Schoeniophylax phryganophilus

*Schoeniophylax phryganophilus*
Schoeniophylax phryganophilus
Elmi təsnifat
	XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Schoeniophylax phryganophilus
Beynəlxalq elmi adı
	Schoeniophylax phryganophilus Lui Pyer Vyeyo, 1817[…];
ITIS	711554
NCBI	329496
EOL	284043

Schoeniophylax phryganophilus — Sərçəkimilər fəsiləsinə aid quş növü.

Ümumi məlumat

Schoeniophylax phryganophilus ilk dəfə "Sylvia" cinsinə aid edilmişdir. Sonradan "Synallaxis" cinsinə daxil edilsə də, 2010-cu illərin əvvəllərində, öz cinsi olan "Schoeniophylax" cinsinə aid edilmişdir.^[3] Bu növ və Mazaria propinqua qardaş növlərdir.^[4]^[5]^[6]^[7] Schoeniophylax phryganophilusun iki yarımnövü var:

"S. p. phryganophilus" (Vieillot, 1817) – nominativ yarımnöv.
"S. p. petersi" (Pinto, 1949).

Təsviri

Schoeniophylax phryganophilus 20–22 sm uzunluğunda və 15–22,5 qram çəkisindədir. Bu, unikal boğaz naxışına malik böyük bir çığıran sərçələr növüdür. Cinslər eyni lələk quruluşuna malikdir. Nominativ yarımnövün yetkin fərdlərinin ağ qaş zolağı və açıq qəhvəyi yanaq lələkləri var. Alnı tünd qəhvəyi, başının üstü şabalıdı rəngdə olub zəif qəhvəyi zolaqlıdır, beli qumlu qəhvəyi rəngdə olub aydın tünd qəhvəyi zolaqlıdır, aşağı beli, sağrısı və quyruqüstü örtükləri açıq qəhvəyi rəngdədir. Qanadları əsasən açıq qəhvəyi rəngdə olub şabalıdı çiyin ləkəsi var. Quyruğu uzun və açıq qəhvəyi rəngdə olub qara lələk oxlarına malikdir. Çənəsi və yuxarı boğazı parlaq sarı, aşağı boğazı isə ağ ilə əhatə olunmuş qara kvadrat şəklindədir. Üst döşü ərik rəngində, aşağı döşü saman ağ, qarnı ağ, yan tərəfləri qəhvəyi-saman rəngində, quyruqaltı örtükləri isə qırmızımtıl saman rəngindədir. Gözləri qırmızıdan qəhvəyiyə qədər dəyişir, üst çənəsi qara-tünd boz, alt çənəsi boz-mavi (bəzən tünd uclu), ayaqları isə açıq boz-qəhvəyi rəngdədir.^[4]^[8]^[9]

Yayılması və ekologiyası

Gənc Schoeniophylax phryganophilus

Nominativ yarımnöv ("S. p. phryganophilus") iki yarımnövdən daha geniş yayılmışdır. Şərqi Boliviya, Braziliyanın Mato Qrosso do Sul və Rio Qrande do Sul əyalətləri, Paraqvayın böyük hissəsi, Argentinanın şimal-şərqi (şimal Buenos Ayres əyalətinə qədər) və Uruqvayın demək olar ki, bütün ərazilərində rast gəlinir. "S. p. petersi" yarımnövü Braziliyanın şimal-şərqindəki Minas Gerais, Bahia və Piaui əyalətlərində ayrı-ayrı ərazilərdə tapılır. Bu növ açıq və yarıaçıq landşaftlarda, o cümlədən ağaclı savannalarda, su axarları boyunca qalereya meşələrində, kolluqlarda, monte meşələrində və bataqlıq kənarlarında yaşayır. Dəniz səviyyəsindən 500 metr yüksəkliyə qədər olan ərazilərdə rast gəlinir.^[10]

Schoeniophylax phryganophilus bütün il boyu yaşadığı ərazidə qalıcıdır.

Schoeniophylax phryganophilus əsasən buğumayaqlılarla qidalanır. Tək və ya cüt halda, əsasən yerdən təxminən 1 metr (3 fut) yüksəklikdəki kiçik budaqlar və yarpaqlardan ovunu toplayaraq qidalanır.

Schoeniophylax phryganophilus cənub yarımkürəsində yaz və yay aylarında, təxminən sentyabrın sonundan yanvar ayına qədər çoxalır. Monoqam olduğu güman edilir. Yuvası tikanlı budaqlardan hazırlanmış böyük bir top şəklindədir və yan tərəfdən giriş borucuğu var. Borucuq və daxili kamera yumşaq bitki materialı ilə örtülür. Yuva adətən kolda və ya kiçik ağacda, yer səviyyəsindən təxminən 3,5 metr yüksəklikdə qurulur, lakin bəzən daha yüksəkdə də ola bilər. Yuva 3–6 yumurta ilə döşənir, lakin adətən 4–5 yumurta olur. İnkubasiya müddəti 15–16 gün, balalar yumurtadan çıxdıqdan 13–14 gün sonra yuvadan uçur.

