Niko Pirosmani (gürc. ნიკო ფიროსმანი; əsl adı Nikolay Aslanoviş Pirosmanaişvili (Pirosmanişvili), gürc. ნიკოლოზ ასლანის ძე ფიროსმანაშვილი; 5 may 1862[1][2], güm. 5 (17) may 1862[3] və ya 5 aprel 1862[4], Mirzaani[d], Tiflis quberniyası – 9 aprel 1918[2], 7 aprel 1918[3] və ya 5 may 1918[3], Tiflis, Zaqafqaziya DFR[5][6]) — Gürcüstan və Rusiya rəssamı, primitivizm cərəyanının nümayəndəsi.
| Niko Pirosmani | |
|---|---|
| gürc. ნიკო ფიროსმანი | |
 | |
| Doğum tarixi | 5 may 1862[1][2], güm. 5 (17) may 1862[3] və ya 5 aprel 1862[4] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 9 aprel 1918[2] (55–56 yaşında), 7 aprel 1918[3] (55–56 yaşında) və ya 5 may 1918[3] (55–56 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı, qida pozğunluğu |
| Dəfn yeri |
|
| Milliyyəti | Gürcü |
| Fəaliyyəti | rəssam |
| Janr | portret |
| Stil | primitivizm |
.svg) |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Pirosmani Gürcüstanın Mirzəani kəndində indiki Kaxetiya ərazisində fermer ailəsində anadan olub. Valideynləri Aslan Pirosmanaşvili və Tekle Toklikişvili kiçik üzüm bağı, həmçinin bir neçə inək və öküz sahibi olan fermerlər idi. O, sonra yetim qalmış, iki böyük bacısı Məryəm və Pepeninin himayəsində qalmışdır. Pirosmani 1870-ci ildə bacıları ilə birlikdə Tiflisə köçmüşdür. 1872-ci ildə Tiflis vağzalının yaxınlığında kiçik bir mənzildə yaşayaraq imkanlı ailələrdə qulluqçu işləmiş, rus və gürcü dillərini oxuyub yazmağı öyrənmişdir. 1876-cı ildə Mirzəanin kəndinə qayıdıb orada çobanlıq etmişdir.
Pirosmani tədricən rəssamlığa yiyələndi. 1882-ci ildə Giorgi Zaziaşvili ilə birlikdə lövhələr düzəltdikləri bir rəsm emalatxanası açdı. 1890-cı ildə dəmir yolu konduktoru işlədi. 1893-cü ildə Tiflisdə bir süd ferması qurdu və 1901-ci ildə oranı tərk etdi. Pirosmani həyatı boyu yoxsulluğuna baxmayaraq, binaları rəngləmək və ağartmaq da daxil olmaqla sadə işləri görməyə hazır idi. O, həmçinin Tiflis dükançılarında işləyərək onların sifarişi ilə lövhələr, rəsmlər və portretlər yaradırdı. Rəsmləri yerli sakinlər arasında müəyyən populyarlıq qazansa da (təxminən 200-ü qalıb), peşəkar rəssamlarla münasibətləri mürəkkəb olaraq qalırdı; dolanışıq qazanmaq onun üçün həmişə estetik abstraksiyalardan daha vacib idi.
-
Zaqatalada pivə salonu üçün çəkilmiş reklam plakatı -
Şərab tədarükü -
Şeyx Şamil və cangüdəni -
Çarvadar
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 abART.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 ПИРОСМАНАШВИ́ЛИ (Пиросманишвили, Пиросмани) Нико (Николай Асланович) // Большая российская энциклопедия (rus.). Москва: Большая российская энциклопедия, 2004.
- ↑ 1 2 საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი (gürc.). 2001.
- ↑ 1 2 http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav123009.shtml.
- ↑ 1 2 http://museum.ge/files/broshurebi/signagi_mini_katalogi.pdf.
- ↑ Kończak L. Czarna cerata Pirosmaniego (pol.). 2022. S. 54–55, 69. 147 s. ISBN 978-83-7893-278-9
Şəxs və ya bioqrafiya haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |