvəyi və ya zeytun-qəhvəyi rəngdədir və bəzi açıq, qara kənarlı zolaqlar var. Qanadları, beli və quyruğu qırmızımtıl-şabalıdı rəngdədir, əsas lələklərin ucları daha tünddür. Boğazı qəhvəyi və ya darçını-qəhvəyi rəngdədir, lələklərin kənarları tünddür. Döşü, yan tərəfləri və üst qarın hissəsi zeytun-qəhvəyi rəngdədir və qara kənarlı qəhvəyi zolaqlar var.[3][4]
Nominativ yarımnöv Qvianada və Braziliyanın şimalında, Amazon çayının şimalında, Rio Negro ilə Atlantik okeanı arasında, Amapa ştatında yayılmışdır. "X. p. caurensis" yarımnövü daha qərbdə, Venesuela, Qayana və Braziliyanın kəsişdiyi Tepui bölgəsində tapılır. Onun arealının daha qərbə, Kolumbiyanın şərq hissəsinə qədər genişləndiyi ehtimal edilsə də, bu fikri dəstəkləyən sənəd yoxdur.[5]
Xiphorhynchus pardalotus əsasən düzənlik həmişəyaşıl meşələrdə yaşayır və tepui bölgəsində dağ meşələrinin aşağı yüksəkliklərində də rast gəlinir.
Xiphorhynchus pardalotus bütün il boyu yaşadığı ərazidə qalır.
Xiphorhynchus pardalotus əsasən buğumayaqlılarla qidalanır. Tək və ya cütlər halında tez-tez qarışıq növlərdən ibarət qidalanma sürülərinin əsas növüdür. "Thamnomanes" qarışqaquşlarının rəhbərlik etdiyi sürüləri üstün tutur. Sürüdə və ya tək-tək qidalanarkən alt bitki örtüyündən təpəliyə qədər hərəkət edir, gövdələr və budaqlar boyunca irəliləyir. Ovunu yarpaq dəstələrindən, epifitlərdən və ölü odunlardan toplayaraq və ya qabıq yarıqlarını didərək tutur. Bəzən ordu qarışqa sürülərini izləyir və onların narahat etdiyi ovları toplayaraq, didərək və ya budaqlardan uçaraq tutur; qarışqaları izləyərkən adətən yer səviyyəsindən təxminən 5 metr yüksəklikdə qalır.[6][7]
Xiphorhynchus pardalotus əsasən sentyabr-yanvar aylarında quru mövsümdə çoxalır. Ağac və ya kütükdəki təbii boşluqlarda yuva qurur və bu boşluqlara qabıq parçaları əlavə edir. Bütün məlum olan yuvalarda bir yumurta var. İnkubasiya müddəti və balaların yuvadan uçma vaxtı məlum deyil. Hər iki valideyn balaları qidalandırır.
Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Xiphorhynchus pardalotusu "az qayğı tələb edən növlər" kateqoriyasında qiymətləndirib.[8]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
- ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ Marantz, C. A., A. Aleixo, L. R. Bevier, and M. A. Patten (2020). Chestnut-rumped Woodcreeper (Xiphorhynchus pardalotus), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.chrwoo1.01 retrieved June 29, 2023
- ↑ van Perlo, Ber. A Field Guide to the Birds of Brazil. New York: Oxford University Press. 2009. 206. ISBN 978-0-19-530155-7.
- ↑ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Ovenbirds, woodcreepers". IOC World Bird List. v 13.1. yanvar 2023. İstifadə tarixi: 27 aprel 2023.
- ↑ Remsen, J. V., Jr., J. I. Areta, E. Bonaccorso, S. Claramunt, G. Del-Rio, A. Jaramillo, D. F. Lane, M. B. Robbins, F. G. Stiles, and K. J. Zimmer. Version 31 May 2023. Species Lists of Birds for South American Countries and Territories. https://www.museum.lsu.edu/~Remsen/SACCCountryLists.htm retrieved May 31, 2023
- ↑ McMullan, Miles; Donegan, Thomas M.; Quevedo, Alonso. Field Guide to the Birds of Colombia. Bogotá: Fundación ProAves. 2010. ISBN 978-0-9827615-0-2.
- ↑ BirdLife International. "Chestnut-rumped Woodcreeper Xiphorhynchus pardalotus". IUCN Red List of Threatened Species. 2018. 2018: e.T22703124A130285514. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T22703124A130285514.en. İstifadə tarixi: 29 iyun 2023.