Qorunma statusu

Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə Birliyi (IUCN) Schoeniophylax phryganophilusu "az qayğı tələb edən" kimi qiymətləndirib. Geniş yayılma sahəsinə malikdir və populyasiya ölçüsü məlum olmasa da, sabit olduğu güman edilir. Dərhal təhlükələr müəyyən edilməyib. Bu növ kifayət qədər çoxsaylı hesab edilir və "ikincil yaşayış mühitlərinə və kolluqlara uyğunlaşa bilir".^[11]

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2006.
↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
↑ Dictionnaire d'histoire naturelle (French). 11. Paris. 1817. 207. doi:10.5962/bhl.title.20211.
↑ ¹ ² Remsen, Jr., J. V. (2020). Chotoy Spinetail (Schoeniophylax phryganophilus), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.chospi2.01 retrieved November 20, 2023
↑ Derryberry, E. P., S. Claramunt, G. Derryberry, R. T. Chesser, J. Cracraft, A. Aleixo, J. Pérez-Emán, J. V. Remsen, Jr., and R. T. Brumfield. (2011). Lineage diversification and morphological evolution in a large-scale continental radiation: the Neotropical ovenbirds and woodcreepers (Aves: Furnariidae). Evolution 65(10):2973–2986. https://doi.org/10.1111/j.1558-5646.2011.01374.x
↑ Claramunt, Santiago. "Phylogenetic relationships among Synallaxini spinetails (Aves: Furnariidae) reveal a new biogeographic pattern across the Amazon and Paraná river basins". Molecular Phylogenetics and Evolution. 78. 2014: 223–231. doi:10.1016/j.ympev.2014.05.011. PMID 24867462.
↑ Harvey, M.G.; və b. "The evolution of a tropical biodiversity hotspot". Science. 370 (6522). 2020: 1343–1348. Bibcode:2020Sci...370.1343H. doi:10.1126/science.aaz6970. hdl:10138/329703. PMID 33303617 (#bad_pmid). A high resolution version of the phylogenetic tree in Figure 1 is available from the first author's website here.
↑ van Perlo, Ber. A Field Guide to the Birds of Brazil. New York: Oxford University Press. 2009. 208. ISBN 978-0-19-530155-7.
↑ de la Peña, Martín R.; Rumboll, Maurice. Birds of Southern South America and Antarctica. Princeton Illustrated Checklists. New Jersey: Princeton University Press. 2001. Plate 62. ISBN 0691090351.
↑ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Ovenbirds, woodcreepers". IOC World Bird List. v 13.2. iyul 2023. İstifadə tarixi: 31 iyul 2023.
↑ BirdLife International. "Chotoy Spinetail Schoeniophylax phryganophilus". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016: e.T22702276A93866427. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22702276A93866427.en. İstifadə tarixi: 20 noyabr 2023.

Vikianbarda Schoeniophylax phryganophilus ilə əlaqəli mediafayllar var.

Chotoy spinetail photo gallery VIREO
Photo-Medium Res; Article chandra.as.utexas.edu–"Birds of Brazil"
Photo-High Res; Article Tropical Birding

[_134b891320a683a7-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2006.

[_945d40a3d19c53f5-2] IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3

[3] Dictionnaire d'histoire naturelle (French). 11. Paris. 1817. 207. doi:10.5962/bhl.title.20211.

[CHSP-BOW-4] ¹ ² Remsen, Jr., J. V. (2020). Chotoy Spinetail (Schoeniophylax phryganophilus), version 1.0. In Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors). Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA. https://doi.org/10.2173/bow.chospi2.01 retrieved November 20, 2023

[5] Derryberry, E. P., S. Claramunt, G. Derryberry, R. T. Chesser, J. Cracraft, A. Aleixo, J. Pérez-Emán, J. V. Remsen, Jr., and R. T. Brumfield. (2011). Lineage diversification and morphological evolution in a large-scale continental radiation: the Neotropical ovenbirds and woodcreepers (Aves: Furnariidae). Evolution 65(10):2973–2986. https://doi.org/10.1111/j.1558-5646.2011.01374.x

[claramunt-6] Claramunt, Santiago. "Phylogenetic relationships among Synallaxini spinetails (Aves: Furnariidae) reveal a new biogeographic pattern across the Amazon and Paraná river basins". Molecular Phylogenetics and Evolution. 78. 2014: 223–231. doi:10.1016/j.ympev.2014.05.011. PMID 24867462.

[harvey-7] Harvey, M.G.; və b. "The evolution of a tropical biodiversity hotspot". Science. 370 (6522). 2020: 1343–1348. Bibcode:2020Sci...370.1343H. doi:10.1126/science.aaz6970. hdl:10138/329703. PMID 33303617 (#bad_pmid). A high resolution version of the phylogenetic tree in Figure 1 is available from the first author's website here.

[vanPerlo-8] van Perlo, Ber. A Field Guide to the Birds of Brazil. New York: Oxford University Press. 2009. 208. ISBN 978-0-19-530155-7.

[Peña-9] de la Peña, Martín R.; Rumboll, Maurice. Birds of Southern South America and Antarctica. Princeton Illustrated Checklists. New Jersey: Princeton University Press. 2001. Plate 62. ISBN 0691090351.

[IOC13.2-10] Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, redaktorlar "Ovenbirds, woodcreepers". IOC World Bird List. v 13.2. iyul 2023. İstifadə tarixi: 31 iyul 2023.

[IUCN-11] BirdLife International. "Chotoy Spinetail Schoeniophylax phryganophilus". IUCN Red List of Threatened Species. 2016. 2016: e.T22702276A93866427. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22702276A93866427.en. İstifadə tarixi: 20 noyabr 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]