Kömək
Bu səhifəni kitabınıza əlavə edin
Kitabı göstər (0 səhifə)
Səhifə təklif edinZirehli durnabalıqları [3](lat. Lepisosteidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin zirehlikimilər dəstəsinə aid balıq fəsiləsi.
| Zirehli durnabalıqları | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
Domen: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Zirehli durnabalıqları |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Zirehli durnabalıqları iki cinsdə təsnif olunan yeddi müasir növü əhatə edir və Şimali Amerikanın şərqi, Mərkəzi Amerika və Karib hövzəsindəki Kuba ərazilərində şirin, acı və bəzən dəniz sularında yaşayır. Nəsli kəsilmiş nümayəndələri isə daha geniş yayılmışdır. Onlar Trias dövründə, 240 milyon il əvvəl meydana çıxan Ginglymodi kladının yeganə sağ qalan nümayəndələridir və oxbalıqları ilə birlikdə holostean balıqlarının iki sağ qalan qrupundan birini təşkil edir.[4][5]
Zirehli durnabalıqlarının uzun, zirehli ganoid pulcuqlarla örtülmüş uzun gövdələri və uzun, iti dişlərlə dolu uzun çənələri var. Bəzən "garpike" adlandırılsalar da, Esocidae fəsiləsinə aid olan adi çəkibalığı ilə yaxın qohum deyillər. Bütün zirehli durnabalıqları nisbətən böyük balıqlardır, lən ən böyüyü alligatordurnabalıqları (Atractosteus spatula) hesab olunur. Alligator durnabalığı tez-tez 2 metr (6,5 fut) uzunluğa və 45 kq (100 funt) çəkiyə çatır və 3 metr (9,8 fut) uzunluğunda nümunələr qeydə alınıb. Qeyri-adi olaraq, onların qan damarlı üzgəc kisələri ağciyər kimi fəaliyyət göstərə bilir və əksər gar balıqları dövri olaraq səthə çıxaraq hava qəbul edir. Zirehli durnabalıqlarının ətini yemək olar və onların sərt dərisi və pulcuqları insanlar tərəfindən istifadə olunur, lakin Zirehli durnabalıqlarının yumurtaları yüksək dərəcədə zəhərlidir.[6][7]
Zirehli durnabalıqları Ginglymodi kladının yeganə sağ qalan nümayəndələri hesab olunur. Bu qrup ilk dəfə Trias dövründə, 240 milyon il əvvəl meydana çıxmışdır. Onların molekulyar təkamül sürəti bütün çənəli onurğalılar arasında ən yavaş olduğu üçün növləşmə sürəti də yavaş olmuşdur. Zirehli durnabalıqlarının ən yaxın yaşayan qohumları oxbalıqlarıdır və onlar birlikdə Holostei kladını təşkil edir.[8][9][10]
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- ↑ Eschmeyer W. N., Fong J. D. “Pisces”. // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness / red. Z. Zhang 2011. C. 3148, burax. 1. S. 26–38. ISBN 978-1-86977-849-1, 978-1-86977-850-7
- ↑ "Timsahabənzər balıqlar (FOTO)". Trend.Az (az.). 11 iyun 2015. 3 iyul 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyul 2025.
- ↑ "Family Lepisosteidae - Gars". 30 sentyabr 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 aprel 2007.
- ↑ Sterba, G: Freshwater Fishes of the World, p. 609, Vista Books, 1962
- ↑ Sherman, Vincent R.; Yaraghi, Nicholas A.; Kisailus, David; Meyers, Marc A. "Microstructural and geometric influences in the protective scales of Atractosteus spatula". Journal of the Royal Society Interface (ingilis). 13 (125). 1 dekabr 2016. doi:10.1098/rsif.2016.0595. ISSN 1742-5689. PMC 5221522. PMID 27974575.
- ↑ "Atractosteus spatula". Florida Museum of Natural History. İstifadə tarixi: 21 aprel 2016.
- ↑ "Atractosteus spatula - Alligator gar". İstifadə tarixi: 19 iyul 2007.
- ↑ "Did You Know That Gar Eggs Make You Sick?". 22 aprel 2010.
- ↑ "Gar eggs are toxic". 22 aprel 2010.