Belarus Dövlət Neft və Kimya Konserni olan “Belneftexim” Konserni Belarus Respublikasının ən böyük sənaye komplekslərindən biridir və ölkənin sənaye istehsalının 30%-dən çoxunu təşkil edir[4]. Bu konsern 1997-ci ilin aprelində yaradılıb və özündə neft hasilatı, emalı və nəqli, neft məhsullarının tədarükü, kimya və neft kimyasını, bir sıra elmi, layihə, tikinti, təmir və istismarla məşğul olan müəssisə və təşkilatları özündə birləşdirir. “Belneftexim” ölkənin iqtisadi potensialına mühüm təsir göstərən ən nəhəng istehsalatları özündə birləşdirir[5].
| Belneftexim | |
|---|---|
| Белнафтахім[1] | |
 | |
.jpg) | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Tipi | Konsern |
| Məhsulları | neft, yanacaq, gübrə, lif, Plastmas |
| Təsis tarixi | 1997 |
| Baş qərargahın yeri | |
| İqtisadi göstəriciləri | |
| Xalis mənfəəti | |
| Struktur | |
| Tərəfdaşlar | Belarusneft, Belaruskali, Qrodno Azot |
| belneftekhim.by | |
Konsernə 60-dan çox təşkilat daxildir[4].
Sığorta təşkilatları
• "Belneftestrax" QSC
Mineral gübrələr
• ASC Qrodno Azot — azot gübrələrinin istehsalı • ASC Qomel Kimya Zavodu[6][7][8] — fosfat gübrələrinin istehsalı
Neft və onun emalı məhsulları
• “Belarusneft” İstehsalat Birliyi” Respublika Unitar Müəssisəsi - neft hasilatı, neft məhsullarının daxili bazarda satışı. • Naftan ASC — neft emalı • Mozır Neft Emalı Zavodu ASC — neft emalı • “Dağ mumu zavodu” ASC
Boru kəməri nəqliyyatı
• ASC Polotsktransneft Drujba • ASC Qomeltransneft Drujba (29 dekabr 2018-ci il tarixli səhmdarların növbədənkənar ümumi yığıncağının qərarı ilə ASC Polotsktransneft Drujba müəssisəyə qoşulur).
Təkərlər və onların təmiri
• ASC Belşina • ASC Şinoremont
Kimyəvi liflər və saplar
• ASC Mogilyovximvolokno[9][10] • ASC Qrodno Azot • Svetloqorsk Ximvolokno ASC[11] • Polymir (Novopolotsk) – Naftan ASC-nin filialı • ASC Mogilyov Süni Lif Zavodu (şirkət ləğv edilib)
Sintetik qatranlar və plastiklər, onlardan məmulatlar
• Naftan ASC • ASC Qrodno Azot • ASC "Lakokraska"
Lif və plastik şüşə
• ASC "Polotsk-Steklovolokno"
Boya və lak məhsulları
• ASC "Lakokraska"
Sisternli avtomobillər
• ASC "Qrodno Maşınqayırma Zavodu"
Hava ayırma məhsulları
• ASC Qrodno Azot • ASC "Krion"
Tekstil məhsulları
• OAO Reçitsa Textile
Tədqiqat və təkmilləşdirmə işləri
• “Neft və Kimya İnstitutu” Dövlət Müəssisəsi (ləğv edilib) • “Qrodno Azot Sənayesi və Üzvi Sintez Məhsulları Elmi-Tədqiqat Layihə İnstitutu” ASC
İnşaat
• OAO Ximremont • Promjilstroy ASC • SC “Novopolotsk №3 İxtisaslaşdırılmış Təmir Tikinti İdarəsi” • “Remspetsstroy” ASC • ASC Novopolotsk Təmir Quraşdırma Tikinti İdarəsi (Novopolotsk Şəhər İcraiyyə Komitəsinin 30 iyun 2015-ci il tarixli qərarı ilə SRSU-3 Novopolotsk ASC-nin NRSMU ASC ilə birləşmə şəklində yenidən təşkili ilə əlaqədar NRSMU ASC-nin fəaliyyətinə xitam verilmişdir) • “Təmir-tikinti-quraşdırma idarəsi, Polotsk” ASC (təşkilatın fəaliyyətinə xitam verilib) • ASC "Trest" Şaxtospetsstroy " • ASC "Belximenerqo"
Konsernin tərkibinə daxil olan təşkilatların məhsulları dünyanın 90-dan çox ölkəsinə ixrac edilir. Neft-kimya kompleksinin istehsal etdiyi məhsulların 70 faizdən çoxu xarici bazarda satılır. 2019-cu ilin yanvar ayında konsernin müəssisələri ümumi uzunluğu 292 km olan ilk Belarus magistral neft məhsulu boru xətti olan Novopolotsk-Fanipol boru kəmərini istifadəyə verib. Layihənin dəyəri 35 milyon dollar dəyərində idi[12].
