Əhmədzadə Zülfüqar Rüfət oğlu (22 iyun 1958, Bakı – 9 noyabr 2024[1], London[1]) — Azərbaycan jurnalisti, ssenarist. Şirbalanın məhəbbəti filminin ssenari müəllifi, "Səhər" qəzetinin təsisçilərindən biri, "Mavigözlü ögey ana" kitabının müəllifi Qızıl qələm mükafatlı azərbaycanlı jurnalist, yazıçı. Uzun illər BBC Azərbaycanca xidmətində fəaliyyət göstərib.
| Zülfüqar Rüfətoğlu | |
|---|---|
| Zülfüqar Rüfət oğlu Əhmədzadə | |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1958 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 9 noyabr 2024[1] (66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | qaraciyər xərçəngi |
| Atası | Rüfət Əhmədzadə |
| İxtisası | tərcümə-jurnalistika |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | jurnalist, ssenarist, müxbir |
| Fəaliyyət illəri | 1985–2024 |
| Mükafatları | Qızıl qələm mükafatı |
Zülfüqar Rüfətoğlu 1958-ci il iyunun 22-də Bakı şəhərində anadan olub. 1965–1975-ci illərdə 172 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. 1975-ci ildə həmin məktəbi qızıl medalla bitirib. 1975–1980-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Xarici İnstitutunda təhsil alıb, 1980-ci ildə buranı fərqlənmə diplomi ilə bitirib.
Hərbi xidmətdən sonra 1985-ci ildə "Azərbaycan qadını" jurnalında jurnalistika fəaliyyətinə başlayıb. 1986-cı ildə isə "Sovet kəndi" qəzetində, 1987-ci ildən isə "Kommunist" qəzetində fəaliyyətə göstərib. "Kommunist" qəzetinin əlavəsi olan və 1989-cu ildən çıxan "Səhər" qəzetinin yaradıcılarından biri olub. Müxtəlif illərdə "Xalq qəzeti" və "Azərbaycan" qəzetlərində çalışıb. 1990-cı ildə "Kommunist" qəzetinin ən gənc şöbə müdiri olub. 1990-cı ildə atası Rüfət Əhmədzadənin pyesi əsasında "Şirbalanın məhəbbəti filminin ssenarisini yazıb.
1985–1994-cü illər arasında bir çox mahnı sözləri bəstələyib. Emin Sabitoğlu, Eldar Mansurov, Cavanşir Quliyev kimi bəstəkarlarla birgə çalışıb.
1991-ci ildə "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülüb.
1980–1994-cü illər ərzində isə "Elm və həyat" jurnalında dilçiliklə bağlı yazdığı məqalələr dərc olunub.
1993-cü ildə Reuters agentliyinin kurslarında dəvət olunub və burada təhsil alıb. 1994-cü ilin dekabr ayından isə BBC Azərbaycan xidmətində işləməyə başlayıb.
1996-cı ildə Qarabağ müharibəsi başlandığı tarixdən sonra Ermənistana, Şuşa və Xankəndiyə səfər edən ilk azərbaycanlı jurnalistdir. Bu səfərindən sonra 10 hissədən ibarət "Atəşkəs kölgəsində" radiooçerklər silsiləsi yaranıb.
2000–2001-ci illər ərzində BBC Azərbaycan xidmətinin prodüseri kimi fəaliyyət göstərib. Daha sonra BBC Azərbaycanın əsas müxbirlərindən biri olub. Fəaliyyət göstərdiyi müddətdən burada "Çətin sual", "Sənin səsin" adlı həftəlik proqramları yaradıb. 2011-ci ildə BBC radio yayımından veb-səhifə yayımına keçərkən Zülfüqar Rüfətoğlu ixtisara düşüb[2]. Bundan sonra müstəqil jurnalist kimi fəaliyyət göstərib. 2014-cü ildə ağır xəstələnərək komaya düşüb.[3]
Z.Rüfətoğlu uşaqlıqdan şeir yazırdı və gənclik illərindən bədii tərcümə ilə də məşğul olurdu, onun "Gecəyarı qapıları döyməyin", "Hər gün Şuşaya gedirəm" və s. şeirləri mətbuatda çap olunub və sevilib. 2019-cu ildə "Mavi gözlü ögey ana" [4]şeir və bədii tərcümə kitabı işıq üzü görüb.
2024-cü il noyabrın 9-da İngiltərənin paytaxtı Londonda vəfat edib.[5][6]
Vəfatından sonra qələm dostlatı onun haqqında xatirə yazıları yazıblar[7][8].
