Parides tros — Yelkənqanadlılar fəsiləsinə aid kəpənək növü.
| Parides tros | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Parides tros |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Parides tros kəpənəyi unikal görünüşü ilə diqqət çəkir:
- Qanadlarının üst hissəsi əsasən qara və dərin mavi çalarlara malikdir.
- Qanadlarının alt hissəsində qırmızı və ya çəhrayı ləkələr olur.
- Orta ölçülü bir kəpənəkdir, qanad açıqlığı təxminən 8-10 sm arasında dəyişir.
- Erkək və dişi fərdlər arasında rəng fərqləri mövcuddur, dişilər adətən daha açıq rəng çalarlarına sahib olur.
Parides tros əsasən Cənubi Amerikanın Amazon yağış meşələrində və And dağlarının ətəklərində yayılıb. Onlar isti və rütubətli iqlim şəraitində daha çox yaşayırlar. Bu kəpənəklər sıx meşə örtüyündə və çiçəklərlə zəngin ərazilərdə rast gəlinir.[1]
Qidalanma vərdişləri Yetkin Parides tros fərdləri əsasən çiçək nektarı ilə qidalanırlar. Onlar xüsusilə maracuya və digər sarmaşıq bitkilərinin çiçəklərinə üstünlük verirlər. Tırtıl mərhələsində isə əsas qida mənbəyi Aristolochia (ilanqovucu) bitkisinin yarpaqlarıdır. Bu bitki onların toksik xüsusiyyətlər qazanmasına və yırtıcılardan qorunmasına kömək edir.[2]
Parides tros kəpənəkləri yırtıcılardan qorunmaq üçün müxtəlif müdafiə strategiyalarına malikdir:)[3]
- Qanadlarındakı parlaq qırmızı və çəhrayı ləkələr yırtıcılara toksik olduqları barədə siqnal verir.
- Tırtıl mərhələsində Aristolochia bitkisi ilə qidalandıqları üçün bədənlərində toksin toplayırlar, bu da onları quşlar və digər yırtıcılar üçün az cəlbedici edir.
- Yetkin fərdlər yüksək manevr qabiliyyətinə malikdir və sürətli uçuşları ilə təhlükədən uzaqlaşa bilirlər.
Parides tros kəpənəklərinin həyat dövrü dörd əsas mərhələdən ibarətdir:[4]
- Yumurta – Dişi fərd yumurtalarını ev bitkilərinin yarpaqlarına qoyur.
- Tırtıl – Yumurtadan çıxan tırtıllar Aristolochia bitkisi ilə qidalanaraq sürətlə böyüyürlər.
- Pup (Puppa) – Bu mərhələdə tırtıl metamorfoz keçirərək yetkin fərd formasına düşür.
- Yetkin fərd – Pup mərhələsini tamamlayan kəpənək qanadlarını açaraq yeni həyatına başlayır.
- ↑ Lewis, H. L., 1974 Butterflies of the World ISBN 0-245-52097-X Page 26, figure 26
- ↑ Jordan, K., in Seitz, A. ( 1907) . The Macrolepidoptera of the World. 5: The Macrolepidoptera of the American faunistic region. Papilionidae 1-45.
- ↑ Rothschild, W. and Jordan, K. (1906). A revision of the American Papilios. Novitates Zoologicae 13: 411-752. (Facsimile edition ed. P.H. Arnaud, 1967) and online
- ↑ Edwin Möhn, 2007 Butterflies of the World, Part 26: Papilionidae XIII. Parides Verlag Goecke & Evers Verlag Goecke & Evers ISBN 9783937783277
- Collins, N. Mark; Morris, Michael G. Threatened Swallowtail Butterflies of the World: The IUCN Red Data Book. Gland & Cambridge: IUCN. 1985. ISBN 978-2-88032-603-6 – Biodiversity Heritage Library vasitəsilə.