Yüz ilin tənhalığı
Yüz ilin tənhalığı (isp. Cien años de soledad; tərc. Tənhalığın yüz ili) — Kollumbiyalı yazıçı Qabriel Qarsiya Markesin 1967-ci ildə nəşr olunmuş romanıdır. Romanda Buendia nəslinin yaranması, yüksəlişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Roman ədəbiyyatın ən yüksək nailiyyətlərindən biri olaraq göstərilir.[3][4][5][6]
| Yüz ilin tənhalığı | |
|---|---|
| isp. Cien años de soledad | |
 | |
| Müəllif | Qabriel Qarsiya Markes |
| Janr | magik realizm |
| Orijinalın dili | İspanca |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1967 |
| Növ | roman |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Sehrli realist üslubu və tematik mahiyyəti ilə Yüz ilin tənhalığı üslub baxımından modernizmdən və Kuba avanqard ədəbi cərəyanlarından təsirlənən 1960-1970-ci illərin Latın Amerikası Bumunun mühüm təmsilçi romanıdır.[7]
İlk dəfə 1967-ci ilin may ayında Buenos Ayresdə "Editorial Sudamericana" nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunduğu gündən bəri əsər 37 dilə tərcümə edilmiş və 50 milyondan çox nüsxəsi satılmışdır.[8][9][10][11] Qarsiya Markesin şah əsəri sayılan roman həm İspan ədəbiyyatında,[12] həm də dünya ədəbiyyatında ən yaxşı roman olaraq sayılır və öz populyarlığını saxlayır.[13][14]
“Yüz ilin tənhalığı” romanında Buendia nəslinin yaranması, yüksəlişi, qürubu və məhvi əks etdirilmişdir. Bu nəslin tarixi – hər bir Buendia üzvünün taleyində bu və ya digər şəkildə təzahür edən tənhalıq hekayətidir. Tənhalıq, ailə üzvlərinin bir-birindən aralı düşməsi, onların bir-birini anlaya bilməmələri romanda, həqiqətən, mifik xarakter daşıyır. Buendia ailəsinin bir neçə nəslinin tarixçəsinin özü və bununla yanaşı onun xarakterik xüsusiyyətləri – insestə meyil və onun lənətlənməsi, qəhrəmanların talelərinin qabaqcadan müəyyən edilməsi nəsil mifi xarakteri qazanır. Romanda o, Makondonun və bütün Buendia üzvlərinin həlakına bir neçə dəqiqə qalmış bu nəslin sanskrit dilində yazılmış tarixçəsini açmış qaraçı Melkiades surətində təcəssüm edir. Eyni zamanda, romanda mif parodiyası da var. Qəsdən yaratdığı mifoloji qurmalarda, nəql etmənin adiliyində təzahür edən, hərdən cəfəng və aşkar fantastik hadisələrdən danışan müəllifin xüsusi kinayəli gülüşü parodiya vasitəsidir. Latın Amerikası nəsrinin mifyaradıcı “möcüzənin reallığı”, “magik realizm” romanda Amerikanın təkrarsız simasının yaradılmasının vacib vasitəsi və eyni zamanda özünə bir parodiya kimi çıxış edir.
Kitabdan sitat:
|
Adamların özləri birinci dərəcəli vaqonlarda səfər eləyib, kitabları yük vaqonlarında daşımağa başladıqları gün dünyanın axırı olacaq. | 
|
Çilili şair Pablo Neruda "Yüz ilin tənhalığı" romanını "Servantesin "Don Kixot"undan sonra yazılmış ən böyük vəhy" adlandırmışdı. Amerikalı yazıçı Uilyam Kennedi isə bu romanı İncildən sonra bəşəriyyətin oxuması üçün vacib olan birinci kitab hesab etmişdi[15].
- ↑ 1 2 3 Internet Speculative Fiction Database (ing.). Editorial Sudamericana, 1967.
- ↑ 1 2 3 Identifiants et Référentiels (fr.). ABES, 2011.
- ↑ "The 50 Most Influential Books of All Time". Open Education Database. 7 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "The Greatest Books". thegreatestbooks.org. 12 may 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "The 100 greatest novels of all time". The Telegraph. 26 sentyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "100 must-read classic books, as chosen by our readers". Penguin. 24 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "One Hundred Years at Forty" Arxivləşdirilib 2021-10-22 at the Wayback Machine (December 2007) The Walrus, Canada
- ↑ "The magician in his labyrinth". 6 sentyabr 2017. 6 sentyabr 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 aprel 2020.
- ↑ ""Author Gabriel Garcia Marquez dies" (17 April 2014) BBC". 7 aprel 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ Bell-Villada, Gene H. Gabriel García Márquez's One Hundred Years of Solitude: A Casebook. Oxford University Press. 2002. ISBN 0-19-514455-4.
- ↑ One Hundred years of Solitude, by Gabriel García Márquez, 2003, Harper Collins: New York, ISBN 0-06-088328-6, post-script section entitled: 'P.S. Insights, Interviews & More' pp. 2–12
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 15 iyun 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "The 50 Most Influential Books of All Time". Open Education Database. 7 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "The 100 greatest novels of all time". The Telegraph. 26 sentyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2020.
- ↑ "Первый после Библии". 14 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2014.
- "Qabriel Qarsiya Markes / Yüz ilin tənhalığı" (az.). qanun.az. 2 avqust 2011. Archived from the original on 26 may 2012. İstifadə tarixi: 2 iyun 2014.
- "Qabriel Qarsia Markes 100 ilin tənhalığı" (az.). 5 noyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyun 2014.