Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinZelyonka hücumu — etiraz, təxribat və ya zorakı hücum forması, qurbanın bədəninə (adətən üzünə) triarilmetan antiseptik boyası olan brilliant yaşılının (rus. зелёнка) məhlulunun atılmasına deyilir. Potensial görmə itkisi təhlükəsinə əlavə olaraq, onu tez aradan qaldırmaq çox çətindir; tam təbii aradan qaldırılması bir həftə çəkə bilər.[1][2] 2010-cu illərdə Rusiya və Ukraynada hökumətyönlü fəallar tərəfindən hökumət əleyhinə olan siyasi və digər şəxsiyyətlərə qarşı zelyonka hücumları geniş vüsət almışdı.[3][1]
Zelyonka Rusiya və Ukraynada tibbdə geniş istifadə olunan triarilmetan antiseptik boyadır.[1][4] Tez-tez yoda daha yumşaq alternativ kimi istifadə edilən boya Rusiya apteklərində və apteklərdə satılır.[5][6] Boyanın yuyulması çox çətindir və günlər ərzində ləkə qala bilər. Tam aradan qaldırılması üçün turşu tələb olunur.[2] Bununla belə, zelyonka digər maddələrlə qarışdırılmadıqda (məsələn, Aleksey Navalnıya ikinci hücumda olduğu kimi), o, uzunmüddətli zərər vermir və bununla da qurbanların hüquqi müraciətinin dəyəri azalır.[1][2]
Boyadan istifadə heç vaxt birbaşa Rusiya hökuməti ilə bağlı olmasa da, Kremlyönlü fəallarla əlaqələndirilirdi.[1] Zelyonka hücumlarının qurbanları demək olar ki, həmişə Sergey Mitroxin, Mixail Kasyanov, Lyudmila Ulitskaya, Pussy Riot fəalları Mariya Alyoxina və Nadejda Tolokonnikova və Aleksey Navalnı kimi Rusiya müxəlifətçiləri və ukraynalı siyasətçilər, jurnalistlər və fəallar, Petro Poroşenko, Arsen Avakov, Arseni Yasenyuk, Oleksandr Turçinov, Oleh Lyaşko və Ruslan Kotsaba olub.[7][1][8]
2023-cü ildə Rusiyanın Çeçenistan bölgəsində jurnalist Yelena Milaşina hücuma məruz qalıb. Hücum edənlər onun başını qırxıb və üstünə zelyonka töküblər.[9]
Çoxsaylı hücumlar nəticəsində Rusiya müxalifət liderlərinin bir hissəsi "şərəf nişanı" kimi zelyonka və yaşıl rəngdən istifadə etməyə başlayıb. Barnaulda Navalnıya hücum edildikdən sonra onun onlarla tərəfdarı öz "yaşıl" (#GreenNavalny[10]) şəkillərini internetdə yerləşdiriblər. Üzünü yaşıl rəng boyayıb Qırmızı meydana gələn bloqqer Nikolay Danilov polis tərəfindən saxlanılıb. Boris Nemtsovun anım yürüşündə Kasyanov hücuma məruz qalanda nümayişçilər "Üstümüzə zelyonka tökməyəcəksiniz!" qışqırmağa başlamışdılar.[11][12]
2017-ci il mayın 4-də Aleksey Navalnı bəyan etdi ki, zelyonka ilə bağlı insidentlər onun pul yığımına kömək edib.[6] Elə həmin gün rus şairi Dmitri Bıkov "Vivat, Yaşıl Rusiya!" şeirini yayımladı, şeirdə yaşıl rəng "Rus inqilabının" rəngi olaraq göstərilmişdi.[13]
Boya ilə hücuma məruz qalan insanların fotoşəkilləri ilə müşayiət olunan Rusiya hökumətinə qarşı olan siyasi və media şəxslərinə çoxsaylı hücumlar, Rusiya mediasını xarici oxucularına zelyonkanın nə olduğunu izah verməyə məcbur edirdi.[14][15]
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Editorial. "Why are Russian opposition leaders' faces turning green?". The Economist. 10 may 2017. 10 iyul 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 iyul 2019.
Zelyonka has become the weapon of choice for less lethal attacks. The dye is hard to wash off, but unless mixed with other substances (as in the second attack on Mr Navalny), it does no lasting damage, leaving victims with little legal recourse. Much of the thuggery takes place at arm’s length from the Kremlin, but seemingly with its blessing.