- Şirbalanın məhəbbəti (film, 1991) (ssenari müəllifi (Hacıbaba Bağırovla birgə); mahnıların mətninin müəllifi (Rüfət Əhmədzadə ilə birgə)
- Mavigözlü ögey ana. Bakı, 2019.
Azərbaycanlı şair, publisist, tərcüməçi və ictimai-siyasi xadim Zülfüqar Əhməd oğlu Əhmədzadə Zülfüqar Rüfətoğlunun babasıdır. 1918-ci ildə "Hümmət" təşkilatının üzvü olmuş, Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra bir çox vəzifələrdə işləmişdir. O, 1920–1922-ci illərdə Lerik rayonu Qosmalyon kəndində İcraiyyə Komitəsinin sədri, 1922–1923-cü illərdə Lənkəran qəzasında Torpaq şöbəsinin müdiri, 1923–1925-ci illərdə Lənkəran rayonu Maarif Şöbəsinin müdiri, 1925–1926-cı illərdə Laçın rayonunun, 1926–1928-ci illərdə Zaqatala rayonunun, 1928–1929-cu illərdə Ağdam rayonunun İcraiyyə Komitəsinin sədri seçilmişdir. Zülfüqar Əhmədzadə 1929–1930-cu illərdə Lənkəran Rayon Pedoqoji Texnikumunun direktoru vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1930-cu ildə isə o, Mərkəzi Komitəya çağrılmiş və Astara Rayonu İcraiyyə Komitəsinin sədri təyin edilmişdir. 1937-ci ildə SSRİ cinayət məcəlləsinin 64-cü maddəsiylə: "Sovet hökumətinə qarşı silahlı mübarizə aparan təşkilatın üzvü kimi" ittiham olunuraq həbs edilib sürgün edilir. 1942-ci ildə sürgündə dünyasını dəyişib.[9]
Atası Rüfət Əhmədzadə məşhur azərbaycanlı yazıçı və satirik şairdir. SSRİ Yazıçılar İttifaqının və SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü olan Rüfət Əhmədzadə 11 kitab, 4 musiqili komediya, 3 televiziya tamaşasının müəllifidir. 15 dekabr 1988-ci ildə Bakıda dünyasını dəyişib.[10]
Qardaşı Rəşad Əhmədzadə Azərbaycan Dövlət Kukla Teatrının direktoru 2011-ci ildən isə "UNİMA" Azərbaycan Milli Mərkəzinin Prezidentidir. 9 mart 2017-ci ildə Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülüb.[11]
- ↑ 1 2 3 4 Zülfüqar Rüfətoğlu vəfat edib.
- ↑ "Əlvida, Zülfüqar Rüfətoğlu və onun dövrü - Nərmin Kamal". Kulis.az (az.). İstifadə tarixi: 23 noyabr 2024.
- ↑ Misranə Həsənzadə. "Komaya düşən jurnalist Zülfüqar Rüfətoğlu anasının dəfninə gəlibmiş". modern.az. 5 mart 2014. 21 avqust 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ "Zülfüqar Rüfətoğlunun kitabı çap olunub". Kulis.az (az.). İstifadə tarixi: 23 noyabr 2024.
- ↑ "Jurnalist Zülfüqar Əhmədzadə vəfat edib". Azadlıq Radiosu (az.). 11 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2024.
- ↑ "Zülfüqar Əhmədzadənin vəfat etdiyi bildirilir". Meydan TV (az.). 9 noyabr 2024. 11 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2024.
- ↑ "Əlvida, Zülfüqar Rüfətoğlu və onun dövrü - Nərmin Kamal". Kulis.az (az.). İstifadə tarixi: 23 noyabr 2024.
- ↑ "Zülfüqar Rüfətoğlu dostlarının xatirəsində: "Bakı üçün darıxırdı"". BBC News Azərbaycanca (az.). 9 noyabr 2024. 12 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 noyabr 2024.
- ↑ Aydın Canıyev. "Ser... Zülfüqar!". miq.az. 11 dekabr 2018. 20 avqust 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ Şərif Ağayar. "Tanınmış satirikin oğlu: "Öləcəyi günü bilirdi..."". kulis.az. 25 mart 2019. 20 avqust 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ President.az. "Azərbaycan Respublikasının teatr xadimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 09.03.2017. 2021-09-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-20.
- "Zülfüqar Rüfətoğlu dostlarının xatirəsində: "Bakı üçün darıxırdı"". BBC News Azərbaycanca (az.). 9 noyabr 2024. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2024.
- Zülfüqar Rüfətoğlunun müəllifi olduğu "31 Mart hadisələri" sənədli filmi/ BBC Azərbaycanca
- Zülfüqar Rüfətoğlunun şeirləri Həsən Əblucun səsləndirməsində