Roza Boner (fr. Marie-Rosalie Bonheur; 16 mart 1822[1][2][…], Bordo, Jirond, Fransa[3][1] – 25 may 1899[1][2][…]) — Fransa rəssamı və heyvan rəsmləri ustası. O, realist sənət hərəkatının ən tanınmış qadın nümayəndələrindən biridir.[6]
| Roza Boner | |
|---|---|
_-_Google_Art_Project.jpg) | |
| Doğum adı | Marie-Rosalie Bonheur Juana Maria Maribel |
| Doğum tarixi | 16 mart 1822[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 25 may 1899[1][2][…] (77 yaşında) |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | rəssam, heykəltaraş, boyakar[d], incəsənət xadimi |
| Janr | Animalistika[3] |
| Stillər | naturalizm |
| Mükafatları |
       |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Roza Boner 1822-ci ildə Bordo şəhərində anadan olub. Onun sənətə olan marağı erkən yaşlarında başlamış və rəsmlə məşğul olmaq üçün təhsil almağa başlamışdır. Roza Bonerun atası Raymond Boner öz də bir rəssam olduğundan, o, evdə sərbəst şəkildə sənət öyrənmiş və kiçik yaşlarından başlayaraq heyvanları və təbiəti müşahidə edərək rəsmlərini hazırlamağa başlamışdır.[7] Roza Boner Parisə köçdükdən sonra "Ecole des Beaux-Arts" kimi tanınmış sənət məktəblərində təhsil almış və burada klassik sənət tərzini və realist yanaşmaları mənimsəmişdir. O, qadınların sənətdə daha çox təmsil olunmaması səbəbindən, sərgi və məşhur mühitlərdə əksərən kişilərlə rəqabət aparmalı oldu.[8]
Roza Boner əsasən heyvan rəsmləri və təbiət təsvirləri ilə məşhur olmuşdur. O, realizm üslubunda işləmiş və heyvanları təbii vəziyyətlərində, xüsusən hərəkət halında təsvir edərək detallara diqqət yetirmişdir. Roza Boner heyvanları sadəcə şəkil kimi deyil, onların psixoloji və fiziki xüsusiyyətlərini də təhlil edərək sənət əsərlərinə həyat vermişdir. Roza Bonerun ən çox təsvir etdiyi heyvanlar arasında atlar, inəklər, qoyunlar və öküzlər yer alırdı. Heyvanların hərəkətini və davranışlarını dəqiq şəkildə rəsmə çəkmək, onun işlərinin əsas xüsusiyyətlərindən biri idi. O, həmçinin təbii mənzərələr və kənd həyatının gündəlik anlarını da təsvir edirdi.[9][10] Əsas əsərləri
- "The Horse Fair" (At Yarmarkası) – Roza Bonerun ən məşhur və ən böyük əsərlərindən biridir. Bu əsərdə, o, Paris yaxınlığında keçirilən bir at yarmarkasını təsvir edir və burada atların gücü və gözəlliyini təbii şəkildə təqdim edir. Bu əsər, realist sənətin zirvələrindən biri sayılır.
- "Plowing in the Nivernais" (Nivernaisdə Yerləmə) – Roza Boner bu əsərində kənd həyatını və heyvanların kənd təsərrüfatındakı rolunu təsvir edir. Bu əsər, onun detailed və həssas heyvan təsvirlərindəki bacarığını göstərir.
- "The Sheepfold" (Qoyun Yurdu) – Bu əsərdə Roza Boner qoyunların və kənd həyatının təsvirini təqdim edir.
- "The Lion of the Place du Carrousel" (Carrousel Meydanı Aslanı) – Roza Boner bu əsərində Paris meydanında yerləşən heykəlin təbii mənzərəsini çəkmişdir.
Roza Boner Fransız sənətində qadın sənətçinin mövqeyini gücləndirən və beynəlxalq səviyyədə böyük tanınan bir fiqur olmuşdur. O, çoxsaylı sərgilərdə iştirak edərək, tanınmış müasir sənətçilərlə rəqabət aparmış və onların arasından seçilmişdir. Roza Boner Fransız Akademiyasının yüksək mükafatı olan "Legion d'Honneur" ilə təltif edilən ilk qadın rəssamlardan biri olmuşdur.[11]
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Rosa Bonheur (nid.).
- ↑ 1 2 3 Kuiper K. Rosa Bonheur // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ Bauer P. Deux siècles d'histoire au Père Lachaise (fr.). Versailles: 2006. P. 131. ISBN 978-2-914611-48-0
- ↑ Moiroux J. Le cimetière du Père-Lachaise (fr.). Paris: 1908. P. 302.
- ↑ Carol Strickland; John Boswell. The Annotated Mona Lisa: A Crash Course in Art History from Prehistoric to Post-Modern. Andrews McMeel Publishing. 2007. səh. 83. ISBN 9780740768729.
- ↑ "Musée d'Orsay: Rosa Bonheur Labourage nivernais". musee-orsay.fr. 25 mart 2009. 4 aprel 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2014.
- ↑ "Rosa Bonheur | The Horse Fair". The Metropolitan Museum of Art.
- ↑ "14 Famous Female Painters Every Art Lover Should Know". My Modern Met (ingilis). 30 avqust 2019. İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2020.
She was also an open lesbian, first living with partner Nathalie Micas for over 40 years and then, after Micas' death, forging a relationship with American painter Anna Elizabeth Klumpke. By living her life openly in an era when lesbianism was disparaged by the government, Bonheur staked her claim as a groundbreaking individual both in her career and her personal life.
- ↑ "Rich, Famous and Then Forgotten: The Art of Rosa Bonheur". The New York Times (ingilis). 17 oktyabr 2022. İstifadə tarixi: 12 fevral 2023.
But Katherine Brault, the current owner of Bonheur’s chateau, which is now a museum, says there is no proof that Bonheur was a lesbian. In another essay in the catalog, co-written with her daughter Lou, Brault characterizes Bonheur’s relationship with Micas as an “act of independence and extraordinary sisterhood.”(...)But Bonheur did not want to be a symbol for other women or for women’s rights. Asked by an American newspaper in 1859 what she thought of the women’s rights movement, she said, “Women’s rights — women’s nonsense! Women should seek to establish their rights by good and great works, and not by conventions.”
- ↑ Rijsingen, Miriam van. How purple can it be?: Feminist art history // Rosemarie Buikema, Anneke Smeli (redaktor). Women's Studies and Culture: A Feminist Introduction. Palgrave Macmillan. 1995. 94–105. ISBN 9781856493123.
- Rosa Bonheur Arxiv surəti 15 avqust 2020 tarixindən Wayback Machine saytında — en:Artcyclopedia search (ing.)
- Rosa Bonheur Arxiv surəti 19 iyul 2019 tarixindən Wayback Machine saytında — Rehs Galleries' biographical information and an image of her painting Couching Lion, 1872 (ing.)
- A life without Compromise Arxiv surəti 25 iyul 2019 tarixindən Wayback Machine saytında — Rosa Bonheur biography, artworks and writings on Trivium Art History (ing.)
- «Bonheur, Rosa,--1822-1899.» Arxiv surəti 16 mart 2022 tarixindən Wayback Machine saytında Library of Congress (ing.)