- ↑ 1 2 3 Oleg Kashin. "Russian Terrorism Now Comes in Green!". New York Times. 10 may 2017. 10 iyul 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 iyul 2019.
- ↑ Julia Smirnova. "Russland: Bei Chemikalien-Angriffen auf Kritiker schaut der Kreml weg". Die Welt. 3 may 2017. 2 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ "How the Soviet-Era Antiseptic "Zelyonka" Became a Political Weapon in Russia and Ukraine". 6 may 2017. 4 iyul 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 sentyabr 2017.
- ↑ John H. Maclean. The Russian Adoption Handbook: How to Adopt from Russia, Ukraine, Kazakhstan, Bulgaria, Belarus, Georgia, Azerbaijan and Moldova. iUniverse. 2004. 324–. ISBN 978-0-595-30115-7. 18 oktyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 fevral 2024.
- ↑ 1 2 Damien Sharkov. "What is zelenka and why does Kremlin-critic Navalny keep getting splashed with it?". Newsweek (ingilis). 28 aprel 2017. 28 aprel 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ Nikolay Syrov. "'Zelyonka': the Anti-Putin Antiseptic". Global Voices. 23 mart 2017. 23 mart 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 may 2017.
- ↑ Stavska, Yana. "Ведучого "каналу Медведчука" облили зеленкою в Івано-Франківську (відео)" [The host of the "Medvedchuk channel" was doused with brilliant green in Ivano-Frankivsk (video)]. UNIAN (ukrayna). 25 iyun 2021. 25 iyun 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 dekabr 2022.
- ↑ "Prominent Russian journalist and lawyer attacked in Chechnya". Al Jazeera. 23 aprel 2023. 4 iyul 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 sentyabr 2023.
- ↑ Estatie, Lamia. "Russian opposition leader goes green and Australians share stories of racism". BBC News (ingilis). 21 mart 2017. 27 mart 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ "Putin-Gegner reagiert mit Humor auf Farbattacke". Tages-Anzeiger, Tages-Anzeiger (alman). 20 mart 2017. 1422-9994. 20 aprel 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ "Der Kreml ist ihm gar nicht grün: Putin-Rivale lächelt nach Farb-Attacke". Blick (alman). 8 iyul 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ Dmitry Bykov. "Виват, "зеленая" Россия!". Собеседник.ру (rus). 6 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ Emmanuel Grynszpan. "Le "brillant vert", nouvelle arme contre l'opposition". Le Temps (fransız). 4 may 2017. 3 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- ↑ "Russie. Les attaques au produit colorant, nouvelle arme contre l'opposition?". Courrier international (fransız). 21 mart 2017. 9 may 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 may 2017.
- Brent Hierman. Russia and Eurasia 2017-2018. — Rowman & Littlefield, 2017. — P. 94. — 345 p. — ISBN 9781475835175.
- In Russia, a green-colored antiseptic becomes a weapon in attacks against opposition activists and journalists // Los Angeles Times. — 2017. — 3 May.
- Sarah Sloat: What Is «Zelyonka», the Russian Green Dye Weapon of Choice? // Inverse. — 2017. — 2 May.
- Isabel Gorst: Russian opposition leader Alexei Navalny attacked with green dye // The Irish Times. — 2017. — 28 April.
- Eva Hartog: Why Russia's Opposition Now Takes Pride in «Brilliant Green» Attacks // The Moscow Times. — 2017. — 23 March.
- A Russian Man Wore Green Face Paint to Red Square in Support of Alexei Navalny. So the Cops Arrested Him // The Moscow Times. — 2017. — 20 March.
- Dan Bilefsky, Oleg Matsnev: A Putin Opponent Is Doused in Green. He Makes It Work / A Putin Critic Is Doused Bright Green; Selfies Follow // The New York Times. — 2017. — 21 March. — P. A10.
- Alexandra Arkhipova, Dmitry Doronin, Elena Iougaï, Anna Kirziouk, Darya Radtchenko Légitimation et disqualification par l'histoire dans les manifestations de rue en Russie (2011-2016) // Le Mouvement Social. — 2017. — Vol. 260, livr. 3. — P. 129. — ISSN 1961-8646. — DOI:10.3917/lms.260.0129.