2007-ci ildə “Belneftexim” konserni ABŞ-nin xüsusi təyinatlı vətəndaşlar və bloklanmış şəxslər sanksiya siyahısına daxil edildi[13], lakin 2015-2021-ci illərdə konsernə qarşı sanksiyalar qaldırıldı[14][15]. Belnefteximin törəmə şirkəti BNK Ltd şirkətinin Belarusda ciddi insan hüquqları pozuntularına görə məsuliyyət daşıyan və ölkə prezidenti olan Aleksandr Lukaşenko tərəfindən idarə olunduğuna dair əsaslı şübhələr olduğuna görə 2021-ci ilin iyununda Böyük Britaniyanın sanksiyalar siyahısına daxil edildi[16][17]. 2021-ci ilin 9 avqust tarixində “Belneftexim”in baş direktoru Andrey Rıbakov ABŞ-nin xüsusi təyin olunmuş vətəndaşları və bloklanmış şəxslər siyahısına daxil edilib[15][18]. 2022-ci ilin martında Belneftexim Kanadanın sanksiya siyahısına daxil edildi. 19 oktyabr 2022-ci ildə isə Ukrayna tərəfindən sanksiyalar tətbiq edildi[19].
- ↑ https://belneftekhim.by/by/about-by/ (belar.). 2025.
- ↑ http://by.belapan.by/archive/2008/09/21/255211_255228/.
- ↑ http://www.nbrb.by/bel/statistics/ForexMarket/AvrExRate/?yr=2008.
- ↑ 1 2 "Benzin və dizelin qiymətləri yaxın vaxtlarda qalxmayacaq". Belaruslular və bazar. 2 fevral 2011. 10 avqust 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2011.
- ↑ "Belarus Respublikasında kim kimdir - Belneftexim Konserni" (rus). 21 fevral 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 may 2010.
- ↑ ""Belneftexim" Belarus Dövlət Neft və Kimya Konserninin "Qomel Kimya Zavodu" Açıq Səhmdar Cəmiyyəti (ASC), Belarus Respublikasının Qomel şəhəri". Belarus Arxivi (rus). 28 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2021.
- ↑ ""BELNEFTEXİM" KONSERNİ" (rus). 28 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2021.
- ↑ "Qomel Kimya Zavodunu kim alacaq?". banki24.by. 26 mart 2021. 28 oktyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 oktyabr 2021.
- ↑ "ОТЧЕТ о прибылях и убытках за январь - декабрь 2019 года" (PDF). khimvolokno.by. 7 sentyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2022.
- ↑ "Сводный перечень неиспользуемых объектов находящихся в собственности хозяйственных обществ с долей Республики Беларусь в уставном фонде, подлежащих вовлечению в хозяйственный оборот". 31 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 sentyabr 2022.
- ↑ Пілевіч У. "Светлагорская хімія дарасла да прыватнай" (belarus). 30 may 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 noyabr 2011.
- ↑ "Завершено строительство первого белорусского магистрального нефтепродуктопровода". 19 yanvar 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 yanvar 2019.
- ↑ Response to Belarus on US Sanctions on Belneftekhim Arxivləşdirilib 2021-07-24 at the Wayback Machine (ing.) // Представительство США при Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе[ing.], 15 November 2007
- ↑ Robin Emmott. "EU, U.S. temporarily ease some sanctions on Belarus" (ingilis). Reuters. 29 oktyabr 2015. 21 sentyabr 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2021.
- ↑ 1 2 "Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election" (ingilis). Министерство финансов США. 9 avqust 2021. 9 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 avqust 2021.
- ↑ "UK joins US, EU, Canada in fresh sanctions on Belarus". Франс-Пресс (ingilis). mint[ing.]. 21 iyun 2021. 25 iyul 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyul 2021.
- ↑ "Consolidated List of Financial Sanctions Targets in the UK" (PDF) (ingilis). Office of Financial Sanctions Implementation HM Treasury. 25 iyun 2021. 26 iyun 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 25 iyul 2021.
- ↑ "США расширили санкции в отношении официального Минска. Полный список" (rus). zerkalo.io. 9 avqust 2021. 9 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 avqust 2021.
- ↑ "УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №726/2022" (ukrayna). 19 oktyabr 2022. 22 oktyabr 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 oktyabr 2022.