Heyns fon Fyorster (alm. Heinz von Foerster; 13 noyabr 1911[1], Vyana[2] – 2 oktyabr 2002[2][3]) — fizika və fəlsəfəni birləşdirən Avstriya-Amerika alimidir və ikinci dərəcəli kibernetikanın banisi kimi tanınır. O, iki dəfə Quqqenhaym təqaüdçüsü (1956-57 və 1963-64) və həmçinin 1980-ci ildə Elmin İnkişafı üzrə Amerika Assosiasiyasının üzvü idi. O, 1960-cı ildə "Science" jurnalında dərc olunmuş və gələcək əhali artımını proqnozlaşdıran "Qiyamət tənliyi" düsturu ilə tanınır.[5]
| Heyns fon Fyorster | |
|---|---|
| alm. Heinz von Foerster | |
 | |
| Doğum tarixi | 13 noyabr 1911[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2 oktyabr 2002[2][3] (90 yaşında) |
| Elm sahələri | Kibernetika |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Polimat kimi o, təxminən iki yüz peşəkar məqalə yazmış, kompüter elmləri və süni intellektdən epistemologiyaya qədər müxtəlif sahələrdə şöhrət qazanmış, fizik kimi yüksək sürətli elektronika və elektro-optik kommutasiya cihazlarını, biofizikada isə yaddaş və biliklərin öyrənilməsini araşdırmışdır. O, neyrofiziologiya, riyaziyyat və fəlsəfəyə əsaslanan idrak üzərində işləmiş və "kibernetika tarixinin ən əhəmiyyətli mütəfəkkirlərindən biri" adlandırılmışdır.[6] O, ABŞ-yə gəldi və Uorren Stercis Makkallokla görüşdükdən sonra orada qaldı. Pentaqondan ilk paralel kompüter olan Numa-Rete-ni quran Bioloji Kompüter Laboratoriyasını yaratmaq üçün maliyyə aldıqdan sonra o, ABŞ-a gəldi.[7] Heyns fon Fyorster ilk Nisbət Klubu üzvlərindən biri olan Vilyam Ross Eşbi və Uorren Makkallok, Norbert Viner, Con fon Neyman və Lorens C. Fogel ilə birlikdə kibernetika memarı və Macy konfranslarının üzvlərindən biri idi və nəticədə Hans-Lukas Teuber və Marqarit Mid ilə birlikdə onun ilkin materiallarının redaktoru oldu.[8][9]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Deutsche Nationalbibliothek Record #118836560 // Gemeinsame Normdatei (alm.). 2012—2016.
- ↑ 1 2 Heinz von Foerster // SNAC (ing.). 2010.
- ↑ Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- ↑ Heinz von Foerster, P. M. Mora and L. W. Amiot. "Doomsday: Friday, 13 November, A.D. 2026. At this date human population will approach infinity if it grows as it has grown in the last two millennia". Science. 132 (3436). noyabr 1960: 1291–1295. Bibcode:1960Sci...132.1291V. doi:10.1126/science.132.3436.1291. PMID 13782058.
- ↑ Foerster, Heinz V; Müller, Albert; Müller, Karl H.; Rooks, Elinor; Kasenbacher, Michael. The Beginning of Heaven and Earth Has No Name: Seven Days with Second-Order Cybernetics. Fordham University Press. 2013. ISBN 978-0823255610. 2 noyabr 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 fevral 2016.
- ↑ Jamie Hutchinson. Von Foerster made Illinois a cybernetics "nerve center" Arxivləşdirilib 2016-02-15 at the Wayback Machine Ingenuity newsletter, Department of Electrical and Computer Engineering, University of Illinois at Urbana–Champaign, May 2004
- ↑ "The Heinz von Foerster Page". 3 avqust 2004 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 avqust 2004.
- ↑ Biography of Heinz von Foerster 2002
- Humanities Review Interview Arxivləşdirilib 2014-05-27 at the Wayback Machine
- The Heinz von Foerster Page
- Biological Computer Laboratory web site, University of Illinois
- An anthology of Circularity Principles Arxivləşdirilib 2021-11-03 at the Wayback Machine from the Heinz von Foerster entry at The Cybernetics Society
- Gooch, Sherwin, & Nordin, Hud, "High Tech Heroes television interview, episode 10, part 1," Heinz von Foerster discusses the founding of Cybernetics, and the possibility of achieving immortality through prosthetic brains, Foothill College, California, August 22, 1989. — YouTube platformasında
- "High Tech Heroes, episode 10, part 2." — YouTube platformasında
- "Heinz Von Foerster Papers at the University of Illinois Archives"